Milieudefensie meet vanaf
vandaag de luchtkwaliteit
ff
m
m
IBBfl
BINNENLAND 9
Bisdom voelt nu ook de financiële pijn
van de ontkerkelijking. Parochies krijgen
les in geldwerving en kostenbesparing.
VJ
BREDA - Met bijna anderhalf mil
joen verlies per jaar luiden de
alarmklokken bij het Bisdom Bre
da. De parochies moeten op cur
sus kostenbesparing.
Econoom Gerard de Rooij heeft al
drie decennia kijk op de cijfers
van het Bisdom Breda, maar
maakt zich nu toch enigszins zor
gen.
Het kerkbezoek halveerde de afge
lopen tien jaar, maar de inkom
sten bleven tot nu toe redelijk op
peil doordat mensen gemiddeld
meer in de schaal wierpen. „Zij
compenseerden door guller te ge
ven. Vooral ouderen gaven meer.
Maar daar gaan er ook behoorlijk
wat van dood." Daarnaast werd
op de algemene kosten bezuinigd
doordat nogal wat godshuizen in
West-Brabant en Zeeuws-Vlaan-
deren werden gesloten, parochies
gingen fuseren en er niet altijd
vervanging kwam als een pastor
afviel. „Dus we hebben behoorlijk
bezuinigd, maar nog niet genoeg
om het financieel te kunnen blij
ven bolwerken", voorspelt De
Rooij vanuit het bisdomkantoor
in Breda.
Hij heeft de cijfers over 2013 op ta
fel en daaruit blijkt dat het bis
dom - 430.000 parochianen - in
dat jaar 12,6 miljoen aan inkom
sten had, maar ruim 14 miljoen
moest uitgeven. Dat gaat ten kos
te van de reserves van de paro
chies. „In de praktijk betekent het
dat je met name minder geld
kunt uitgeven aan restauraties en
groot onderhoud van kerkgebou
wen. En als reserves afnemen,
geldt dat ook voor de opbrengst
van bezittingen en beleggingen.
Dat werkt allemaal door." De per
soneelslasten (bijna zes miljoen)
en de gebouwen (ruim 4 miljoen)
drukken het zwaarst op de bis
schoppelijke begroting. Gisteren
werd bekend dat de landelijke ac
tie Kerkbalans, waaraan ieder jaar
vijf kerkgenootschappen deelne
men - in 2013 aanzienlijk minder
heeft opgebracht dan in voorgaan
de jaren. Terwijl deze genoot
schappen zwaar op die Kerkba
lans leunen.
Bisdom Breda ontving in 2012
nog afgerond 5,1 miljoen euro,
maar een jaar later 4,9 miljoen.
Twee ton aan giften minder dus.
Gerard de Rooij: „Daar schrikken
we niet van, want dat zagen we
aankomen. Het is de realiteit. Die
daling speelt nu twee jaar en daar
móet je op anticiperen." Meer
geld vragen van de parochianen -
Bij een
nalatenschap kun
je aan Greenpeace
én aan de kerk
denken
een gemiddeld gezin geeft 75 euro
- is een optie. Zoals parochiebestu
ren ook in de gaten moeten hou
den of incidentele erfenissen en
legaten de kerkkas een beetje kun
nen spekken. De parochiebestu
ren in dit zuiden krijgen dan ook
een 'leergang geldwerving'. De
Rooij: „Het gaat erom dat je hel
der communiceert, mensen aan
spreekt.
Dat varieert van een goede per
soonlijke brief, tot het uitdragen
van de boodschap in de kerk waar
voor dat geld precies nodig is. En
dat je bij een nalatenschap aan
Greenpeace én de kerk kunt den
ken."
Dit najaar komt voor alle paro
chies een 'expertise-avond kosten
besparing', omdat alle beetjes hel
pen. Parochies wisten de afgelo
pen paar jaar 1 tot 2 procent te be
zuinigen, ongeveer tweehonderd
duizend euro met z'n allen. Bis
dom-econoom De Rooij: „Het is
positief dat parochies weten te be
sparen. Maar de opbrengsten da
len harder. Dan heb je het dus
over de collectes, maar bijvoor
beeld ook de dalende rente. We
moeten dus blijven kijken wat we
open kunnen en willen houden
en nog meer samenwerken."
DEN HAAG - Nadat drie PvdA-sena-
toren in december een zorgwet
van het kabinet om zeep hielpen,
lijkt nu hun collega Ruud Koole
dwars te liggen. Hij stemt volgen
de week wellicht tegen het leen
stelsel voor studenten. Gedoogpar-
tij D66 vindt dat 'niet chic'.
Als Koole tegenstemt, is er geen
man overboord: met D66 en
GroenLinks hebben PvdA en
WD veertig zetels, twee meer
dan nodig. Toch is het dreigende
'nee' niet goed voor de verhoudin
gen, stelt D66. Zeker niet na de
crisis waarin de coalitie voor het
kerstreces terechtkwam. D66-Ka-
merlid Paul van Meenen: „We
hebben vaak met de coalitie on
derhandeld en ons altijd aan de af
spraak gehouden in de Eerste Ka
mer. In december deed de PvdA
dat niet, nu wellicht weer niet."
Koole zou al van meet af aan te
gen het leenstelsel zijn, terwijl
het wel in het partijprogramma
staat. Van Meenen: „De PvdA
heeft ons nooit gezegd dat Koole
tegen was. Niet chic."
Onderwijsminister Jet Bussema-
ker (PvdA) praat nog met Koole.
PvdA-senator Marijke Linthorst
- een van de drie dwarsliggers in
december- denkt dat het met
een sisser afloopt omdat Koole uit
eindelijk voor zal stemmen.
Nog steeds is het niet best met de
Nederlandse luchtkwaliteit, stelt
Milieudefensie. Woordvoerster
Anne Knol: „Het is beter gewor
den, maar niet goed genoeg."
Nog elk jaar overlijden volgens de
organisatie duizenden mensen
vroegtijdig door slechte luchtkwa
liteit. Nieuwe onderzoeken wij
zen er volgens Knol op dat fijn-
stof ook via de bloedvaten in de
hersenen kan terechtkomen en
daar voor aandoeningen zorgt.
Stikstofdioxide, een verbinding
van stikstof en zuurstof, komt vrij
bij verbranding. Vooral het ver
keer is met deze uitstoot de grote
boosdoener.
Vanaf dit jaar gelden in de EU
nieuwe, aangescherpte normen.
Maar Nederland zal die niet ha
len, vreest Milieudefensie.
Het Rijksinstituut voor Volksge
zondheid en Milieu (RIVM) stelt
dat Nederland nog een aantal
'hardnekkig vervuilde' plekken
telt, maar ook dat de luchtkwali
teit in zijn algemeenheid is verbe-
terd. Sinds het begin van de jaren
zeventig, is de concentratie scha
delijke stoffen in de lucht met
een factor 6 gedaald, aldus het in
stituut.
Nederland heeft 330.000 zogehe
ten toetspunten waar de hoeveel
heid stikstofdioxide in de lucht
wordt berekend.
„Enkele jaren geleden werd op
honderden plekken de norm niet
gehaald. Voor 2015 verwachten
we dat op 92 plaatsen", aldus het
RIVM. „Dat aantal is dus relatief
klein, maar daarvoor koop je niets
als je juist in zo'n straat woont."
De problemen zitten vooral langs
de snel- en rondwegen en in gro
te steden met veel verkeersintensi
teit, met name als het verkeer ook
nog eens vaak en lang vaststaat.
Toch doet Nederland het vergele
ken met andere Europese steden
niet uitgesproken slecht, stelt het
RIVM. In een onderzoek uit 2011
stonden Rotterdam en Amster
dam in de middenmoot, beter
dan Milaan, Rome, Marseille en
- verrassend - Oslo.
Milieudefensie wijst erop dat de
330.000 toetspunten de mate van
luchtverontreiniging berekenen,
maar niet meten. De uitkomsten
zijn niet zelden te rooskleurig,
stelt de organisatie.
Zo is in Den Haag een straat waar
volgens de berekeningen van het
RIVM weinig aan de hand zou
zijn, terwijl de luchtverontreini
ging er wel hoog is. „Dat komt
omdat er een verkeerslicht staat.
Daardoor staat het verkeer daar
vaak stil en blijven uitlaatgassen
in deze smalle straat hangen. Met
deze factoren houdt het rekenmo
del geen rekening."
Met de eigen straatmetingen wil
Milieudefensie nu gaan aantonen
dat over een groot deel van Neder
land nog steeds 'een deken van
stikstofdioxide en fijnstof ligt.
Er zullen maar weinig plekken
zijn waar de nieuwe EU-norm
eind 2015 wordt gehaald, ver
moedt Milieudefenie-woordvoer-
ster Anne Knol. „Op Schiermonni
koog misschien, of een van de an
dere Waddeneilanden. Maar dan
moet er niet net een container
schip voorbijvaren."
iPhone 5C j
V gratis portable J
Kllader! y
10
VIT, BLAUW EN ROZE
1
[li
iel. 300 belmin/sms
GRATIS
Incl. 500MB data
e periode korting!
GRATIS VANAF
1000MB €25 P/MND
*ne BH (K) kpn TIÏI.E2
DONDERDAG 15 JANUARI 2015
zuiniger door KG0X"er
bisdom Breda niet chic
door Francine Wildenborg
Parochies
tekort bij
door John Bas
Econoom Gerard de Rooij
door Rob Siebelink
AMSTERDAM - Op 58 plekken in Ne
derland gaan bewoners met Milieu
defensie vanaf vandaag de lucht
kwaliteit in hun straat in de gaten
houden. In Amsterdam, Rotterdam,
Den Haag en Utrecht komen een
jaar lang speciale meetpunten voor
stikstofdioxide. Net als in Tilburg,
Eindhoven, Hilversum, Arnhem en
Nijmegen.
faffiSSSft**»
Stilstaand verkeer is funest voor
de luchtkwaliteit.foto HH
9 41
Celandw
AM
Pnotos
Mop»
«Soeks
Camera
r»2
Clock
1
I
Nol"*
Reminders
PORTABLE
GSM LADER
n (2600 MAH)
2250
alle netwerken
Bergen op Zoom Wouwsestraat 18 Breda Karrestraat 7 Dordrecht Voorstraat 266
Etten-Leur Markthof 7 Goes Korte Kerkstraat 1 Middelburg Markt 63a Oosterhout Arendshof 5
Roosendaal Roselaar 7a Rotterdam Lijnbaan 51 Terneuzen Havenstraat 28 Tilburg Heuvelstraat 48
1002(2) Vlissingen Walstraat 99 Waalwijk Stationsstraat 47a Barendrecht Middenbaan 27
