Vier types
kerstvierders
Veelzijdig Israël
idis
f
k.
stipreizen.nl/israel
IN HET NIEUWS 5
Een muskusrat heeft heerlijk vlees. En gans kun je prima
eten, mits je het dier goed bereidt. Eet eens écht wild.
8-daagse rondreis
Hoogtepunten
van Israël
8- t/m 15-aaagse
zonvakantie
Eilat
nu v.a.
^99 nu v.a
Centraal
gelegen!
AMSTERDAM - Bijna
niemand zal deze
feestdagen 'echt
wild' uit eigen land
opdienen. Want
veel 'wild' wordt gefokt. Dat kan
best anders. Heerlijk wild wordt vol
op geschoten in Nederland.
„Waarom maken we in 2015 niet het
kerstdiner van het plaagdier?", zegt
Rob Hagenouw, initiatiefnemer van
'De Keuken van het ongewenste
dier'. Sinds vijf jaar probeert de Am
sterdamse kunstenaar 'ongewenste
streekproducten' op tafel te krijgen.
Ofwel vlees van dieren die worden
bejaagd omdat ze schade aanrichten,
voor overlast zorgen of om andere re
denen ongewenst zijn. Denk aan
kraaien, duiven, ganzen, rivierkreeft
jes, muskusratten, maar ook pony's
en paarden. Hagenouws initiatief
leidde al tot gerechten als 'my little
^pnyburger', ragout van Damduif en
pét succesvolste gerecht tot nu toe
kroket en bitterbal van Schiphol
st.
.agenouw: „Het is nu te laat nog
Tèts voor deze kerst te doen, maar
het lijkt me geweldig voor 2015 een
echt kerstdiner te gaan ontwikke
len." In januari organiseert hij al een
'Plaagdierdiner' in het Amsterdamse
restaurant Moes. De chef-kok daar
verandert plagen in culinaire bijzon
derheden. Niemand kijkt verlekkerd
uit naar bijvoorbeeld muskusratten,
knagers die de dijken ondermijnen
en daarom een gevaar zijn. Ze heb
ben wel heerlijk vlees. In België
staat de muskusrat als waterkonijn
op de menukaart. Dat klinkt een
stuk smakelijker.
De kunstenaar zou graag willen dat
we doordachter omgaan met dieren
die overlast veroorzaken. Jagers die
zwanen of kraaien schieten, laten ze
vaak liggen. Hagenouw: „Ze zijn
bang voor de reacties van het pu
bliek. Het is zonde dat er niets met
die dieren wordt gedaan."
Dat het kan, bewijst het succes van
zijn eerste project: de Schipholgans.
De Schipholganskroket, of-bitterbal
wordt inmiddels door twee bedrij
ven gemaakt. In Duitsland en in veel
andere Europese landen wordt gans
volop gegeten. „In Nederland weten
we niet hoe we zo'n dier moeten be
reiden. De grootste fout is de gans in
zijn geheel in de oven te schuiven.
Er zitten stukken vlees aan die je
maar kort hoeft te braden."
Veel soorten wild als fazant en hert
zijn niet voldoende voorhanden in
Nederland. Wildhandelaar Harry
Bakker van 't Zinkske uit Neerkant
stelt dat zonder import uit Duits
land, Engeland of Schotland onze
kerstdis kariger gevuld zou zijn. Een
deel van dat geïmporteerde wild
komt van de jacht. Een fors deel
blijkt opgefokt op boerderijen, 't
Zinkske fokt fazanten en patrijzen
die levend worden geëxporteerd
naar andere West-Europese landen.
Daar worden ze dan uitgezet en be
jaagd. „In Nederland staat plezier
jacht in een kwaad daglicht en is het
vooraf uitzetten van jachtwild verbo
den", zegt Bakker. „In Frankrijk of
Uit een recent rapport van Na
tuur Milieu blijkt dat een
groot deel van de konijnen, een
den, hazen, herten, reeën die nu
in de supermarkten liggen, niet
uit Nederland komen, maar uit
bijvoorbeeld Nieuw-Zeeland,
Oost-Europa, Argentinië of Chi
na. Vaak zijn ze ook niet gescho
ten, maar komen ze uit groots
opgezette mestbedrijven. Voor
al eend, hert, konijn, parelhoen
en struisvogel worden gefokt.
