66
66 Ik ben ontzet over het verlies
van nog meer onschuldige
mensenlevens
Kabinet neemt maatregelen
en roept op alert te zijn
Ik wil de bevolking van
Frankrijk laten weten dat
de VS achter jullie staat
OORLO
IN HET NIEUWS 7
TOMMY WIERINGA
pakken, je moet wel goed bewijs hebben.
Het is niet relevant of de inlichtingendien
sten of ik al overtuigd zijn van een verden
king: een zaak moet standhouden bij de
rechter."
Waf doe je dan nu om te voorkomen dat die
ex-strijders een aanslag plegen?
„We zijn voortdurend bezig om zoveel mo
gelijk informatie te verzamelen over wat ze
in Syrië en Irak doen. Als ze terugkeren,
kunnen we meteen ingrijpen. Verder hou
den we de mensen in de gaten die in het
verleden radicaal waren of terroristische
ideeën hebben gehad. We doen alles om er
voor te zorgen dat de kwaadwillenden
niets doen."
Maar garanties voor succes zijn er niet.
„Nee. Er kan altijd iets tussendoor glippen.
Er zullen altijd mensen zijn die gek zijn en
extreem worden."
Ook de komende tijd zal Nederland reke
ning moeten houden met het probleem
van radicaliserende moslimjongeren. Een
maal terug uit het strijdgebied of van ach
ter de pc op de zolderkamer kunnen deze
jihadisten kwade bedoelingen hebben, en
die wellicht plannen of zelfs uitvoeren. Vol
gens Schoof worden deze radicalen gevoed
door een 'giftige cocktail' van inspiratie en
frustratie: inspiratie uit de oproepen van
IS-leiders en uit de beelden van de strijd
ter plekke. Frustratie, omdat de diensten
hen dwarsbomen en omdat Nederland
meedoet aan de anti-IS-coalitie. Steeds va
ker vertrekken complete gezinnen om zich
in het zelfverklaarde kalifaat te vestigen.
Laat ze definitief'oprotten', zeggen politici
als de Rotterdamse burgemeester Abouta-
leb. Probleem weg. „Dat is niet de oplos
sing", zegt Schoof stellig. „Als je vertrekt
naar Syrië of Irak en IS steunt, dan sluit je
je aan bij een terroristische organisatie. Dat
mag je nooit laten gebeuren. We kunnen
namelijk niet garanderen dat ze niet terug
komen, daarom moet je ze niet laten gaan.
Ik heb daar ook uitvoerig over gesproken
met Aboutaleb. We hebben elkaar niet kun
nen overtuigen."
Nederlanders moeten vooral doorgaan met
hun leven, vindt Schoof.„Geen dingen la
ten uit angst, of zondebokken zoeken. De
samenleving moet weerbaar zijn, mensen
moeten nuchter blijven. Niet bij de eerste
de beste idioot die met een IS-vlag zwaait
denken dat het een terrorist is. Niet met
een grote terreurcomplotten zien, maar al
les op z'n feitelijke waarde beoordelen. Dat
is lastig. Toch hoop ik dat zelfs als iets ge
beurt, we samen nuchter blijven en onze
samenleving blijft functioneren. Daar is
uiteindelijk alles op gericht."
JIHADISME
a de aanslagen op
de Twin Towers
drukte het satiri
sche studentenma
gazine Propria
Cures een bericht af op de voor
pagina met als kop 'OORLO'. De
chocoladeletters waren zo groot
dat het hele woord 'oorlog' niet
op de voorpagina paste en op de
achterpagina verderging. Daar
moet ik nog altijd om lachen.
Nu zijn er opnieuw mensen die
aan oorlog denken, aan te wa
pen en erop af, maar welke wa
pens en waar op afblijft onge
wis.
De aanslag op Charlie Hebdo
zou zelf ook graag een oorlogs
verklaring willen zijn aan het
perverse Westen, maar heeft
daarvoor niet het gezag en de
reikwijdte. Het is guerrilla van
het miserabelste soort, die ons
weliswaar hevig schokt maar de
orde waartegen hij zich richt,
niet omverwerpt. Daarvoor is
zoiets te zwak en te incidenteel.
Charlie Hebdo wordt hier en
daar een soft target genoemd. Ik
dacht aan andere zachte doelen
van moslimgeweld die de afgelo
pen jaren passeerden, te begin
nen met de fatwa die Salman
Rushdie trof in 1989. Uitgevers
en vertalers werden vermoord
door beledigde moslims, Rush-
die redde ternauwernood het
vege lijf De Berlijnse muur zou
pas later dat jaar vallen, maar de
fatwa die Khomeini over de
schrijver uitsprak, was een be
langrijke vooruitwijzing naar
de toekomstige verhoudingen
in de wereld, die niet meer door
oost-westverhoudingen gedomi
neerd zouden worden, maar
zich veeleer langs een noord-
zuid-as afspeelden.
Twaalf jaar later bliezen de tali-
ban de reusachtige Boeddha
beelden in de Bamiyanvallei
op. In 2004 werd Theo van
Gogh door een geradicaliseerde
Amsterdamse moslim omge
bracht, gevolgd door de gewelds
keten rondom de Moham
med-cartoons twee jaar later.
