Advies:
niet harder
dan 20 op
fietspad
Geen mrtibioticakuur'
'Ik was er
dy vanrvM jjtjfih rvci
m
66 Het raakt je heel
diep van binnen,
hoe ongeneeslijk
ziek een patiënt
ook is
IN HET NIEUWS 3
'Ik wil dood. U moet mij hel
pen.' Dat horen artsen gere
geld, zegt Sander de Hosson.
ASSEN - Euthanasie hoort erbij,
realiseerde Sander de Hosson (37)
zich al tijdens zijn opleiding tot
arts. Nu hij zelf drie jaar longarts
is in Assen en twee euthanasie
gevallen verder, denkt hij daar
niet anders over. „Ik loop er niet
voor weg, maar ik vind het wel
hartstikke moeilijk."
Bang dat dat 'soft' klinkt, is hij
niet. Volgens de jonge arts zijn
zeker niet alle dokters in staat
openlijk over hun werk te praten.
„Niet voor niets zijn er veel
burn-outs onder artsen."
Hij wil zelf dat dokters van hun
hart geen moordkuil maken. „Dat
zit tegenwoordig ook wel beter in
de opleiding. En ik bespreek een
aantal keer per jaar met collega's
wat er speelt. Euthanasie komt
dan ook zeker aan de orde."
Hij voerde twee keer euthanasie
uit in het ziekenhuis bij patiën
ten. „Een paar maanden voordat
ze anders dood waren gegaan. Je
eerste reactie als een patiënt het
vraagt, is toch: oh jee... Het blijft
ontzettend moeilijk. Ik heb er
niet van geslapen, maar ik stond
er achter. We kunnen pijn en be
nauwdheid vaak goed bestrijden,
maar niet altijd. Bovendien wil
len sommige mensen niet afwach
ten hoe het einde eruitziet."
Dat betekent niet dat iedere pa
tiënt zomaar een euthanasiever
klaring op tafel kan gooien. „Het
gaat niet om een kuurtje antibioti
ca. Het is heel heftig als je iemand
een dodelijke vloeistof inspuit,
ook al weet je dat hij sowieso aan
zijn aandoening zou zijn gestor
ven. Daar moet een patiënt zich
ook van bewust zijn. Dus is het
aan de arts om zich in die zin ook
kwetsbaar op te stellen."
MELDINGEN EUTHANASIE
2008
2.331
2009
2.636
2010
3.136
2011
3.695
2012
4.188
2013
4.829
De invoering van een maximum
snelheid om de veiligheid te ver
groten, staat in een advies over de
komst van de speed pedelec, een
elektrisch ondersteunde fiets die
tot 45 kilometer per uur kan. Het
Fietsberaad is een kenniscentrum
van de gezamenlijke overheden
en is verbonden aan het CROW,
een belangrijk adviesorgaan.
Volgens programmamanager Otto
van Boggelen is invoering van
een maximum van 20 of 30 kilo
meter op fietspaden in de be
bouwde kom niet vreemd. „Verge
lijk het met een 30-kilometerzone
voor auto's. Een Porsche kan har
der, maar mag dat daar ook niet."
De Fietsersbond is niet gelukkig
met het advies. „Zonder goede
handhaving heb je er weinig aan",
zegt woordvoerster Arien de Jong.
„Als je het toch wilt invoeren,
pleiten wij voor een maximum
van 30 kilometer per uur." De
bond geeft de voorkeur aan een
vrijwillige keuze tussen fietspad
of rijbaan. Voor de speed pedelec is
volgens de bond geen plaats op
het fietspad.
Het pleidooi voor een maximum
snelheid op het fietspad werd eer
der al gehouden door de Stichting
Scooterbelang. Dat was een reac
tie op plannen van Amsterdam
om scooters naar de rijbaan te ver
bannen. Voor het voorjaar moet
er een standpunt van de minister
zijn over de speed pedelec en het ge
bruik van het fietspad.
