SPECTRUM 7
hoe complex het is. Kinderen reage
ren heel verschillend, soms zelfs te
gengesteld. Maar in onderzoeksresulta
ten zie je alleen de gemiddelden te
rug. „Ik ben gematigd positief. Maar
in de krantenkoppen moet altijd iets
schreeuwends staan, heb ik gemerkt.
Goed nieuws is geen nieuws."
Dus dan gaat het over cyberpesten, ga-
meverslaving en internetporno. „Je
leest in de kranten altijd dat het de
spuigaten uitloopt. Maar door gamen
krijgen kinderen ook beter ruimtelijk
inzicht, hun oog-handcoördinatie ver
betert, hun probleemoplossend ver
mogen wordt aangesproken. En ook
sociale media hebben, naast de
downs, veel positieve effecten. Bij de
meeste kinderen - ik zeg nadrukkelijk
de meeste - leidt het tot grotere socia
le verbondenheid." Valkenburg werd
geboren in Delft, als een van drie zus
jes. Haar moeder is Italiaanse; ze is ka
tholiek opgevoed. Haar vader overleed
toen ze vier was, anders had ze mis
schien meer broertjes of zusjes gehad.
„Ik ben opgegroeid met vier vrouwen,
we hebben een enorm hechte band,
delen echt lief en leed met elkaar. En
dat doen we met onze achtergrond
vrij extravert."
Opa was de allereerste Italiaan in
Delft. Al voor de Tweede Wereldoor
log en dus ook ver voor de immigratie
golf van Zuid-Europeanen in de jaren
zestig, kwam hij uit de bergen van
Noord-Italië naar Nederland. Italia
nen deden of in ijs of in terrazzo, haar
grootvader in het laatste. „Mensen
dachten dat mijn opa en oma wor
men aten. Spaghetti was hier toen
niet bekend, knoflook niet, paprika's
niet. En we werden ook echt wel op
een andere manier opgevoed. Er was
zo nu en dan wijn, ook voor ons. Er
was vrolijkheid, feest om eten heen,
het was minder benepen dan bij veel
Nederlandse gezinnen in die tijd."
Stewardess wilde ze worden, zoals zo
veel meisjes. Maar dat kon helemaal
niet, ze werd te lang. „Ik kom niet uit
een milieu waar het voor meisjes ge
woon was om te gaan studeren. En er
waren ook weinig aanwijzingen dat ik
naar de universiteit zou moeten. Ik
spijbelde veel, had allemaal projecten
buiten school. Dan wilde ik alles we
ten van aquariumvissen, of alles van
de honingbij. Ik heb ook een periode
alleen maar willen bridgen."
Ze werd verpleegkundige, daarna se
cretaresse en receptioniste, maar in
geen van die banen was ze gelukkig.
Daarom besloot ze alsnog een hbo-op-
leiding te volgen. Daarna draaide alles
om. Ze was dertig, had een lesboekje
geschreven voor verpleegkundigen.
„De uitgever zei: 'Patti, jij moet naar
de universiteit'." En dat deed ze, om
in twee jaar cum laude af te studeren
en in vier jaar cum laude te promove
ren op de invloed van televisie op de
fantasie van kinderen. „Ik kreeg prij
zen en prestigieuze subsidies, de ene
na de andere."
Destijds was er nog bijna geen onder
zoek gedaan naar kinderen en media;
er was aanvankelijk geen interesse
voor op de universiteit. Maar zij was
gefascineerd en vond altijd wel een
paar studenten die 's avonds mee wil
den doen aan haar onderzoeken. „Ik
paste nergens bij, ging mijn eigen
weg. En nog steeds. Ik pas niet in één
discipline, ik haal het overal vandaan.
Dat is ook de reden voor mijn succes."
Plus haar enorme drive, ze laat zich
ook niet van die eigen weg afleiden.
„Er zijn heel veel verleidingen. Uitno
digingen, internationale congressen.
Ik ben ook een paar keer gevraagd
voorzitter te worden van de interna
tionale beroepsorganisatie. Een heel
eervolle baan. Maar ik moest nee zeg
gen, ik wil dit doen."
Op rr mei 2ori kreeg ze een telefoon
tje van de voorzitter van de Neder
landse Organisatie voor Wetenschap
pelijk onderzoek, dat haar de Spino-
zapremie was toegekend. „Ik wist niet
wat me overkwam, viel helemaal stil.
Hij zei: 'Het is goed nieuws, hoor'."
De prijs betekende ook 2,5 miljoen eu
ro, naar eigen inzicht in te zetten. Van
de ene dag op de andere veranderde
dat haar universitaire leven: academi
sche vrijheid tot haar pensioen, de
hoogste beloning in de academische
wereld. Nu heeft ze de opperste luxe
zelf te bepalen wat ze wil onderzoe
ken, wat ze belangrijk vindt. „Ik heb
tot mijn dertigste werk gedaan dat
vaak geestdodend was, waar je op je
kop kreeg, als je vijf minuten te laat
was. Ik denk dat weinig mensen zo
van hun werk genieten als ik."
ZATERDAG 10 JANUARI 2015
Patti Valkenburg: „Ik spijbelde veel, had
allemaal projecten buiten school. Dan wil
de ik alles weten van aquariumvissen, of
alles van de honingbij."
foto Hollandse Hoogte
reageren?
spectrum@depersdienst.nl