We zagen ontelbare islamiti
sche gewelddaden tegen de cul
tuur, van de vernietiging van
historische documenten in Tim-
Het is een
culturele haat,
gericht op dragers
van een verachte
cultuur: boeken,
beelden, satire
boektoe tot en met de aanslag
op de redactie van Charlie Heb
do - allemaal zachte doelen, die
niettemin de diepe haat en
weerzin van moslims opwek
ten. Het is culturele haat, die zich
richt op de dragers van een ver
achte cultuur. Boeken, beelden,
bibliotheken, satire. Alles wat
de fanatieke geloofsijveraar zelf
niet bezit en niet begrijpt.
Misschien is cultuur een min
der zacht doel dan we vaak den
ken. De bedreiging die ze vormt
voor het wereldbeeld van rabia
te moslims, wijst op haar bete
kenis.
Misschien is cultuur juist meer
dan democratische en kapitalis
tische instituten een diamant-
hard doel - juist omdat ze zo'n
belangrijk symbool en drager is
van wat we essentieel en onver
vreemdbaar eigen vinden. Met
het wapen van de cultuur kun
nen we weliswaar geen aansla
gen voorkomen, maar wel de
kracht van relatieve vrijheid en
zelfbeschikking laten zien.
Daarom is het niet alleen laf
maar ook onverstandig om Mo-
hammed-cartoons en Charlie
Hebdo-covers te censureren, zo
als sommige fotopersbureaus en
kranten doen. Daarmee wordt
ruimte prijsgegeven die niet
meer valt terug te winnen.
Ook heeft het kabinet uit voor
zorg 'zichtbare en in belangrijke
mate onzichtbare' maatregelen ge
nomen, zei minister-president
Mark Rutte gisteren op zijn weke
lijkse persconferentie. Wat die
maatregelen precies behelzen, wil
de hij niet zeggen.
Volgens premier Rutte is Neder
land niet immuun voor de onrust
die door de gebeurtenissen in
Frankrijk is ontstaan. „Ik begrijp
dat mensen angstig worden, maar
het beste antwoord dat wij nu
kunnen geven, is doorgaan met le
ven en alert zijn."
Het kabinet benadrukt dat de vei
ligheidsdiensten 'alles doen wat
in redelijkheid nodig is' om een
aanslag in Nederland te voorko
men, al is er geen garantie dat Ne
derland gespaard blijft. Als het no
dig is, worden ook speciale eenhe
den van de krijgsmacht ingezet,
benadrukte hij.
Daarnaast zijn volgens Rutte ook
de politie en de jeugd- en gezins
zorg waakzaam. Ook burgers kun
nen meehelpen, aldus de premier.
„Als mensen het vermoeden heb
ben dat iemand radicaliseert en
naar Syrië of Irak wil, meld het de
diensten."
Justitie-minister Ivo Opstelten
(VVD) zei gisteren dat er 180 Ne
derlanders vertrokken zijn naar
Irak en Syrië. 21 van hen zijn om
gekomen, 35 zijn terug in Neder
land. Zij worden, als zij al niet
vastzitten, door de diensten, poli
tie en het lokaal bestuur in de ga
ten gehouden.
Het budget voor de Algemene In
lichtingen- en Veiligheidsdienst
(AIVD) hoeft volgens het kabinet
nog niet omhoog. Oppositiepar
tijen CDA en PW dringen daar
op aan. „De dienst kan doen wat
ze kan en moet doen", stelt minis
ter Ronald Plasterk (Binnenland
se Zaken, PvdA). Als zou blijken
dat er alsnog geld bij moet om de
capaciteit te vergroten, dan ge
beurt dat. Geplande bezuinigin
gen op de AIVD werden eerder al
deels teruggedraaid.
Nederland gaat moslimhaat beter
registreren. Dat spraken de mi
nisters Lodewijk Asscher (Sociale
Zaken) en Opstelten gisteren af
met verschillende moslim
organisaties. Zij spraken elkaar na
bedreigingen aan het adres van
moskeeën.
ZATERDAG 10 JANUARI 2015
Barack Obama, president Verenigde Staten
Mark Rutte, premier
Er vertrokken 180 Ne
derlandse jihadisten
naar het strijdgebied in
Syrië en Irak.
Dat aantal stijgt. Eind de
cember stond de teller
nog op 168.
35 keerden terug. Zij
worden volgens de
NCTV zoveel mogelijk
in de gaten gehouden of
opgepakt.
21 jihadisten sneuvel
den ter plekke.
Ruim 120 jihadisten zijn
nu nog in het strijdge
bied.
Er lopen strafrechtelijke
onderzoeken tegen 70
verdachten.
Uit Europa vertrokken
3000 jihadisten naar
Syrië en Irak.
N
door Niels Klaassen en Laurens Kok
DEN HAAG - Er zijn geen concrete
aanwijzingen dat in Nederland een
aanslag dreigt als in Parijs. Deson
danks roept het kabinet Nederlan
ders op alert te zijn.