Jazz-Band-Orchest van
Schaalje maakt furore
Pieper waar muziek in zit
it Omdat eigenaren
trots zijn op hun
dieren, is het lastig
kritisch te zijn over
de behandeling
REIZENDE DIERENARTSEN
24 ZEEUWS-VLAANDEREN
Middelburger Jochem Lastdrager
heeft een organisatie opgericht om
wereldwijd dieren te verzorgen.
Halverwege de jaren dertig
van de vorige eeuw woe
den de crisisjaren in volle
hevigheid. In allerlei pamfletten
en vlugschriften wordt de mede
mens door christelijke, sociale en
ondernemersorganisaties voor de
crisis gewaarschuwd. De winke
liers spelen erop in met uitver
koop en speciale prijsjes tijdens
winkelweken en braderieën. De
werkloosheid stijgt enorm en een
gezin moet vaak van een steunuit
kering van slechts enkele guldens
de week doorkomen.
De havenreserve in Terneuzen
(dat dan nog Ter Neuzen heet)
verzamelt zich rondom de cafés
De Vriendschap en La Belle Vue
en de Axelsebrug om aan werk te
komen. Bijvoorbeeld voor het los
sen van een houtboot. In de jaren
dertig gaan ook veel Zeeuws-Vla
mingen naar de grote vaart. Het is
redelijk makkelijk om aan te mon
steren in Terneuzen of in de ka
naaldorpen Sluiskil en Sas van
Gent. In de grensstreek en op het
platteland valt het ogenschijnlijk
nogal mee met de oprukkende ar
moede. Vooral de welig tierende
smokkel met de Vlaamse zuider
buren levert goed op. Ook in de
visserij - die dan nog heel groot
schalig is met vissersdorpen van
Paal tot aan Cadzand - is nog rede
lijk wat te verdienen. Een andere
bron van (bij)verdienste is mu
ziek maken. Op straat, wel te ver
staan. Aangestoken door allerlei
populaire dansrages als de Char
leston, die vanuit Amerika via de
eerste muziekfilms in de biosco
pen tot de jeugd doordringen,
komt er in Zeeuws-Vlaanderen
een heus dansverbod.
Jazz-Band-Orchest Schaalje uit de
van Walravenstraat in de Terneu-
zense volkswijk Java, trekt vanaf
begin jaren dertig door
Zeeuws-Vlaanderen. Een kruiwa
gen doet dienst als transportmid
del. Naast het drumstel, bestaan
de uit een grote trom, slagtrom
en één deksel, gaat de accordeon
ook mee op de kar. Het trio wordt
gecompleteerd door violist en
bandleider Schaalje. De accordeon
en drums wisselen regelmatig
van bespeler, Schaalje blijft. De
muzikanten trekken te voet door
de straten, van dorp naar dorp en
lopen de lokale kermissen en
volksfeesten af. Het gaat ze goed
af, want Schaalje - door de arbei
ders op het Rooie Java steevast
Schaalie genoemd - weet zoveel
geld te vergaren dat hij, als enige
op het hele Java, een oude T-Ford
kan kopen. Ze trekken ermee
door stad en land.
MIDDELBURG - De Middelburgse
dierenarts Jochem Lastdrager ope
reert en onderzoekt iedere dag
dieren op de Caribische eilanden
groep de Grenadines. Zijn organi
satie, The Travelling Animal Doc
tors, wil de dieren helpen door de
denkbeelden van de bevolking te
veranderen. Maar volgens Lastdra
ger is dat niet gemakkelijk.
Voordat hij met zijn vrijwilligers
werk begon, woonde Lastdrager
in Middelburg. Daarna vertrok hij
naar Utrecht voor de studie dier
geneeskunde. In september 2012
studeerde hij af.
Tijdens zijn studieperiode reisde
hij veel met zijn vriendin, Tjarda
Reints Bok. Het viel hen op dat
dieren elders lang niet zo goed
worden behandeld als in Neder
land. De dertigjarige Middelbur
ger besloot daarom meteen na
zijn studie The Travelling Animal
Doctors op te richten. „In Neder
land is het heel logisch dat je met
een huisdier naar de dierenarts
gaat als er iets is. Omdat dit in het
buitenland niet altijd zo is, wil
den wij hier iets aan doen, in
plaats van een normale praktijk
in Nederland op te starten", aldus
Lastdrager.
Omdat hij veel reist en geen vast
verblijfadres heeft, is de stichting
gevestigd op het Middelburgse
adres van Lastdragers ouders. De
organisatie richt zich vooral op
Zuid-Amerika, de Cariben, Gala
pagos en Azië. Behalve dat ze zelf
in het buitenland werken, probe
ren Lastdrager en zijn vriendin
ook andere dierenartsen en lief
hebbers te koppelen aan vrijwilli-
gersprojecten.
