Eerste duinvalleien zijn
weer kaal en schraal
Geen bomen maar wallen rondom TonS Mosterd stickert
aquacultuurbedrijven Zeelandbrug voor Lendahand
32 SCHOUWEN-DUIVELAND
MEER BEWEGEN VOOR OUDEREN
Passend bij goede voornemens voor
2015 begonnen gisteren al weer de
lessen Meer Bewegen voor Ouderen
O
de
m
de
le
cv
„Ja er zijn stukken die toch sterk
van karakter zijn veranderd", ver
telt Ted Sluijter van Natuurmonu
menten. „Er is een behoorlijke op
pervlakte aangepakt, op verschil
lende plekken. Er zijn drie grote
duinvalleien aangepakt en zeven
tot acht kleintjes."
In drie jaar tijd krijgen de Zeepe
duinen een ander aanzien. De
wildgroei aan bomen en struiken
wordt weggehaald en daarvoor
komt een duingraslandschap te
rug. Redelijk kaal met hier en
daar een struik, een boom of
groepje bomen. Een gebied waar
in weer bloemrijke natte duinval
leien komen, waar kleine zandver
stuivingen plaatsvinden en waar
zeldzame dieren als de levendba-
rende hagedis en de blauwvleugel-
sprinkhaan zich prettig voelen.
Door bijvoorbeeld autoverkeer of
de landbouw komt veel stikstof
in de lucht en dat heeft een enor-
De eerste fase van het pro
ject natuurherstel Zeepedui
nen bij Burgh-Haamstede is
inmiddels afgerond
me impact op de natuur. De stik
stof slaat neer in de bodem en die
wordt daarmee voedselrijk. Dat is
ook in het duingebied gebeurd en
daardoor is het duinlandschap bij
Burgh-Haamstede in de afgelo
pen tientallen jaren in rap tempo
veranderd. De schrale duingron-
den met zandverstuivingen zijn
veranderd in een groen landschap
met voedselrijke bodem. In dit
landschap gedijen bomen zoals
de berk of Amerikaanse vogelkers
uitstekend. Deze bomen woeker
den dan ook enorm in de afgelo
pen jaren waardoor heel het open
gebied dreigde dicht te groeien.
Het project om weer een open
duinlandschap te maken is begon
nen op de rand van bos en duin,
bij de Adriaan van de Weijdeweg.
Met grote machines zijn heel veel
struiken en bomen de grond uit
getrokken en is gedeeltelijk de
voedselrijke toplaag verdwenen.
„Je kan nog goed zien dat er is ge
werkt, zeker nu het winter is. Er
zitten geen bladeren aan de bo
men en het is allemaal grijs en
donker. Maar komende zomer
wordt het al groener en als ik het
afmeet aan gebieden op Voorne
en Goeree waar we iets soortge
lijks hebben gedaan, zul je over
twee jaar al veel meer sfeer heb
ben", zegt Sluijter.
Het project ligt nu even stil. Na
het broedseizoen, waarschijnlijk
in augustus of september, wordt
het werk hervat in het midden
van de Zeepeduinen. Dat is (nog)
meer zichtbaar voor mensen om
dat daar veel wandelpaden lopen.
In 2016 start fase drie.
ZIERIKZEE - „We gaan zitten in ac
tieve houding, dus: Rechtop, voe
ten plat op de vloer, borst vooruit,
schouders iets naar achteren en
navel richting ruggengraat trek
ken."
Het is 2 januari, 's ochtends half
tien. Tijd om de zaken maar di
rect serieus aan te pakken vindt
beweegcoach Renée Post van Ei-
landzorg. Haar groepje in zorgcen
trum De Wieken in Zierikzee is
wat kleiner dan anders. Sommi
gen zijn nog met vakantie of ver
toeven nog in de sfeer van de
feestdagen, maar de zes deelne
mers die er zijn, hebben er duide
lijk zin in. Na al die oliebollen -
'ze waren fantastisch, ik had ze
zelf gebakken', zegt een van de da
mes - wordt het tijd weer eens
wat aan de conditie te doen.
Terwijl The Bangles op de achter
grond I don't wanna loose your love
kwelen, maken de deelnemers
hun nek- en schouders los, strek
ken hun armen zo hoog mogelijk,
draaien hun polsen om en om, be
wegen hun vingers alsof ze piano
spelen en zetten hun benen in de
- en de X-stand, want dat maakt
e enkels zo lekker los. De war-
ung-up gaat verder met bewegin-
;n achter de stoel: zwaaien met
s benen, knieën optillen, wiebe-
n op tenen en hakken en als het
/en kan zo ver mogelijk doorzak
ken op je hurken. Niks moet, ie
der mag zijn eigen grenzen bepa
len, maar Renée Post stimuleert
wel die zo breed mogelijk te leg
gen. Harry Bellafonte (Shake, sha
ke, shake Senora) jaagt het tempo
ook wat hoger op, maar bij de to
nen van André Rieu gaat het net
weer wat kalmer aan.
Na de warming-up volgt de kern
van de les: het werken met steeds
andere materialen. De beweeg
coach komt met iets nieuws: een
soort hockeysticks die op de stoel
ook als rekstok gebruikt kunnen
worden. Als uiteindelijk ook het
balletje erbij komt en het wed
strijdelement wordt toegevoegd,
wordt het allemaal net wat fana
tieker. Het is de bedoeling de bal
tussen de stoelpoten bij de ander
in het doel te schieten. Dat lukt
de jongste deelneemster - ze
wordt volgende week 80 - drie
keer, waarmee ze topscoorster is.
Eilandzorg biedt de lessen MBvO
op locatie elke vrijdag aan in De
Wieken (9.30 -10.30 u.); In Steen-
zwaenshof in Nieuwerkerk (11.00
-12.00 u.) en in De Veste, Man
huisstraat 32, Zierikzee (13.30 -
14.30 uur). De lessen zijn voor ie
dereen toegankelijk. De kosten
voor een knipkaart zijn 22,50
voor tien lessen. Een eerste
proefles is gratis.
Er zijn op die plaats al twee onder
nemers (in de tong en in de za
gers) actief en een derde heeft
zich gemeld. Het in opdracht van
de gemeente Noord-Beveland op
gestelde inpassingsplan levert de
ondernemers - zowel de al geves
tigde als de nieuwkomers - een
setje spelregels op aan de hand
waarvan ze hun bedrijf kunnen
inpassen. Burgemeester en wet
houders van Noord-Beveland kie
zen voor de 'light-versie' van het
door Bosch Slabbers Landschaps
architecten opgestelde stuk. Dat
heeft dan vooral betrekking op de
smalle steile grondwallen die be
bouwing en werkruimte moeten
gaan afschermen. De hoogte van
deze wallen staat in een bepaalde
verhouding tot de hoogte van de
nok van de gebouwen en omrin
gen niet volledig. Het is niet de
bedoeling dat er straks niets meer
van de bedrijvigheid zichtbaar is.
Op verzoek van de ondernemers
die in de aquacultuur pionierend
zijn, is gekozen voor een sobere
en doelmatige aanpak. Of zoals
burgemeester en wethouders zeg
gen: „We willen wél het land
schap zo keurig mogelijk hebben,
maar het hoeft niet goudgerand
te zijn".
De ontwikkelingen in de Oud
Noord-Bevelandpolder hebben
vooralsnog betrekking op een ge
bied van 30 hectare, gelegen aan
de voet van de Zeelandbrug.
Die potten zijn nu allemaal ver
kocht en - nóg belangrijker - alle
projecten die via Lendahand on
der de aandacht zijn gebracht,
zijn gefinancierd.
Lendahand is een crowdfunding-
platform met projecten op de Fili-
pijnen en in Colombia. Belangstel
lenden kunnen leningen verstrek
ken aan ondernemers in de meest
uiteenlopende branches. Zelf stap
te Schröer anderhalf jaar geleden
in om ondernemers in de levens
middelenbranche te steunen. Hij
vond het zo'n goed initiatief dat
hij besloot via zijn sauzen recla
me voor de organisatie te maken.
„Het loopt zó goed, en dat komt
natuurlijk niet alleen door ons,
dat ze op dit moment zelfs uitver
kocht zijn." Het afgelopen jaar
werd via Lendahand voor een dik
ke 900.000 euro in projecten geïn
vesteerd. Vanaf volgende week ko
men weer nieuwe projecten be
schikbaar. Schröer zet zich met
zijn bedrijf al jarenlang in voor
duurzaamheid. Zo worden zijn
sauzen voor 100 procent met zon-
ne-energie gemaakt.
Rechtop en
navel naar de
ruggengraat
Aan de rand van het bos is een grote duinvallei weer kaal gemaakt. Dit is
onderdeel van een groot herstel project Zeepeduinen. foto Dirk-Jan Gjeltema
ge
door Melita Lanting
BURGH-HAAMSTEDE - De eerste fase
van het natuurherstel in de Zeepe
duinen bij Burgh-Haamstede is af
gerond. De grote tractoren en
graafmachines zijn vertrokken en
komen pas na de zomer terug. Het
resultaat van de eerste maanden
werk is goed te zien.
door Ali Pankow
Meer info: Tel.nr. 06-13949011 (be
weegcoach Renée Post) of
info@eilandzorg.com
Het echtpaar Rie en Han Dorst neemt met veel plezier deel aan het uurtje
'Meer Bewegen voor Ouderen', foto Dirk-Jan Gjeltema
door Esme Soesman
COLIJNSPLAAT - Bomen zijn niet
handig als je bedrijven die in de
aquacultuur actief zijn aan het
zicht wilt onttrekken. Bladval zorgt
in de omgeving van bassins voor
grote overlast. In de Oud Noord-Be-
velandpolder, aan de oostkant van
de Zeelandbrug aan Noord-Beve-
landse zijde, gaan vooral graswal-
len de dienst uitmaken bij de land
schappelijke inpassing van bedrij
vigheid.
ZIERIKZEE - Op 15.000 potten mos
terd en mayonaise plakte Ton
Schröer van het Zierikzeese bedrijf
TonS Mosterd een sticker om aan
dacht te vragen voor Lendahand.