Volgens Bollen zijn er dan ook
geen 'makkelijke' casussen. Maar
het wordt de laatste jaren wel in
gewikkelder, ziet hij nu als
SCEN-arts, de dokter die als twee
de arts een euthanasieverzoek
moet beoordelen: „Ontwikkelin
gen in de geneeskunde zorgen er
voor dat we langer leven. Maar
dat betekent niet dat dat ook al
tijd prettig is."
Bollen herinnert zich een vrouw
van 96. „Nog op de hometrainer
en aan het puzzelen. Totdat ze bin
nen een paar maanden haar condi
tie en zicht verloor. Ze kon niets
meer dan zitten en wachten. Dat
had medisch gezien nog een paar
jaar kunnen duren, maar ze wilde
het zo niet meer. Is dat uitzicht
loos lijden? Ja, vindt de een, de an
der niet."
Hij zag collega's die uitgesproken
voorstanders zijn, 'ja' zeggen en
uiteindelijk toch 'nee' doen. „Be
ter is het meteen met twee huis
artsen naar de patiënt te gaan. Dat
gebeurt steeds vaker. Dat geeft
steun, zeker bij jonge artsen."
ALMERE - Frans Bollen (66) was
33 jaar huisarts in Almere. De eer
ste keer dat hij euthanasie pleeg
de, was hij er 'letterlijk ziek van'.
Daarna volgden nog twintig geval
len. „Het raakt je heel diep van
binnen, hoe ongeneeslijk ziek een
patiënt ook is."
Want de patiënt is mondiger, zegt
Bollen. „Dokter: u moet maar ko
men, is de houding steeds vaker.
Daar moet de arts mee om leren
gaan in zijn opleiding. Daar valt
nog een wereld te winnen."
Het gesprek met de patiënt aan
gaan, blijft moeilijk. „Maar als je
het einde 'afscheid' noemt in
plaats van de 'dood', praat dat
al makkelijker, ook met
de familie die vaak
veel moeite met de
situatie heeft."
10 dagen
rondreis Ierland Westkust
Ierland en Connemara
12 dagen
Rondreis Kroatië/
Dalmatische kust
10 dagen
Schotland Loch Lomond/
Schotse Hooglanden
15 dagen
Byzantijnse rondreis
15 dagen rondreis
Spanje - Portugal/
Costa de la Luz en Algarve
DINSDAG 6 JANUARI 2015
door Paul Bots
I foto Siese Veenstra/HH
Totaal aantal meldingen van
euthanasie en hulp bij
zelfdoding per jaar
infographic JD/DPd I bron RTE
EDE - Er moet in de bebouwde kom
een maximumsnelheid komen op
fietspaden. Tweewielers die harder
dan 20 of 25 kilometer per uur rij
den, moeten kiezen om óf gas te
rug te nemen, óf naar de gewone
rijbaan te verkassen. Dat adviseren
het Fietsberaad en de Vereniging
van Nederlandse Gemeenten aan
het ministerie van Infrastructuur.
Het Fietsberaad en de Ver
eniging van Nederlandse Ge
meenten willen een maxi
mumsnelheid op fietspaden
Frans Bollen voerde twintig
keer euthanasie uit, maar
routine werd het nooit.
Frans Bollen
foto Bert Spiertz/HH
na
afloop euthanasie
v.a. slechts
v.a. slechts
Bij Bolderman
aanbetalen niet verplicht!
Vertre
13 april/4, 25 n
Vertrekdata:
mei/15 juni/etc.
fij Brochure en (0318) 58 09 58
3 boekingen: Www.bolderman.nl
1-I
Li/abt
C£JJ/l/ürï£ÜEJ3
Vertrekdata:
20 april/4,18 mei1,15,29 junietc.
Vertrekdata: 13, 20, 27 april
4,11,18,25 mei 1, 8,15, 22, 29 juni/etc.
Reizen zijn inclusief hotelovernachtingen o.b.v. half-
pension, comfortclass touringcar en afscheidsbuffet.
Vertrekdata:
4,18 mei 1,15, 29 juni etc.
Vertrekdata:
13 april /II mei8 junietc.