Haas, kangoeroe of everzwijn
uit de supermarkt is wel vaak
echt wild.
Engeland is dat net zo normaal als
bij ons het melken van een koe."
Een woordvoerder van horecagroot-
handel Sligro noemt de spraakver
warring rond wild lastig. „Je hebt
wild als in dieren die nooit in een
kooi of stal hebben geleefd en je
hebt de soortnaam wild, dus vlees
van dieren anders dan rund, varken
of kip", zegt Wilco Jansen. Sligro
koopt veel wild in ons omringende
landen. Dat is echt wild, benadrukt
Jansen. Maar dat wordt aangevuld
met bijvoorbeeld haas uit Argenti
nië en hert uit Nieuw-Zeeland. Die
dieren zijn gefokt. Jansen: „We eten
met kerst zo veel wild dat de Neder
landse natuur niet aan de behoefte
kan voldoen."
Jager en schrijver Donald Buijten-
dorp stelt onomwonden dat het aan
geboden wild bij Albert Heijn en
Lidl geen 'echt wild' is. „Deze bedrij
ven hebben een constante aanvoer
nodig en dat is alleen te realiseren
met fokwild." Hij denkt dat je als
consument het beste af bij de 'betere
wildhandel en de poelier'.
Kerstvierders zijn te verde
len in grofweg vier soorten,
zeggen Arend Hardorff (di
recteur vrijetijdsbesteding
bij hotelschool Breda) en
Jaap Lengkeek (emeritus
hoogleraar vrijetijdssociolo-
gie).
De grootste groep blijft met
kerst thuis en organiseert
met vrienden of familie
een diner. Tweede kerstdag
is voor het gezin, een wan
deling, de meubelboule
vard of andere vorm van
ontspanning.
De ontzorgers gaan met het
gezin of met vrienden naar
een vakantiedorp.
Lengkeek: „Deze mensen
zoeken de gezelligheid van
een haardvuur op, en veel
voorzieningen in de buurt
om op terug te vallen. Je
hoeft eigenlijk niet na te
denken over wat je gaat
doen."
Hardorff: „Dat meer men
sen naar vakantiebunga
lows gaan, komt omdat veel
gezinnen de tweede of der
de vakantie op het hoogte
punt van de crisis hebben
geschrapt. Nu kan het blijk
baar weer."
De derde groep gaat weg:
op wintersport of naar de
zon. Hardorff: „Deze men
sen zijn vaak wars van de
kersttraditie of ervaren fa
miliebezoek als verstik
kend."
Deze groep viert niet,
meestal omdat er geen geld
is. Maar soms is het een be
wuste keuze. Neem de Ne
derlandse meerkampatlete
Laurien Hoos. Zij wil zich
als sportende moeder kwali
ficeren voor de Olympische
meerkamp in Rio in 2016.
Daarvoor heeft ze via
crowdfunding geld gewor
ven. Ze neemt haar missie
serieus. „Ik heb op kerst
avond een dinertje met
mijn schoonouders, kruip
daarna onder de wol en ga
de volgende dag weer trai
nen."
zie stipreizen.nl/eihob
Lf Noa veel meer vakanties naar Israël op:
zie stipreizen.nl/eicen
WOENSDAG 24 DECEMBER 2014
ra»
door Wilko Voordouw
beeld Getty
Images
THUISBLIJVERS
ONTZORGERS
VERTREKKERS
NIET-VIERDERS
Prachtige
rondreis!
januari t/m maart
o.a. Bethlehem,
Jeruzalem en Dode Zee
ind. vliegreis, hotels, ontbijt,
rondreis en Ned.spr. misleiding
ook te verlengen met 1 week
zonvakantie Eilat v.a 799
599
Nu G50
extra korting
per boeking
december t/m maart
modern 3-sterren
Rimonim Central Park
inclusief ontbijt
op loopafstand van het
strand en nabij winkelcentra
incl. vliegreis en transfers
274
boek online of bel (StlPj^
met 088 - 70 70 600 V reizen.nl J
Prijzen p.p. o.b.v. 2 pers. kamer excl. Calamiteitenfonds/reserveringskosten en eventuele (verplichte) lokale kosten. Drukfouten en prijswijzigingen voorbehouden.
