Legale auto SPECTRUM 13 standplaats Libanon Fernande van Tets Pools-Litouwse keizerrijk dat zich op zijn hoogtepunt uitstrekte van Est land tot aan de Zwarte Zee. In maart 1990 was Litouwen de eerste Sovjetre publiek die Moskou de rug toekeerde en de onafhankelijkheid uitriep. „Er huist een patriot in elke Litouwer", zegt Vizbaras. „Daarom groeiden we in 2014 zo hard: die vaderlandsliefde werd aangesproken." In de drie Baltische landen kijken veel burgers argwanend naar het oosten. Net als De Krim kent de regio lokaal meerderheden van Russischspreken- de inwoners. Annexeerde Poetin De Krim niet onder het mom van 'landge noten in gevaar'? Wat als hij die doc trine toepast op Estland, Letland of Li touwen? „Als er een land onbereken baar is, dan is het Rusland wel. Het gaat erom dat we laten zien dat je hier niet zomaar kan binnenvallen", aldus Vizbaras. „Wij dienen als afschrikmid del." Volgens commandant Gumbinas kan een invasiemacht binnen een mum van tijd de hoofdstad innemen. „De vraag is: hoe lang houden ze dat vol. Ik weet zeker dat wij, het leger en de NAVO dat niet zouden tolereren. Voortekenen zijn er in elk geval genoeg. NAVO- vliegtuigen moesten het afgelopen jaar 150 keer opstijgen om Russische kisten weg te jagen uit het Baltische luchtruim: 3 keer vaker dan het jaar daarvoor. In Estland werd een geheim agent van eigen bodem ontvoerd en naar Moskou gebracht. De troebele oorlog in Oekraïne voelt voor de Es- ten, Letten en Litouwers dichtbij. Her inneringen aan de Sovjet-Unie zijn nog geen 25 jaar oud. De LSS deelt die herinneringen met de bezoekers van het hoofdkwartier in Kaunas. Er is een museum van één kamer ingericht om de bijna honderdjarige historie uit te stallen. Oude foto's, plechtige uni formen en gewichtige documenten vullen de ruimte naast het kantoor van commandant Gumbinas. Eén pe riode wordt slechts summier aange daan: de Tweede Wereldoorlog. De Baltische landen kregen toen drie in vasies te verwerken. Eerst de Sovjets, toen de nazi's en vervolgens weer de Sovjets. In de hoop dat de Duitsers hun onafhankelijkheid zouden her stellen, collaboreerden veel Litouwse nationalisten met de nazi's. Ook de LSS zou daarbij betrokken zijn ge weest. Volgens een ooggetuige was een eenheid van de LSS verantwoorde lijk voor de moord op zeker tachtig duizend Joden van voornamelijk Pool se origine nabij Vilnius. Op sommige dagen werden er vierduizend mensen geëxecuteerd. „Dat de LSS Joden vermoord zou heb ben, is niet waar", beweert comman dant Gumbinas. „Volgens onze bron nen heeft geen enkel LSS-lid gecolla boreerd met de nazi's. Feit is dat deze aannames gebaseerd zijn op onbe trouwbare bronnen. Ik kijk liever naar hoe de LSS er vandaag de dag uitziet. Alle etniciteiten die Litouwen kent, zijn in ons legioen vertegenwoordigd: Polen, Russen, Litouwers, Oekraïners en anderen." Fotograaf Vladimiras Ivanovas (40) is zo'n Rus. Hij is sinds de zomer lid. Te gelijk met hem meldden achttien van zijn vrienden zich ook aan. „Al die mensen voelen dat Litouwen hun land is, ongeacht welke taal ze als eer ste leerden. Zo voel ik dat ook: Litou wen is mijn vaderland. Ik wil niet dat Poetins Rusland hierheen komt", stelt Ivanovas ferm. Hij is gewend zijn keu ze voor het Litouwse legioen te verde digen. „Sinds 1990 is alle vrijheid voor Litouwen vanuit het Westen geko men, niet vanuit Moskou." Zijn oma van vaders kant kwam uit Rusland, zijn moeders familie