Dat inwoners op de plaatsen waar
ze werken anders met dieren om
gaan dan in Nederland, is volgens
Lastdrager niet in één keer te ver
anderen. „De meeste mensen in
bijvoorbeeld Zuid-Amerika heb
ben een hond als prestigemiddel
waarmee ze willen pronken. Maar
verder kijken ze er amper naar
om. Als hij bijvoorbeeld een onge
luk veroorzaakt, wil niemand toe
geven dat het zijn hond is."
Daarnaast worden veel jonge hon
den volgens Lastdrager verwaar
loosd of gedumpt. „De mensen
daar weten wel dat honden pups
kunnen krijgen, maar niet hoe ze
dat kunnen voorkomen. Daarom
willen wij mensen uitleggen dat
castratie ervoor zorgt dat er geen
nestjes meer komen. Je merkt dat
de inwoners veel meer begrip heb
ben en sneller naar ons toe ko
men als we dat soort dingen heb
ben uitgelegd. Eigenlijk verande
ren we de mensen en niet de die
ren", vertelt Lastdrager. „Het
mooiste was wel dat op de Galapa-
gos-eilanden een meisje naar ons
toekwam en vroeg of wij de hond
van het gezin konden steriliseren
omdat haar vader niet goed om
ging met de nestjes."
Hoewel hij voornamelijk gespecia
liseerd is in de kleine huisdieren,
komt Lastdrager ook andere die
ren tegen. Zo heeft hij op de Gala
pagos eilanden ook paarden en
een valk behandeld.
Een voorbeeld van de acties die
de Travelling Animal Doctors uit
voeren is het uitdelen van hon-
denriemen. „In veel Zuid-Ameri
kaanse landen worden honden ge
zien als gevaarlijk. Wij wilden
met de hondenriemen laten zien
dat ze juist vrienden kunnen zijn.
Dat werkt dan vooral als we een
getrainde hond in de kliniek heb
ben. Dan laten we die rustig zit
ten waardoor een kind hem kan
aaien en kan zien dat het een
vriend kan zijn."
Het is niet altijd even simpel voor
de Middelburger. In Groenland
probeerde hij de situatie van de
sledehonden te verbeteren. „Die
krijgen weinig te eten, waardoor
ze erg hongerig worden. Als ze
Voor Kuijpers, enthousiast twitte-
raar, het sein om zijn 1600 volgers
op te roepen een selfïe te maken
als ze een zak Mozart met de
naam van agrariër Kuijpers uit Os-
senisse scoren bij de grootgrutter.
De makers van de eerste vijf
selfies die bij hem binnenkomen,
krijgen de prijs van de zak aardap
pels van hem terug. „Gewoon een
geintje natuurlijk. En ik krijg een
hoop publiciteit. Want ook vak
blad Nieuwe Oogst besteedde al
aandacht aan mijn initiatief."
Hoe de Mozart aan zijn naam
komt, is Kuijpers onbekend. Het
afgelopen jaar zat er ook weinig
muziek in de pieper, want de boe
ren kregen er een stuk minder
voor dan het telen hen kostte.
Kuijpers heeft er echter wel ver
trouwen in dat de Mozart een
mooie toekomst voor zich heeft.
Zeker nu Nederlanders steeds ge
voeliger worden voor culinaire
trends. „De Mozart is een rood-
schillige aardappel en binnenland
se consumenten kiezen toch nog
steeds vaak voor knollen met blan
ke schil. Maar het feit dat mensen
de Mozart alleen hoeven te was
sen om hem vervolgens met schil
en een beetje olijfolie in de oven
te zetten, kan zijn populariteit
doen stijgen."
Dat de Mozart een 'mooi, rond
aardappeltje' is met een doorsnee
van vier tot zeven centimeter
helpt ook. „Ik rooi wel eens wat
grotere exemplaren, maar die
gaan weg als veevoer." Kuijpers
had maandagmiddag nog geen
meldingen over 'Mozart uit Osse-
nisse' gehad. „Ik heb ze ook nog
niet zien liggen in de Hulster ves
tiging van Albert Heijn. Mis
schien elders in de regio wel."
Vermaak in de grensstreek
door Ariël Meeusen
Vanaf vandaag in de krant in weke
lijkse afleveringen de geschiedenis
van de popmuziek in Zeeuws-Vlaan-
deren. Te beginnen met de populai
re muziek tot 1945. Nostalgisch ver
maak in de grensstreek.
Anders denken
door Remi Mesu
Jazz-Band-Orchest Schaalje uit Terneuzen verdiende goed, vooral aan de
fooien die in hun pet werden gegooid, foto collectie Ariël Meeusen
Jochem Lastdrager
door René Hoonhorst
OSSENISSE - Frank Kuijpers levert,
via zijn groothandelsafnemer, al lan
ger aardappelen aan Albert Heijn.
Maar voor het eerst is nu op een
zak Mozart ook te zien van welk
boerenbedrijf de pieper afkomstig
is.
Frank Kuijpers in een berg Mozart-aardappelen. foto Camile Schelstraete
■f
tècilAAL.it
TtRlUliZfW
vuiRIWÜKTR
