Legale auto
SPECTRUM 13
standplaats Libanon
Fernande van Tets
Pools-Litouwse keizerrijk dat zich op
zijn hoogtepunt uitstrekte van Est
land tot aan de Zwarte Zee. In maart
1990 was Litouwen de eerste Sovjetre
publiek die Moskou de rug toekeerde
en de onafhankelijkheid uitriep. „Er
huist een patriot in elke Litouwer",
zegt Vizbaras. „Daarom groeiden we
in 2014 zo hard: die vaderlandsliefde
werd aangesproken."
In de drie Baltische landen kijken veel
burgers argwanend naar het oosten.
Net als De Krim kent de regio lokaal
meerderheden van Russischspreken-
de inwoners. Annexeerde Poetin De
Krim niet onder het mom van 'landge
noten in gevaar'? Wat als hij die doc
trine toepast op Estland, Letland of Li
touwen? „Als er een land onbereken
baar is, dan is het Rusland wel. Het
gaat erom dat we laten zien dat je hier
niet zomaar kan binnenvallen", aldus
Vizbaras. „Wij dienen als afschrikmid
del."
Volgens commandant Gumbinas kan
een invasiemacht binnen een mum
van tijd de hoofdstad innemen. „De
vraag is: hoe lang houden ze dat vol.
Ik weet zeker dat wij, het leger en de
NAVO dat niet zouden tolereren.
Voortekenen zijn er in elk
geval genoeg. NAVO-
vliegtuigen moesten het
afgelopen jaar 150 keer
opstijgen om Russische
kisten weg te jagen uit het Baltische
luchtruim: 3 keer vaker dan het jaar
daarvoor. In Estland werd een geheim
agent van eigen bodem ontvoerd en
naar Moskou gebracht. De troebele
oorlog in Oekraïne voelt voor de Es-
ten, Letten en Litouwers dichtbij. Her
inneringen aan de Sovjet-Unie zijn
nog geen 25 jaar oud. De LSS deelt die
herinneringen met de bezoekers van
het hoofdkwartier in Kaunas. Er is
een museum van één kamer ingericht
om de bijna honderdjarige historie uit
te stallen. Oude foto's, plechtige uni
formen en gewichtige documenten
vullen de ruimte naast het kantoor
van commandant Gumbinas. Eén pe
riode wordt slechts summier aange
daan: de Tweede Wereldoorlog. De
Baltische landen kregen toen drie in
vasies te verwerken. Eerst de Sovjets,
toen de nazi's en vervolgens weer de
Sovjets. In de hoop dat de Duitsers
hun onafhankelijkheid zouden her
stellen, collaboreerden veel Litouwse
nationalisten met de nazi's. Ook de
LSS zou daarbij betrokken zijn ge
weest. Volgens een ooggetuige was
een eenheid van de LSS verantwoorde
lijk voor de moord op zeker tachtig
duizend Joden van voornamelijk Pool
se origine nabij Vilnius. Op sommige
dagen werden er vierduizend mensen
geëxecuteerd.
„Dat de LSS Joden vermoord zou heb
ben, is niet waar", beweert comman
dant Gumbinas. „Volgens onze bron
nen heeft geen enkel LSS-lid gecolla
boreerd met de nazi's. Feit is dat deze
aannames gebaseerd zijn op onbe
trouwbare bronnen. Ik kijk liever naar
hoe de LSS er vandaag de dag uitziet.
Alle etniciteiten die Litouwen kent,
zijn in ons legioen vertegenwoordigd:
Polen, Russen, Litouwers, Oekraïners
en anderen."
Fotograaf Vladimiras Ivanovas (40) is
zo'n Rus. Hij is sinds de zomer lid. Te
gelijk met hem meldden achttien van
zijn vrienden zich ook aan. „Al die
mensen voelen dat Litouwen hun
land is, ongeacht welke taal ze als eer
ste leerden. Zo voel ik dat ook: Litou
wen is mijn vaderland. Ik wil niet dat
Poetins Rusland hierheen komt", stelt
Ivanovas ferm. Hij is gewend zijn keu
ze voor het Litouwse legioen te verde
digen. „Sinds 1990 is alle vrijheid voor
Litouwen vanuit het Westen geko
men, niet vanuit Moskou."
