Keuzestress
GEZOND 7
GRIJS GEBIED
Marcel Olde Rikkert
Heeft u rond de feestdagen keu
zestress gehad? Niet alleen moe
ten kiezen met wie u kerst en
oudjaar wilde vieren, maar ook
met welke zorgverzekeraar u het
nieuwe jaar in zou willen? Die
stress is begrijpelijk, want verze
keraars bepalen steeds meer welk
ziekenhuis en welke dokters we
wel of niet vergoed krijgen.
En van het kabinet mogen ze die
artsenkeuze komend jaar nog ver
der inperken.Alsof uw autover
zekering ook meteen maar de au
to voor u mag uitzoeken.
Het is dus belangrijker dan ooit
een passende zorgverzekeraar kie
zen. Er zijn veel websites die wil
len helpen met kiezen door zorg
verzekeringen te vergelijken.
Daar moet je dan ook weer tus
sen kiezen, terwijl onduidelijk is
hoe die sites hun eigen financiële
belangen dienen. Lastig!
Ik herken de keuzestress bij mijn
zoon. Als 18-jarige moest hij dit
jaar voor het eerst door dit on
doorzichtige oerwoud, maar raak
te het spoor volledig bijster tus
sen de bijna 6o verzekeringspak
ketten. Dat die voor 90 procent
van vier grote verzekeraars zijn,
maakte de keuze helaas niet sim
peler.
Waar hij al vertroosting had ge
vonden in de Engelse Premier
League, die met kerst gewoon
voetbalde, was hij ook meteen
verkocht toen ik hem vertelde
over de Britse nationale zorgver
zekering. Niemand hoeft daar im
mers te kiezen. Toch worden de
Engelse voetballers bij een blessu
re minstens zo goed geholpen.
Als dit al lastige keuzes zijn voor
18-jarigen, lukt het ouderen dan
wel? Niet dus. Verreweg de
meesten ouderen blijven zitten
waar ze zitten. Onderzoek van
een ouderenbond toonde boven
dien aan dat 55 procent van de
ouderen geen of onduidelijke keu
ze-informatie krijgt van hun ver
zekeraar. Tja, zo schiet het natuur
lijk niet op.
Laten we het eens van de positie
ve kant bekijken. We hebben op
deze manier met zijn allen een
paar weken 'meerkeuzetraining'
gehad, inclusief een stoomcursus
kiezen-voor-beginners via zo'n
keuzehulpwebsite. We hebben ge
leerd te kiezen tussen 475,575,
675 of 875 euro eigen risico. Laten
we in het nieuwe jaar vrolijk ver
der gaan met kiezen. Er staat im
mers veel op het spel! Wel of niet
het bezoek aan je oude vertrouw
de dokter of ziekenhuis vergoed
krijgen bijvoorbeeld. Wie nu nog
wil overstappen, mag dat tot 31 ja
nuari alleen als hij zijn oude ver
zekering al heeft opgezegd. Kies
ervoor uw verzekeraar te bellen
om te vragen of alle artsen die u
afgelopen jaar bezocht hebt nog
wel worden vergoed. Deze conti
nuïteit is een basisvoorwaarde
voor goede zorg. Helpt uw verze
keraar u niet goed, dan kiest u vol
gend jaar gewoon een andere.
Komt u er niet uit, dan zijn er
vast slimme en aardige studenten
in uw buurt die zich net zelf ge
schoold hebben in het kiezen van
een zorgverzekering. Ze helpen u
onafhankelijker en duidelijker
dan een website.
O my god! Schrikken als in het
nieuwe jaar de weegschaal weer
traditioneel uitslaat. En die
favoriete skinny jeans ineens
wel erg strak rond je
middel zit. Geen zorgen:
een feestdagenbuik is er
zó weer af.
Feestelijke ontbijtta
fels. Vijfgangendi
ners met rijke sau
zen en mierzoete
toetjes. Al zondig
je slechts een paar
dagen per jaar, 2 ki
lo zit er zo aan en hoopt zich
natuurlijk op waar het toch al
zo fijn blubbert: rondom de
buik. „Tijdens de feestdagen
eten mensen gemakkelijk twee
keer zo veel calorieën dan no
dig", weet Frans Kok, hoogleraar
Voeding en Gezondheid aan de
Universiteit van Wageningen. „Als
je in korte tijd veel eet, terwijl je
nauwelijks beweegt, kan de stofwis
seling verstoord raken. Extra calorie
ën worden door het lichaam niet
meer verbrand, maar als vet opgezo
gen door vetcellen die vooral rond
de buik zitten. Wat je eet, maakt ove
rigens niet zo veel uit. Of het nou
suiker, vet of eiwitten zijn, alles gaat
in die vetmassa zitten."
Hoe snel die extra pondjes er in het
nieuwe jaar weer af zijn, hangt
sterk af van je leefstijl. Lifestyle
coach Anneloes Zuiderveen uit
Arnhem: „De meeste mensen ko
men echt niet zo veel aan tussen
Kerst en Oud en Nieuw, maar
vooral tussen Oud en Nieuw en
Kerst. Het probleem zit dan ook
niet zozeer in die feestdagen, het
gaat om de balans van een heel
jaar."
Komen de kerstpondjes bovenop
kilo's die je toch al te zwaar bent,
dan kost het veel inspanning en
duurt het lang voordat je ze kwijt
bent. Heb je een normaal gewicht
en doorgaans gezonde leefstijl? Dan
helpen deze tips van Kok en Zuider
veen je binnen een paar weken van
je feestovergewicht af.
Neem de tijd
Raak niet in paniek van een ki
lootje extra. Neem twee tot
vier weken de tijd om van je
kerstbuikje af te komen. Laat
je niet verleiden tot crashdië-
ten en sapkuurtjes. „Ze zijn uit
de tijd, omdat ze meer kwaad
doen dan goed", waarschuwt
Frans Kok. Je verliest wel een kilo
per week, maar daarna schreeuwt je
lichaam om extra calorieën. Dan krijg
je het bekende jojo-effect. Veel beter is
gewoon gezond eten en veel bewegen.
Minder snelle koolhydraten
Koolhydraten krijgen vaak ten onrechte de
zwartepiet toegeschoven. Maar over zoge
naamde snelle koolhydraten zoals wit
brood, gewone pasta, rijst en alles waar toe
gevoegde suiker in zit, zijn alle deskundigen
het eens: beter niet te veel. „Toch eten men
sen al gauw drie keer per dag gemakkelijk
verteerbare koolhydraten", zegt Zuider
veen. „Ze nemen een witte broodmaaltijd
als ontbijt en lunch; pasta, aardappelen,
witte rijst bij het avondeten. Beperk je tot
vooral langzame koolhydraten zoals fruit,
groenten en volkoren producten. Draai
gewoontes om. Ga van drie naar één
maaltijd met snelle koolhydraten per
dag. Eet fruit als ontbijt, een salade als
lunch en 's avonds één eetlepel rijst of
pasta met groenten en vis. Dat merk je
gauw op de weegschaal.
Geen tussendoortjes
Zorg dat je geen suiker- en vetrijke tussen
doortjes in huis hebt. Laat deze in ieder geval
een paar weken rigoureus staan. Het lijkt voor
de hand liggend: koekjes, taart, chocola, snoep
en snacks. Zuiderveen: „Maar het gevaar
schuilt ook in zogenaamd gezonde tussen
doortjes zoals biscuits met bosvruchten, no-
tenrepen en Liga's waar stiekem behoorlijk
veel vet en suiker in zit."
Train op juiste manier
Crunches, leg lifts, al doe je elke dag fanatiek
buikspieroefeningen, je buik wordt er niet
minder van, aldus Zuiderveen. „Buikspieren
worden misschien wel groter en sterker; voor
een platte buik zal ook dat vetlaagje moeten
verdwijnen. Dat lukt met intensieve interval-
training die je kunt toepassen bij hardlopen,
bootcamp, mountainbiken, racefietsen, zwem
men etc." Als je gestel en conditie het toela
ten, wissel een normale duurtraining dan af
met high intensity training. Sprint tijdens het
joggen bijvoorbeeld 8x 20 seconden volop.
Crossfit, bootcamp, circuittrainingen en spin
ning kun je in sportscholen op high intensity
niveau doen. „Het voordeel van intervaltrai-
ning is dat je lichaam tot uren na de training
vet blijft verbranden."
Krachttraining
Let op wat je drinkt
Frisdrank, maar ook vruchtensap drinkt
gemakkelijk weg en geeft amper een ver-
zadigingsgevoel. Een glas bevat zo'n 100
kcal, net als alcoholische drank. Dat tikt
snel aan. Drink dus liever veel water, thee of
koffie, dat scheelt al gauw enkele honderden
calorieën per dag.
Het is natuurlijk niet verkeerd om ook spie
ren op te bouwen met krachttraining. Als je
gespierd bent, verbruik je meer calorieën,
zelfs als je niet beweegt. Voor een platte buik
werken oefeningen zoals de plank het best.
Dan train je niet alleen de buik, maar ook de
grote en kleine spieren eromheen.
Mijd stress
Stress zorgt voor aanmaak van het stresshor
moon Cortisol waardoor de eetlust wordt ge
stimuleerd. Je verlangt naar alles wat flink
zoet en vet is. Daar komt bij dat gestreste men
sen vaak slecht slapen, en chronisch slaapge-
brek leidt ook tot meer eten.
DINSDAG 6 JANUARI 2015
Marcel Olde Rikkert is professor in de
geriatrie.
door Ingrid Beckers
reageren?
gezondheid@depersdienst.nl
Weg met de
kerstkilo's
illustratie Gettylmages
