Wm>
Sportkantine
Johannes van Damprijs voor
oprichter Slow Food Carlo Petrini
Margot
4 UIT
Op deze pagina's schotelen wij u elke week
lekkers uit Zeeland voor. Er worden verhalen
over eten geserveerd en af en toe valt er van
een recept te genieten. Streekproducten
komen aan bod en we schromen niet om tips
over voeding te geven. In de restaurant
rubriek worden de restaurants als vertrouwd
tegen het licht gehouden. Kijk voor meer info
op www.lekker-zeeland.nl en mail tips naar
info@lekker-zeeland.nl
De overheid heeft een goed voornemen. In
2015 moeten alle schoolkantines gezond
zijn: een gemakkelijk te bereiken doel.
Kennis opdoen en netwerken tijdens tweede editie van Food in de Delta
Op een mistige ochtend rij
ik in alle vroegte naar de
sportkantine van de loka
le voetbalclub waar één van de
Mannen lid is. Ik heb bardienst,
ben vrijwilligster.
Ik verbaas me erover dat alle
broodjes witte puntjes zijn, be
legd met kaas of ham. Rond elf
uur mag de frituur aan want dan
komen de eerste, hongerige, spor-
tertjes al weer uit de ring. De
sportdrank gaat in hoog tempo
over de bar. Waar blijven de resul
taten van alle gezondheidscam
pagnes van de afgelopen jaren,
vraag ik me af, terwijl de eerste
porties frites in het vet gaan. En
ik heb geen illusies, tijdens uit
wedstrijden zie ik geen ander
beeld. Wilfred Genee, u weet wel,
het gezicht van VI, blijkt zich er
samen met zijn vrouw ook over
op te winden. Ze schreven er een
boek over en hebben een starters-
pakket bedacht. Dat kost een paar
centen. Alleen ik ben er van over
tuigd dat clubs dat zelf ook kun
nen. Om te beginnen: zet een krat
appels van een teler uit de buurt
op de bar. Die hoeven niet veel te
kosten. Koop bruine bollen in, ze
vullen beter en ze bevatten gezon-
de basisingrediënten. Biedt zak
jes met snoeptomaatjes of snack
komkommers aan. Dan: - en dat
is wellicht wat lastiger - bedenk
een paar gezonde happen als al
ternatief om de kantine te verko
pen. Broodjes gezond, wraps
met kip of wat te denken van
een verse tomaten- of groente
soep en in de winter een goede
zelfgemaakte bruine bonen
soep?
En de tosti's, die nu kant en
klaar worden aangeleverd, kun
nen best zelfgemaakt worden
met 2 sneden (bruin) brood.
Dan gaan er op een zaterdag nóg
meer ouders mee naar de voet
bal omdat de soep daar zo goed
gevuld is met ballen en baal je
dat je kind deze week niet thuis
speelt omdat je zo dol bent op
de zelfgemaakte erwtensoep op
de club. Dat moet kunnen, toch?
Samen met het Voedings
centrum heeft het minis
terie van Volksgezond
heid, Welzijn en Sport
het programma de Ge
zonde Schoolkantine opgesteld.
Wat is een gezonde schoolkanti
ne en hoe is het op een aantal
Zeeuwse scholen gesteld met de
kantines?
In een gezonde schoolkantine
worden minimaal 75 procent lek
kere en gezonde producten uit de
Schijf van Vijf verkocht. Uitgangs
punt is dat jongeren in een veilige
leeromgeving gezonde gewoontes
aangeleerd moeten krijgen. Dat is
niet alleen iets wat de overheid
wil. Dat willen jongeren, ouders
en leerkrachten ook. In Neder
land heeft één op de acht mensen
in de leeftijd van 4 tot 20 jaar over
gewicht. En dat is best veel. Dat
heeft niet alleen gevolgen voor de
gezondheid van de kinderen
maar ook voor hun sociale en psy
chische welbevinden. Vervolgens
is de kans dat ze als volwassenen
te maken krijgen met ernstig over
gewicht en ziekten die daarmee
samenhangen, zoals diabetes,
heel groot.
Bij het Reynaert College, afdeling
VMBO in Hulst, hebben ze sinds
kort een werkgroep 'De Gezonde
Schoolkantine'. Die heeft in over
leg met Coca-Cola bijvoorbeeld
het aantal zoete drankjes in de au
tomaten drastisch verminderd.
Zo verkopen ze naast drankjes
met stevia, een gezonde suiker
vervanger, steeds meer flesjes wa
ter. De klassen van de onderbouw
mogen in Hulst niet van het
schoolplein af en kunnen zo in de
pauze geen snoep of drankjes in
de supermarkt om de hoek halen.
Daarom neemt het overgrote deel
van de leerlingen zelf boterham
men mee van thuis.
Scalda (MBO onderwijs) heeft in
Zeeland vijf vestigingen met in to
taal 10.000 studenten. Royal Cate
ring is verantwoordelijk voor de
catering. Was het aanbod in de
kantines de afgelopen jaren 40
procent gezond en 60 procent on
gezond, vanaf dit jaar is dat pre
cies andersom. Zo verkopen ze
meer fruit en zijn de prijzen voor
de snacks verhoogd. Maar altijd is
er de angst dat, wanneer er geen
gefrituurde snacks meer worden
verkocht, de leerlingen buiten de
Jongeren willen zelf ook
een gezonder aanbod in
de kantine, om minder
verleid te worden
deur gaan shoppen. Vlakbij de
ZEP locatie in Middelburg zit een
aantal fastfoodketens, tevens ge
duchte concurrenten. Meer in
zicht geven in het eetgedrag en
het bewustmaken van de deelne
mers is daarom een belangrijk
aandachtspunt. In de kantines ko
men informatiebordjes met wat
een snack bevat en hoelang je
moet fietsen of lopen om die te
verbranden.
