De rammelende reorganisatie
'We doen
het alleen
maar beter
2015 is het jaar van de waarheid voor de Nationale Politie.
Alles moet beter: meer blauw op straat en minder gedoe.
Maar lukt dat wel? „Dit is echt een ramp."
VERDIEPING 13
zich bezighouden met drugscriminaliteit
en liquidaties, maar óók met overlast door
hangjongeren en hondenpoep."
Volgens Cachet is de sluiting van 200 van
de 780 politiebureaus in de komende tien
jaar niet per se een slechte ontwikkeling.
„Het belangrijkste is dat je als burger de po
litie snel kunt bereiken: via 112, 0900-8844
of via internet. Nu is het al zo dat agenten
veel in auto's surveilleren. Ze zijn echt niet
veel langer onderweg naar een incident als
het politiebureau verder weg ligt."
Daar is niet iedereen het mee eens. Zo
vreest politiebond ACP dat de politie wél
verder van de burger komt te staan. „Bur
gers zullen de politie minder informatie
verstrekken", verwacht ACP-voorman Ger-
rit van de Kamp. Van de 580 politiebureaus
die straks overblijven, worden er zo'n 400
politiesteunpunten. Die steunpunten krij
gen onderdak in bijvoorbeeld gemeentehui
zen.
De invoering van 167 basisteams is maar
een klein onderdeeltje van de hele reorgani
satie van de Nationale Politie. Tot 2013 wa
ren er nog 25 regiokorpsen, nu zijn er 10 re
gionale eenheden die vanuit Den Haag
worden aangestuurd. Een enorme verande
ring die pas in 2018 helemaal klaar zal zijn.
Of dat gaat lukken, is nog maar de vraag.
„De reorganisatie rammelt", zegt Frank Gil-
tay van de Centrale Ondernemingsraad
van de politie. Volgens hem is er te weinig
geld om alles voor elkaar te krijgen. Voor
de reorganisatie is 230 miljoen euro uitge
trokken, maar er zou minstens 200 miljoen
euro extra nodig zijn. Duizenden agenten
krijgen een andere functie en veel politie
mensen moeten langer reizen naar hun
nieuwe werkplek. „Die extra reiskosten
zijn niet meegenomen in het kostenplaat
je", zegt Giltay. „Ook is er te weinig geld
beschikbaar voor bijscholing."
De onrust onder agenten over de reorgani
satie is enorm. Van de 65.000 agenten
maakten er zo'n 25.000 bezwaar tegen hun
nieuwe functieomschrijving. Op dit mo
ment lopen er nog 2.600 rechtszaken. „Col
lega's zijn gefrustreerd", zegt Giltay. „Ze
vinden dat hun nieuwe functieomschrij
ving niet past bij het werk dat ze doen.
Ook vrezen ze op een andere locatie te
moeten gaan werken of een lager salaris te
krijgen."
Ook verwacht hij dat vóór
juli dit jaar in alle regio's ge
noeg wijkagenten aan het
werk zijn. „Binnen de poli
tie is veel belangstelling
voor deze functies."
Bouman is optimistisch
over een oplossing voor de
ICT-problemen. „In een
paar jaar tijd hebben we al
geweldige stappen gezet.
We gaan ICT'ers vanaf dit
jaar betalen volgens een
rechtspositie die kan con
curreren met andere over
heidsdiensten. Daardoor
wordt het voor computer
experts aantrekkelijker om
bij ons te werken. Nu huren
we nog veel externe krach
ten in, maar dat is veel duur
der dan zelf ICT'ers in
dienst te nemen."
Om te voorkomen dat poli
tiemedewerkers in nieuwe
functies met fors langere
reistijden te kampen krij
gen, is Bouman bereid thuis
werken te stimuleren. „Dat
is nog niet gebruikelijk bij
de politie. Maar omdat het
sinds kort technisch moge
lijk is, willen we het graag
een kans geven."
Bouman zegt zich hard te
Korpschef Gerard Bouman
- de hoogste baas van de Na
tionale Politie - is niet bang
voor wat 2015 gaat brengen.
„Onze prestaties zijn de laat
ste jaren alleen maar beter
geworden. Dat is het aller
belangrijkste", zegt hij te
gen deze krant.
De personele reorganisatie
van de politie zou in 2018
klaar moeten zijn. De ko
mende tijd inventariseert
Bouman of die planning ge
haald kan worden en of er
meer tijd nodig is. „Ik denk
dat 2018 gaat lukken, maar
het is geen doel op zich",
tempert hij de verwachtin
gen. Hij stelt dat de politie
de komende jaren minder
afhankelijk wordt van tradi
tionele politiebureaus.
maken voor een cultuurom
slag. „Ik wil dat politiemen
sen alles wat ze op hun le
ver hebben, moeten kun
nen zeggen. In alle open
heid. Dat besef lijkt er nu
ook te komen."
Agenten die elkaar de hand
boven het hoofd houden en
uit angst hun mond hou
den: daar moet een einde
aan komen, vindt Bouman.
„In discussies gaat het niet
om hiërarchie, het gaat om
fatsoen. Het beeld dat je
kop eraf gaat als je je mond
opendoet binnen de politie,
moet echt veranderen."
Eigenlijk had die hele Nationale
Politie er niet moeten komen.
Dat zegt politiewetenschapper
Lex Cachet van de Erasmus Uni
versiteit Rotterdam. „Agenten
weten niet meer wat er speelt in wijken en
dorpen. Op lokaal niveau is het takenpak
ket van de politie de laatste jaren uitge
kleed."
Toch heeft Cachet de hoop dat
de situatie dit jaar iets beter
wordt. Want sinds 1 januari
zijn 'robuuste basisteams'
ingevoerd. Dat zijn 167 lo
kale teams die vooral uit
wijkagenten bestaan.
„Nu zijn in grote delen
van het land nog veel te
weinig wijkagenten",
zegt Cachet. „Dat moet
dit jaar snel veranderen,
want anders lopen we
het risico dat gemeentes
zelf op grote schaal handha
vers en stadswachten gaan in
huren. De kracht van de Neder
landse politie is juist dat agenten
DONDERDAG 15 JANUARI 2015
door Niki van der Naald en Peter Winterman
illustratie Mark Reijntjens
Gerard Bouman, de baas
van de Nationale Politie.
foto Wiebe Kiestra/HH