6 BUITEN
Uit de
Zeeuwse klei
RAADKAART
De Kruiningseweg in Hansweert
zoek je tevergeefs. De naam van
de route die Kruiningen met
Hansweert verbond, is in de
loop der jaren veranderd in
Hansweertsestraatweg. Maar
vanuit het sluimerende hart van
Kruiningen, aan de oostkant van
het Kanaal door Zuid-Beveland,
kruist deze tegenwoordig de
Kanaalweg en houdt dan
bovenaan de dijk abrupt op.
Wanneer je omhoog
klimt en de twee
lange, stenen trap
pen met het bete
gelde, door gras
overwoekerde, tus-
senplateau bent
gepasseerd, kijk je uit over de nieuwe
voorhaven. Scheepswerven en loskades,
kranen en containers, hoogspannings
masten en hekwerken. Veel stalen bui
zen, bergen stenen en zand. Trucks met
opleggers rijden af en aan. In de verte
de brug. Seinlichten knipperen. En in
het brede water wachten de vrachtsche
pen.
Aan de overkant ligt Hansweert in de
Oude Polder aan de Westerschelde. Het
wordt in de volksmond 'Answest' ge
noemd, en maakt deel uit van de ge
meente Reimerswaal. Meermalen is het
gedeeltelijk overstroomd geweest, waar
bij landerijen en woningen aanzienlijke
schade opliepen of complete woonwij
ken zijn weggevaagd. Ook het Kanaal
door Zuid-Beveland, dat vanaf 1866 in
gebruik is genomen, liep oorspronkelijk
midden door het dorp en verdeelde het
in een westelijk en een oostelijk gebied.
Het betekende weliswaar economische
groei en bloei, maar net als met de late
re uitbreiding van de sluizencomplexen
ging dit toch ook ten koste van straten
en buurten.
Aan diezelfde sluizen is het te danken
dat Hansweert ooit welvarend en leven
dig was, en 'Klein Antwerpen' als geu
zennaam voerde. Er was indertijd veel
bedrijvigheid en reuring; alles moest er
voortdurend goed worden onderhou
den; schippers deden van daaruit inko
pen en ook waren er altijd parlevinkers
op en rondom het sluisplateau; varende
ondernemers die levensmiddelen ver
kochten vanaf het water.
In het begin van de twintigste eeuw
was het Kanaal door Zuid-Beveland de
drukst bevaren route in Europa. En het
werd steeds drukker. Bovendien wer
den schepen moderner, groter en zwaar
der, dus bouwde men een derde schut
sluis die in 1916 operationeel werd. En
twee decennia later verbreedde men
het kanaal. De huizen op de oude an
sichtkaart zijn sindsdien verdwenen.
De hele wijk gelegen aan de oostzijde
van het kanaal is in die tijd definitief ge
sloopt, om plaats te maken voor de nieu
we voorhaven, als onderdeel van het
plan om het Kanaal door Zuid-Beveland
iets te verleggen.
„De weg van Kruiningen naar Hans
weert liep hier inderdaad", zegt een me
vrouw die in de stille Hansweertse
straatweg komt aanrijden en haar oprit
tegenover de begraafplaats indraait.
„Maar dat is al zo lang geleden. Er is
hier zoveel veranderd in de loop der
tijd. Ikzelf woon hier nog maar een jaar
of tien. Ik ken de verhalen, maar meege
maakt heb ik het niet."
De voormalige Kruiningseweg loopt tot
aan het water.
Aan de andere kant krijgt de weg geen
vervolg. Tussen het hoog opgeschoten
gras door zie je de overkant wel. En hoe
in de verte de brug beide oevers over
spant.
Een weg tot het water
door Jacoline Vlaander De Kruiningseweg in Hansweert is nu gewijzigd in de Hansweertsestraatweg. foto Lex de Meester
In een depotruimte van de SCEZ
worden scherven tot (bijna)
complete potten 'gepuzzeld'.
foto Niek Beeke
n f>nr-i"r:
