Worst maken van verspilling
CONSUMENT 45
De potjes en pannetjes
van Yvon Jaspers
KOOPWAAR
Wouter Klootwijk
Mooie broodjes. Kleiner
dan witte kadetjes en
veel steviger. De bak
ker maakt ook grote
broden. Maar de kleintjes stelen
je hart, speelgoed bijna. Ik heb er
honderd of meer nodig. En vol
gende week weer. De bakker be
waart ze voor me. Dat wil zeg
gen: de broodjes die hij niet ver
koopt voordat ze oud worden. Hij
bakt er meer dan dat er klanten
voor zijn.
Jaren geleden woonde ik in een
kleine stad tegenover een bakker.
Elke dag vers brood. Maar wel
voor drieën naar de winkel en
zelfs dan kon je te laat zijn. De
bakker raakte elke dag halverwe
ge de middag uitverkocht. Hij
had wat meer broden kunnen
bakken, maar dat deed hij niet.
Want je wist maar nooit of hij er
dan toch mee zou blijven zitten.
En ik had toen nog geen varkens.
Nu wel. Nu weer. Ik doe het voor
de derde keer, om de regering te
kunnen adviseren. Ik probeer var
kens te houden met uitsluitend
voer dat je afval zou kunnen noe
men, omdat het niet geschikt
(meer) is voor mensen.
Ik heb een zak korrels gekocht,
volledig varkensvoer. En nog zo'n
zak waarop staat: 'varkensmuesli'.
Duur. Maar het voer staat alleen
maar klaar voor in geval van
nood. Het is er nog niet van geko
men. Er is genoeg gratis eten bij
een te schooien. KeukenafVal
ook. Je weet soms niet wat je ziet:
zo veel als er wordt weggegooid.
Van de wereldleiding tot in Den
Haag, van de Wereldgezondheids
organisatie tot de liefste vrouw
in de regering, Sharon Dijksma,
wordt erop gehamerd dat we te
veel voedsel verspillen. In Neder
land zou volgens de overheid per
jaar voor vijf miljard euro aan
eten worden weggegooid.
Dat moet afgelopen zijn, zegt
staatssecretaris Dijksma. Al in
2015 moet de verspilling met een
vijfde worden teruggebracht.
Knap lastig als gelijkertijd meer
voedsel dan ooit als ongeschikt
voor menselijke consumptie op
de afvalmarkt komt. Vis. Vissers
moeten zogenoemde bijvangst
voortaan mee naar huis nemen.
Onverkoopbare vis, te klein of
niet gewild bij de verwende men
sen. Als die vis terug overboord
was gegaan, was het voer ge
weest voor andere vissen, want
vissen eten vis. Nu moeten we er
aan land iets mee.
En ja hoor. Mijn varkens zijn er
gek op. Ze eten ondermaatse
scharretjes net zo gretig als kren
tenbrood en friet van gisteren.
Krentenbrood? Ja, biologisch!
Ik kocht mijn twee varkens als
biggen bij een varkenshouder in
Brabant die zijn veestapel, net als
ik, uitsluitend voert met wat de
mensen morsen of niet op willen
eten. Elke week rijdt hij met een
vrachtwagen naar een distributie
centrum waar de biologische su
permarktketen Ekoplaza de spul
len heeft staan. Elke week de al
lerbeste krentenbroden van over
de verkoopdatum en af en toe dui
zend kilo biologische bananen,
niet eens met een vlekje, maar ge
woon de datum voorbij. Gratis.
Dat wou ik mevrouw staatssecre
taris Dijksma tippen. Varkens! Of
kippen. Die zijn ook dol op vis.
Een koe geeft melk en
een kip legt een ei.
Logisch? Veel kinderen
hebben er geen idee van.
Koe Boe wil met een
fleurige kinderkledinglijn
kind en boerenland dich
ter bij elkaar brengen.
la van Benthem, die zelf ook een boeren
dochter is„Met heel simpele afbeeldingen
willen we het platteland uitdragen. Een
tractor bijvoorbeeld; dat is iets wat bij kin
deren tot de verbeelding spreekt."
In de toekomst moet Koe Boe verder
gaan dan alleen kleding en accessoires.
„We willen kinderen laten zien hoe het er
aan toe gaat op het platteland. We zijn daar
over in gesprek met allerlei partijen. Zo
denken we onder meer aan het stimuleren
van eigen moestuintjes maken. Daarvoor
willen we pakketjes aanbieden. Maar we
zouden bijvoorbeeld ook graag samenwer
kingen aangaan om kinderen letterlijk in
aanraking te brengen met de boerderij, zo
als dat bij de Boerderijschool en de Farm-
camps gebeurt."
Ze is bekend van Boer zoekt vrouw, maar
daar staat ze eigenlijk niet meer bij stil.
„We zijn destijds veertien weken lang op
tv geweest. Destijds werd ik elke dag wel
herkend. Dat is nu een beetje weggeëbd.
Toch sta ik er soms nog van te kijken hoe
vaak mensen ons nog herkennen. Dat is
best een rare gewaarwording."
Kinderen van achter de tablet
en de tv vandaan halen en
meer bij het platteland be
trekken. Dat is de missie van
Marlies van Zeeland. Het boe
renleven zit in haar bloed. Ze
komt uit een boerengezin en
groeide op op het Brabantse platteland. Ze
studeerde aan de Universiteit van Wagenin-
gen en in 2006 gaven studiegenoten haar
op om mee te doen aan het programma
Boer zoekt vrouw. En jawel, de vonk sprong
over tussen haar en boer Martijn. Het is
nog steeds dikke mik en samen met 190
koeien wonen ze op een melkveebedrijf
aan de rand van Venray.
Terwijl boer Martijn het melkveebedrijf
runt en dus tussen de koeien te vinden is,
heeft Van Zeeland het druk met haar eigen
bedrijf Mevrouw De Boer, dat ze samen
met zus Rianne heeft opgezet. Mevrouw
De Boer wil boeren en maatschappij meer
met elkaar in verbinding brengen. Daar
voor ontwikkelt en verzorgt ze presentaties
en trainingen voor boeren en boerinnen.
„Wij zijn als sector met heel veel passie
met ons product bezig", vertelt Van Zee
land. „Consumenten weten alleen niet
waar we precies mee bezig
zijn. De kloof tussen boer en
consument is best groot, mer
ken we. Daarom willen wij
boeren en boerinnen meer la
ten communiceren over wat
ze doen en waarom ze het
doen."
Ook bij kinderen schort het
behoorlijk aan kennis over
de boer, zo merkte ze. „Op
de boerderij van mijn ouders
komen vaak groepen kinde
ren kijken. Dan zie je dat
heel veel kinderen het echt
verbazingwekkend vinden
dat melk uit een koe komt.
Ze kijken hun ogen uit; ze
weten dat echt niet. Ook de
basiskennis van de kip die
een ei legt, ontbreekt ge
woon. En sla, dat koopt je
moeder in een zakje in de su
permarkt. Van een krop en
hoe die dan groeit, hebben
die kinderen nog nooit ge
hoord. Dan gaat het niet al
leen om stadskinderen, maar
om alle kinderen."
Daarom bedacht ze Koe
Boe, een kinderkledinglijn
met een duidelijke verwij
zing naar het boerenleven.
„Via deze kinderkledinglijn
willen we communiceren
met kinderen." De kleren
van Koe Boe zien er vro
lijk en stoer uit. Felle kleu
ren, ravotproof, aanspreken
de plaatjes en grappige tek
sten. Van Zeeland werkte
voor de kledinglijn samen
met modeontwerpster Caro-
VRIJDAG 2 JANUARI 2015
Boe zegt
de koe
www.koe-en-boe.nl;
www.mevrouwdeboer.com; www.boerzoekt-
vrouw.kro.nl
Marlies van Zeeland is niet de enige van Boer
zoekt vrouw die een eigen lijn heeft opgezet.
Ook presentatrice Yvon Jaspers verkoopt spulle
tjes die ze zelf heeft ontworpen. Haar servieslijn
Kakelbont is exclusief verkrijgbaar bij de Mars
kramer en voor Intratuin kiest ze elk seizoen
een serie gezellige woonaccessoires uit onder de
noemer Natuurlijk Yvon.
Het kan niemand zijn ontgaan dat Boer zoekt
vrouw dit tv-seizoen tien jaar bestaat. Marlies
van Zeeland, die in seizoen 2 boer Martijn aan
de haak sloeg, was onlangs te zien in de jubi
leumuitzendingen. Vanaf zondag 4 januari 2015
gaat het nieuwe seizoen verder en zien we hoe
het de nieuwe boeren, die zich eerder al hebben
voorgesteld, vergaat op hun liefdespad.
reageren?
consument@depersdienst.nl
door Machteld Leistra
foto's Koe Boe zomer 2015
