u
Litouwers melden
zich massaal om
tegen de Russen
te vechten. Het
vrijwilligers
legioen groeit
gestaag. „Je moet
weten wat veilig
is en wat niet."
12 SPECTRUM
buitenland
De maat was vol
voor Kristijonas
Vizbaras, toen hij
zag hoe de Rus
sen De Krim inlijf
den. „Ik wilde iets
nuttigs doen",
zegt de Litouwse natuurkundige. Hij
is een van bijna duizend nieuwe le
den die de Litouwse Fuseliersunie
(LSS) in 2014 verwelkomde. „Eerlijk
gezegd wist ik niet dat de LSS nog be
stond, totdat de situatie in Oekraïne
uit de hand liep."
Zeventig jaar na de deportatie van
zijn overgrootvader naar Rusland be
sloten Vizbaras (30) en zijn twee
broers toe te treden tot het vrijwilli
gerslegioen waarvan hun voorvader
ook al lid was. Toen het Rode Leger in
1944 de Duitsers uit de Baltische lan
den verjoeg, werden honderden Li
touwse nationalisten gevangen geno
men en gedeporteerd. Als collabora
teurs van de fascisten waren ze de
aartsvijanden van de communisten.
Onder hen was ook de overgrootvader
van de Vizbaras-broers. Zijn bestem
ming werd Vorkoeta, een berucht Goe-
lagkamp in het onmenselijk barre
noorden van Rusland. Daar bezweek
hij twee jaar later aan de honger. Viz
baras: „Mijn grootouders sloten zich
daarna aan bij de partizanen die na de
Tweede Wereldoorlog nog een tijd ver
zet boden aan de Sovjets. Wij komen
uit een patriottistische familie."
De LSS telt nu zo'n achtduizend le
den. Dat zijn er iets meer dan het regu
liere Litouwse leger aan beroepsmili
tairen heeft. Hoeveel van hen klaar
zijn voor de strijd, wil de LSS niet zeg
gen.
Het legioen kent een lange historie. Li
touwen was net een jaar onafhanke
lijk, in 1919, toen het als zeer nationa
listische militie werd opgericht in
Kaunas, de toenmalige hoofdstad. In
de Sovjettijd was het legioen streng
verboden, maar in 1989 werd de LSS
heropgericht. Het krappe hoofdkwar
tier en commandocentrum van de
unie is weer gevestigd in Kaunas, nu
de tweede stad van Litouwen.
Vizbaras en zijn broers runnen samen
een bedrijf in halfgeleiders en laser
technologie. In de avonduren en week-
Litouwen
is mijn
vaderland.
Ik wil niet
dat Poetins
Rusland
hierheen
komt
enden trekken ze met de LSS de onme
telijke bossen van Litouwen in om te
trainen. „Alles was compleet nieuw
voor mij", zegt Vizbaras. „Toen we net
begonnen, was het flink aanpoten.
Het is heel goed om te weten hoe je je
op een slagveld moet bewegen en wat
veilig is en wat niet."
De LSS-leden krijgen schiettrainingen
en leren omgaan met militaire kaar
ten, strategiën en tactieken. Ze leren
hoe ze moeten overleven in het bos
en wat te doen, als er een atoombom
is gevallen. Behalve geweren en kogel
werende kleding heeft de LSS geen
uitrusting of materieel. Als er werke
lijk oorlog uitbreekt, zal de LSS acuut
onderdeel worden van de reguliere
landmacht. Die voorziet ook voor een
deel in de kosten van het vrijwilligers
legioen. Daarnaast krijgt de LSS staats
subsidie en giften van bedrijven.
„Litouwers zijn niet bang uitgeval
len", verzekert luitenant-kolonel Lui-
das Gumbinas (40), opperbevelhebber
van de LSS en oud-militair. „Ze zijn er
weer aan herinnerd dat ze niet in een
veilige hoek van Europa wonen."
Litouwen heeft een roemruchte ge
schiedenis als onderdeel van het
Als Iwan komt, staat
door Koen Verhelst
Vladimiras Ivanovas,
fotograaf
