44 Respect voor Frans optreden.
Het is triest voor de
omgekomen gegijzelden
6 IN HET NIEUWS
AANSLAG PARIJS
Iedereen kijkt nu naar
antiterreurchef Schoof:
welk gevaar lopen we
hier? Hij is somber: de
dreiging verdwijnt
voorlopig niet.
De aanslag op de redactie
van Charlie Hebdo in Pa
rijs domineert sinds
woensdagmiddag de
agenda van Dick Schoof,
de Nationaal Coördina
tor Terrorismebestrij
ding en Veiligheid. Hij moest meteen aan
de bak om uit te zoeken wat de gevolgen
zijn van 'Parijs': moet het dreigingsniveau
omhoog? Waar is extra beveiliging nodig?
De waakzaamheid in Nederland was al
groot door het oprukkende jihadisme van
de afgelopen jaren. Sinds 'Parijs' is er nog
een tandje bijgezet. Potentiële doelwitten
zoals mediabedrijven, Franse gebouwen en
moskeeën worden gemonitord en waar no
dig extra beveiligd. Toch gaat het officiële
dreigingsniveau niet omhoog. Schoof: „Dat
gebeurt pas als we een concreet aanslag
plan kennen, als we weten dat men ergens
de komende dagen een aanslag wil plegen
en we niet in staat zijn de daders op te pak
ken." Nederlanders moeten proberen voor
al 'niet paranoïde te worden', vindt de anti-
terreurbaas. Tegelijkertijd is er het nuchte
re besef: wat op vier uur rijden van Eindho
ven kan gebeuren, 'kan ook hier voorko
men'. „Daar moeten we reëel over zijn."
Is dit het type aanslag waar Nederland op be
rekend moet zijn?
Schoof: „Al langer is de dreiging diffuus.
Het gevaar kan uit verschillende hoeken ko
men. Behalve met willekeurige aanslagen
en aanvallen tegen de overheid wordt er
ook nadrukkelijk rekening gehouden met
gerichte aanslagen op personen."
Schoof voorziet een langere periode van
'substantiële' dreiging. „Ik verwacht niet
dat we dit jaar van dat niveau verlost raken.
Jihadisme is niet zomaar weg. Zelfs als mor
gen de strijd in Syrië stopt en het kalifaat
de week erna zou zijn ontbonden, dan nog
blijft dit een zaak van enorm lange adem.
IS was al veel langer actief, Jabat al Nusra
bestond al veel langer, al-Qaeda is niet
weg. Wat dat betreft, ben ik somber ge
stemd. Het zou me een lief ding waard zijn
om af te schalen, want dat zou betekenen
dat we het jihadisme in zijn extreme ont
wikkeling een halt hebben toegeroepen."
Dat lukt voorlopig niet. Hoe groot is de groep
potentiële gevaarlijke radicalen hier?
„Er zijn duizenden sympathisanten van
het jihadisme, is onze inschatting. En hon
derden handlangers die makkelijk 'ontsto
ken' kunnen worden. In potentie is dit de
groep waaruit individuen kunnen opstaan
die iets kunnen uithalen. Begrijp me goed:
dat betekent niet dat die mensen nu al
klaarstaan om een aanslag te plegen. Ze
kunnen vatbaar zijn voor dergelijke acties."
Preventief oppakken die lieden, klinkt in het
land. Zeker terugkeerders.
„Je kunt niet iedereen 24 uur per dag, 7 da
gen in de week volgen. Dat moet je ook
niet willen. Terrorisme moet binnen de
grenzen van de rechtsstaat bestreden wor
den. Als je die grenzen overgaat, doe je pre
cies wat terroristen willen: dan creëer je
een angstsamenleving, ga je richting een to
talitaire staat."
Maar aanslagen worden wel gepleegd door
ex-Syriëgangers.
„Iedere terugkerende jihadist is in principe
verdacht. Maar je kunt hen niet gelijk op-
Bert Koenders, minister Buitenlandse Zaken
'Jihadisme
is niet zomaar
verdwenen'
door Niels Klaassen en Niki van der Naald
Dick Schoof
foto Phil Nijhuis/HH