is al eeuwen Litouws. Ivanovas is volledig tweetalig en spreekt regelmatig vrien den in Rusland. Hun ideeën zijn door de jaren heen nogal veranderd, consta teert hij tot zijn spijt. Sommige vriendschappen staan onder druk. „Ze zien de Baltische landen als vijan den. De Russische staats-tv schotelt hen dat allemaal voor." Het bezitten van een auto is geen luxe in dit land; Libanon heeft vrij wel geen openbaar vervoer. Na drie jaar mijn leven in de waagschaal te hebben gesteld in taxi's en minibus- jes, waarvan de chauffeurs geregeld onderling wed strijden houden, ging ik overstag. Een oude Mercedes, dat was de droom. Uiteindelijk vond ik in het noorden, in de schaduw van een olijf boom, een bruine Mercedes 280 uit 1972. Na de onderhandelingen over de aankoop begon het circus. We moesten de auto registreren. De 'norma le' weg is een mannetje inhuren om alle papieren te regelen. Mijn vriend en ik besloten dat we dat vast zelf, en natuurlijk goedkoper, konden. Samen zou den we de bureaucratische draaimolen doorstaan. En we zouden uit principe niemand omkopen. Het benodigde adresbewijs was vrij eenvoudig. Dat haal je bij de mukh- tar, een soort buurtburgemeester. Die kan verifiëren waar je woont. Li banon kent geen formele adressen, vandaar. Maar bij de Mechanique, de Libanese APK, sneuvelde ons voornemen. Er rijden zó véél wrakken op de weg in Libanon en onze auto is een parel ver geleken met de meeste Libanese taxis. Dus durfden wij de rij jonge mannen te negeren die je opwachten om de auto tegen betaling door het keuringsproces te loodsen. De legale betaling aan het Saoedische bedrijf dat de controle beheert, was zo gedaan; er is zelfs een spe ciale rij voor vrouwen. In de rij voor de inspectie stond achter ons echter een professional. „Die auto redt het nooit", zei hij overtuigd. Al bij het eerste onderdeel, de uitlaat, ging het mis. Te veel rook. Teleurgesteld reden we naar buiten. Daar kwam al snel de man van eerder aansnellen. Laten we hem Mohammed noemen. Voor 100 dollar kreeg hij de auto gegarandeerd goedgekeurd. We onderhandel den wat en hij parkeerde ons in een café en nam de wagen mee. Heel veel uren later, de auto ging acht keer door de controle heen, hadden we het felbegeerde groene papiertje. Hoewel op het eerste vel stond dat de au to aan vrijwel geen van de eisen voldeed, stond op het tweede, cruciale vel dat de auto geschikt is om de weg op te gaan. Bij het registratiekantoor moest de portemonnee weer getrokken worden. Niemand kan zich door het ambtenarendoolhof begeven zonder gids. Dus krioelt het buiten van de mannen in leren jacks die voor 'een bijdrage' je aanvraag door het systeem heen loodsen. De Mercedes is weliswaar van mij, maar Robert, een van deze mannen, heeft van oudsher het recht om de auto te registreren bij de overheid. Overheve len van eigendom was helaas onmogelijk, zei de ver koper per telefoon. Bovendien, zonder iemand als Robert redden we het toch nooit. Ik gaf het op. Een smak geld en drie weken verder was de auto legaal, inclusief verzekering. Is het niet verrassend dat ongeveer de helft van de auto's in Li banon niet is geregistreerd? ZATERDAG 17 JANUARI 2015 Litouwen klaar Het Litouwse vrij willigerslegioen traint volop. Alles is erop gericht een nieuwe inval van de Russen te voor komen. foto's Koen Verhelst reageren? spectrum@depersdienst.nl

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2015 | | pagina 65