Wat is het antwoord als je geloofsgenoten moordenaars worden?
Drie Nederlandse moslima's praten over Charlie Hebdo en de
gijzelingen in Parijs.
44
SPECTRUM 5
ging. Ik vind het wel mooi, die massale
opkomst in Parijs."
Over gevoelens gesproken. De Rotterdam
se burgemeester Aboutaleb wordt gepre
zen omdat hij heeft gezegd dat als het je
hier niet bevalt, je maar moet oprotten.
Een burgemeester! Hij komt dus niet met
oplossingen. Ik snap niet dat men hem nu
zo bewondert.
Bouazza: „Het is een politicus onwaar
dig. Bovendien: iedereen mag denken
en voelen wat hij wil, binnen de ka
ders van de wet."
Bouras: „Hij heeft het ook niet over
daadwerkelijke daden. Hij heeft het
over mensen die het ergens niet mee
eens zijn. Maar het zijn jouw burgers.
Hoe ga je ervoor zorgen dat ze binnen
boord blijven?
„Er zijn oplossingen om mensen te
deradicaliseren. Van een bestuurder, ze
ker van een burgemeester, verwacht je
dat hij zijn emoties in bedwang
houdt."
Er wordt vaak aan mij gevraagd wat wij
met zulke mensen moeten doen, mensen
die radicaliseren, mensen die zich ver
vreemden van de samenleving. Ik heb
daar geen antwoord op. Wat zouden jul
lie zeggen?
Bouazza: „Ik heb ook geen pasklaar ant
woord. Om te beginnen, moet je kijken
wat de oorzaken zijn. Als je dingen
wilt oplossen, zul je toch echt moeten
kijken wat de verklaring is voor de ver
vreemding van mensen. Voor het feit
dat ze serieus denken dat er een wij-zij
Je moet het
niet zien als
een
probleem
uit het
Midden-Oos
ten. Het zijn
jongens van
hier, uit
Europa
samenleving is. Dat moet je eerlijk on
derzoeken."
Bouras: „Je moet je als samenleving af
vragen: hoe is het in godsnaam moge
lijk dat iemand liever wil sterven dan
gewoon een rustig leventje leiden? Je
moet het probleem niet zien als een
probleem uit het Midden-Oosten.
Nee, het zijn jongens van hier, uit Eu
ropa, die uit naam van de jihad ver
schrikkelijke moordpartijen plegen.
Dat is wel degelijk een probleem van
de samenleving."
Bouazza: „Behandel het als een pro
bleem dat hoort bij de samenleving.
Er wordt vaak gezegd: waarom voelen
ze zich geen Nederlander? Misschien
moet je beginnen met hen als Neder
landers te zien. Het is een kwestie van
wederkerigheid. Als je mensen als ge
lijken ziet, haal je in ieder geval een
van de bronnen van frustratie weg. Je
kunt het mensen niet kwalijk nemen
dat ze zich geen deel voelen van een
samenleving als je hen als aparte
groep behandelt."
Bouazza: „Wat ik in dat kader ook be
langrijk vind en waar volledig aan
voorbij wordt gegaan: het politieke ele
ment. Het is veel meer politiek dan re
ligie. Eén van die daders heeft letter
lijk gezegd: 'We wreken de doden van
Jemen en Irak.'"
Bouras: „Als je mensen wilt mobilise
ren, is het heel makkelijk om als ex
cuus te nemen: we worden verne
derd, onze profeet wordt beledigd.
Wat ik heel erg mis in Nederland, is
het interne debat binnen de islam. Ik
zag een welbespraakte studente op tv
zeggen dat er wel grenzen zijn aan sa
tire. De profeet is heilig, dus daar mag
niemand aankomen. De heiligheid
van de profeet is niet ergens afge
drukt. Het is niet in beton gegoten."
Bouazza: „Je mag het allemaal heilig
vinden. Maar besef dat het voor een
ander niet zo is. Dat jij niet voor een
ander kunt beslissen wat hij daarvan
vindt en hoe hij daarmee omgaat."
ZATERDAG 17 JANUARI 2015
Van links naar rechts: Majda Ouhajji, Hassnae Bouazza en Nadia Bouras. foto Maarten Hartman
WAT MOETEN
WIJ MET DIE
TERRORISTEN?
reageren?
spectrum@depersdienst.nl
09.
Hassnae Bouazza
(Oujda, Marokko,
1973) is freelan
ce journalist, pro
grammamaker en
schrijver. Met
Femke Halsema
maakte ze de do
cumentaire Seks
en de zonde
(2014), over vrou
wen in de islamiti
sche wereld. Eer
der schreef ze
het boek Arabie
ren kijken, een
kijkje in de ge
middelde Arabi
sche woonkamer.
Nadia Bouras
(Amsterdam,
1981) is historica
gepromoveerd
op de Marokkaan
se migrantenge
schiedenis. Ze
schreef Het land
van herkomst: per
spectieven op ver
bondenheid met
Marokko en Ma
rokkanen in Neder
land: de pioniers
vertellen (i.s.m.
Annemarie Cot-
taar)
Majda Ouhajji
(Gorinchem,
1988) is freelan
ce journalist en
redacteur bij
BN DeStem. Ze is
het nichtje van
Hassnae Bouazza.
Nadia Bouras is
een vriendin van
beiden.