Zijn oma van vaders kant kwam uit
Rusland, zijn moeders familie is al
eeuwen Litouws. Ivanovas is volledig
tweetalig en spreekt regelmatig vrien
den in Rusland. Hun ideeën zijn door
de jaren heen nogal veranderd, consta
teert hij tot zijn spijt. Sommige
vriendschappen staan onder druk.
„Ze zien de Baltische landen als vijan
den. De Russische staats-tv schotelt
hen dat allemaal voor."
Het bezitten van een auto is geen
luxe in dit land; Libanon heeft vrij
wel geen openbaar vervoer. Na drie
jaar mijn leven in de waagschaal te
hebben gesteld in taxi's en minibus-
jes, waarvan de chauffeurs geregeld onderling wed
strijden houden, ging ik overstag.
Een oude Mercedes, dat was de droom. Uiteindelijk
vond ik in het noorden, in de schaduw van een olijf
boom, een bruine Mercedes 280 uit 1972.
Na de onderhandelingen over de aankoop begon het
circus. We moesten de auto registreren. De 'norma
le' weg is een mannetje inhuren om alle papieren te
regelen. Mijn vriend en ik besloten dat we dat vast
zelf, en natuurlijk goedkoper, konden. Samen zou
den we de bureaucratische draaimolen doorstaan.
En we zouden uit principe niemand omkopen.
Het benodigde adresbewijs was vrij
eenvoudig. Dat haal je bij de mukh-
tar, een soort buurtburgemeester.
Die kan verifiëren waar je woont. Li
banon kent geen formele adressen,
vandaar.
Maar bij de Mechanique, de Libanese
APK, sneuvelde ons voornemen. Er
rijden zó véél wrakken op de weg in
Libanon en onze auto is een parel ver
geleken met de meeste Libanese
taxis. Dus durfden wij de rij jonge
mannen te negeren die je opwachten
om de auto tegen betaling door het
keuringsproces te loodsen.
De legale betaling aan het Saoedische bedrijf dat de
controle beheert, was zo gedaan; er is zelfs een spe
ciale rij voor vrouwen.
In de rij voor de inspectie stond achter ons echter
een professional. „Die auto redt het nooit", zei hij
overtuigd. Al bij het eerste onderdeel, de uitlaat,
ging het mis. Te veel rook.
Teleurgesteld reden we naar buiten. Daar kwam al
snel de man van eerder aansnellen. Laten we hem
Mohammed noemen. Voor 100 dollar kreeg hij de
auto gegarandeerd goedgekeurd. We onderhandel
den wat en hij parkeerde ons in een café en nam de
wagen mee.
Heel veel uren later, de auto ging acht keer door de
controle heen, hadden we het felbegeerde groene
papiertje. Hoewel op het eerste vel stond dat de au
to aan vrijwel geen van de eisen voldeed, stond op
het tweede, cruciale vel dat de auto geschikt is om
de weg op te gaan.
Bij het registratiekantoor moest de portemonnee
weer getrokken worden. Niemand kan zich door
het ambtenarendoolhof begeven zonder gids. Dus
krioelt het buiten van de mannen in leren jacks die
voor 'een bijdrage' je aanvraag door het systeem
heen loodsen.
De Mercedes is weliswaar van mij, maar Robert,
een van deze mannen, heeft van oudsher het recht
om de auto te registreren bij de overheid. Overheve
len van eigendom was helaas onmogelijk, zei de ver
koper per telefoon. Bovendien, zonder iemand als
Robert redden we het toch nooit.
Ik gaf het op. Een smak geld en drie weken verder
was de auto legaal, inclusief verzekering. Is het niet
verrassend dat ongeveer de helft van de auto's in Li
banon niet is geregistreerd?
ZATERDAG 17 JANUARI 2015
Litouwen klaar
Het Litouwse vrij
willigerslegioen
traint volop. Alles
is erop gericht een
nieuwe inval van
de Russen te voor
komen.
foto's Koen Verhelst
reageren?
spectrum@depersdienst.nl