SPECTRUM 13
en bommen. „Maar een melding kan
meerdere munitievondsten beteke
nen", zegt kapitein De Vries. „Daarom
gaat het om ongeveer 3300 bommen
en granaten per jaar, gemiddeld toch
negen per dag. We hebben er nog al
tijd volop werk aan."
Als iemand iets heeft gevonden, dan
gaat de EOD of een civiele partij in
nauwe samenwerking met de EOD de
boel onderzoeken. Dan kan blijken
dat het vals alarm is of dat het inder
daad om munitie gaat. Als dat het ge
val is, kan die door het bedrijf dat er
bij is betrokken veilig worden gesteld
in een container. Doorgaans eens per
week haalt de EOD de boel op en ver
nietigt alles.
„Als de situatie lastig of te gevaarlijk
is, dan blijft het spul in de grond lig
gen en komen wij direct naar de plek
om het tot ontploffing te brengen",
zegt kapitein De Vries.
Bij de EOD is in 1976 het laatste dode
lijke slachtoffer gevallen bij oprui
mingswerkzaamheden. In tegenstel
ling tot België, waar pas nog een dode
te betreuren viel. In Duitsland komt
wel vaker per jaar iemand om het le
ven, maar in de Bondsrepubliek ligt
dan ook nog steeds een enorme mas
sa aan munitie, bommen en granaten.
Onder hobbyisten valt in Nederland
jaarlijks toch nog altijd wel minstens
één dode. De Vries: „Die mensen vin
den iets, maken het leeg en verkopen
het dan op beurzen of via internet. Er
valt niet zo veel mee te verdienen,
maar ze vinden het leuk. Maar ja, ze
willen nog weieens een ontsteker afza
gen en dat kunnen ze dan echt niet
meer navertellen. Ons credo: afblij
ven! Pak niks op, want zelfs het klein
ste kogeltje kan gevaarlijk zijn. Bel al
tijd de politie, want die heeft de ken
nis en bevoegdheid verder actie te on
dernemen. Wij rukken liever tien
keer voor niets uit dan één keer te
laat."
De EOD gebruikt overigens geen ro
bots bij het opruimen van de zoge
noemde conventionele munitie. Die
wordt alleen ingezet bij geïmprovi
seerde explosieven zoals bompakket-
jes. „Wat weinig wordt gevonden, is
Russische munitie", zegt Hartink.
„Terwijl er toch Russische troepen in
Groningen en Drenthe zijn geweest.
Misschien waren de Russen zuiniger
op hun spullen."
Losse, lege hulzen zijn nooit gevaar
lijk en wie ze vindt, mag ze houden.
„Sommige verzamelaars poetsen ze
op met koperpoets en zetten ze op
een rijtje voor het raam", vertelt Har-
tink, die als jochie met zijn vriendjes
na school in Den Helder al naar hul
zen zocht.
„Lege hulzen kunnen geen kwaad. Al
het andere is linke soep. Je kunt over
het algemeen weliswaar zien of iets
een patroon, een handgranaat of een
bom is, maar je bent nooit helemaal
zeker van het gevaar. Zo'n ding heeft
al die jaren in het water of in de
grond gelegen en is dus behoorlijk ver
roest, maar ook de ontsteking heeft
liggen rotten. Dat laatste is ontzet
tend link."
Bij de buitenschoolse opvang Struin
is het allemaal goed afgelopen, maar
niemand kan garanderen dat een kind
niet nog eens een granaat vindt of
over een blindganger struikelt. De
Gruijter: „Wij hebben aan de EOD ge
vraagd of er ook gebieden met een ver
hoogd risico zijn, maar we kregen te
horen dat heel Nijmegen en omge
ving bezaaid ligt met die troep. Wij
hebben, met toestemming van de
ouders, een fotokaart gemaakt met
daarop al het gevaarlijke spul dat je
kunt aantreffen. De kinderen zijn
daardoor alert op gevaarlijk spul en
weten, als ze iets zien liggen, dat ze
het niet moeten oppakken."
EOD-kapitein Fred de Vries: „Het
wordt weliswaar steeds minder, maar
er valt met geen mogelijkheid te zeg
gen wanneer alles zal zijn opge
ruimd."
ZATERDAG 10 JANUARI 2015
OUUTs
Twee zogeheten '250 ponders' uit de
Tweede Wereldoorlog die de EOD in april
2012 onschadelijk maakte bij de Waal-
sprong in Lent bij Nijmegen, archieffoto
Rutger Hollander/beeldbank.rws.nl
reageren?
spectrum@depersdienst.nl