Bij het OdyZee College in Goes
(vmbo en havo) staan geen auto
maten met snoep of frisdran
ken. Iedere dag wordt er in de keu
ken van deze school door een aan
tal leerlingen, onder leiding van
een klassenassistent, iets lekkers
bereid. Dat kan variëren van een
een fruitsalade of een hartige
snack tot verse tomatensoep. Ook
is er een vast aanbod van belegde
broodjes, al dan niet gezond en
wordt er één keer per week een
volledige maaltijd gekookt. Op
het Odyzee College heeft dit te
maken met de filosofie dat kinde
ren bewust gemaakt moeten wor
den. Hoe zien groentes eruit, hoe
bereid je eten op een hygiënische
manier. En hoe zorg je voor jezelf.
Snacks zijn ongezond, maar ze
zijn ook slecht voor het milieu.
Snoep en snacks zijn vaak (voor)
verpakt en zijn qua productie en
transport belastend. In tegenstel
ling tot groente, fruit en graanpro
ducten, die in Zeeland groeien.
Dat is duurzamer.
Uit onderzoek blijkt dat jongeren
zelf ook een gezonder aanbod wil
len om minder verleid te worden
in de schoolkantines. Dat biedt
hoop.
Margot Verhaagen heeft een ongeremde
belangstelling voor voeding, eten en voor alles wat
op culinair gebied gebeurt. Ze schrijft hierover
wekelijks in deze column en trekt daarvoor de
provincie door.
Carlo Petrini, mede-oprich
ter en Internationaal Presi
dent van de wereldwijde
Slow Food-beweging, ontvangt
dit jaar de Johannes van Damprijs
voor zijn bijdrage aan de interna
tionale voedselcultuur en de
groeiende waardering voor lokale
gastronomie.
De Johannes van Damprijs, ge
noemd naar de in 2013 overleden
Amsterdamse culipaus, is in 2012
ingesteld door de afdeling Bijzon
dere Collecties van de Universi
teit van Amsterdam. Hij wordt
toegekend aan auteurs die zich
verdienstelijk hebben gemaakt
voor de verspreiding van de ken
nis van de gastronomie. Eerdere
winnaars waren kookboekschrijf
ster Claudia Roden en culinair we
tenschapper Harold MacGee.
De jury wordt voorgezeten door
prof. Louise Fresco.
Zeeland heeft ook een afdeling
Slow Food. Voorzitter is de Krui-
ninger Alex van Hootegem. De af
deling bestaat een kleine vijfjaar.
„We gaan dit jaar weer verder
met het organiseren van veel acti
viteiten", zegt Van Hootegem.
„We zoeken vooral de samenwer
king met Velt, een gerenommeer
de organisatie van en voor biologi
sche boeren en tuinders die voor
al in Vlaanderen bekend is. In Ne
derland is nu ook een kleine tak
in opkomst." De leden van Slow
Food Zeeland kunnen binnenkort
een uitnodiging verwachten voor
deelname aan een 'aanschuifmaal-
tijd', die verzorgd wordt door een
Zeeuwse kok die verbonden is
aan de Chef s Alliantie-Slow
Food. De chefs zijn: Edwin Vinke
(Kromme Watergang), Thoma s
d'Hooghe ('t Hemelrijk), DP Ar
kenbout (De Vluchthaven), Kees
de Visser (Bij Kees), Maurice de
Coninck (Vis aan de Markt), Evert
van Dilst (d'Ouwe Smiss). Slow
Food heeftt meer dan 100.000 le
den in 150 landen. In Nederland
3000 leden, www.slowfood.nl.
De tweede editie van het congres Food in de Delta is aan
staande. Op 29 januari kan de foodsector zijn hart weer op
halen. Algemene insteek is dat de sector in Zuidwest-Ne
derland volop mogelijkheden heeft om verder te groeien.
In deze regio wordt op grote schaal voedsel geproduceerd,
getransporteerd en verwerkt tot eindproducten. Het econo
misch en maatschappelijk belang is groot voor de regio.
Het congres bestaat uit drie blokken met de thema's inno
vatie in de food, ondernemerschap en de economische ont
wikkelingen van het regionale product. Het is mogelijk in
te schrijven per blok. Na afloop van het congres biedt Stich
ting Lekker Regionaal Product alle congresdeelnemers een
netwerkborrel aan. Het congres begint met een Zeeuws
ontbijt, waarbij gedeputeerde Kees van Beveren als gast
heer optreedt. Van Beveren heeft onder andere financiën,
infrastructuur, landbouw en visserij in zijn portefeuille.
Sabine Verburg, van Stichting Lekker Regionaal Product,
vervult de rol van dagvoorzitter tijdens het congres.
Sprekers zijn Esther de Lange, Jack Kloosterboer, Jan van
Rijsingen, Lisette Kreischer, Ruud Huirne, Franca de Winter,
Mark Verhage, Froukje Kooter, Xander Beks.
Inschrijven voor het congres kan via de website,
www.foodindedelta.nl. 29 januari, hotel Arion, Boule
vard Bankert in Vlissingen.
Schoolkantine op
door Margot Verhaagen
