i
Marenne Weiten solo in De Pont
Hard-Core: zien met de ogen dicht
8 UIT
Nico Out
De waarde van een tentoonstel
ling wordt vooral bepaald door
wat je bijblijft. Is dat positief,
dan heerst enthousiasme. De
Zeeuwse Kunstkring is erin ge
slaagd weer met een evenwich
tige tentoonstelling te komen.
DDit jaar maakt de winter
tentoonstelling van de
Zeeuwse Kunstkring de
pretenties weer waar. Maar
wat blijft mij het meeste
bij? Ik kan natuurlijk niet
om Miems van Citters
heen. Zij is 78 jaar, geboren in Burgh en
sloot in 1961 haar studie aan de Koninklijke
Academie in Den Haag af. Op haar 28e
werd zij lid van de ZKK en zij is nog steeds
actief op niveau. Een allround, klassiek ge
schoolde vakvrouw, die de schoonheid van
mens, dier en natuur verbeeldt in schilde
rijen, etsen en beelden in brons, hout en
steen. Een kleine selectie van haar werk is
blikvanger in de rustig ingerichte Vleeshal
in Middelburg. Waarbij opvalt dat er met
de expositieblokken steeds weer andere in
delingen zijn te maken.
Nu verdelen ze de hal in kamers waarin uit
gekiende combinaties worden gepresen
teerd. Zo hangen de kleurige en witte orga
nische reliëfs van Glenn Priester naast de
geometrische composities van Michiel
Hermsen. Een goed gekozen contrast.
Terug naar mijn keuze. Die wordt in eerste
instantie bepaald door wat me verrast.
Leen van Duivendijk bijvoorbeeld ver
beeldt treffend de relatie tussen de rijk
dom van Middelburg en de slavenhandel.
Zeeuwse schepen vervoerden in twee eeu
wen zo'n 270.000 slaven. Van Duivendijk
laat de royale gevels van Kaaien en Dam
overvloeien in een kaart van Afrika. Ook
Hajo Hoffmann richt zich op de geschiede
nis. Geraffineerd combineert hij oude en
nieuwe reproductietechnieken om een on
ontkoombare relatie tussen historische ge
beurtenissen te suggereren. In beide geval
len is het samenspel tussen idee, voorstel
ling, materiaal- en kleurgebruik meer dan
de som der delen. Dat zie ik eveneens te
rug in de derde exposant die refereert aan
geschiedenis: Els van Baarle. Zij stelt uit
tientallen intens bewerkte bladzijden van
een streng christelijk traktaat een soort
wandkleed samen met als titel 'Weg ten
Hemel'. Tussen de donkere kleuren lichten
hier en daar woorden als 'zaligheid' op.
Maar blijdschap is ver te zoeken.
Een zwaarwichtige inhoud is echter geen
voorwaarde om te overtuigen. Met een
paar speels gestileerde vormen roept Paula
Mosmans in haar grafiek zowel een voor
stelling op als een sfeer van opgewektheid
en vitaliteit. Zij laat meer weg dan ze toont
en zet me als toeschouwer aan het werk
om er zelf een 'verhaal' van te maken. Ook
Anneke Coppoolse is luchtig op dreef als
zij een golvende strook crème geglazuurde
klei voorziet van een geel kroontje. Dat
komt in een ander beeldje terug als huis
waaruit een lint in de nationale driekleur
hangt, wellicht om te vieren dat hetzoals
de titel vermeldt, 'boven water staat'. Dat
zou je iedereen gunnen!
Wat zal ik nog meer benoemen? De fijnzin
nigheid waarmee Jan de Heer met stipjes,
kloddertjes, vlekjes en lijntjes die opdoe
men op het wit van het papier een kwets
bare wereld tovert boeit steeds weer. Hij
suggereert puur vanuit het materiaal on
grijpbare velden van gedachten en emo
ties. Wat Frans Kegels heel anders en in
brons doet. Velen zullen hem kennen van
geometrische sculpturen van roestig staal
en glas. Nu komt hij met een rijk gescha
keerd ensemble aan bronzen beelden. Vaak
zijn het torens waarin, aan of op zich iets
bevindt dat een personage zou kunnen
zijn Soms valt de toren zelfs samen met
het personage. Het gaat over je verhouden
tot jezelf, de ander en het leven. Verras
send! In totaal exposeren er 23 kunstenaars.
Alle disciplines en materialen zijn aanwe
zig en veel werk is uiterst betaalbaar. Er is
zelfs een wand met klein werk ruim onder
de 150 euro. Een rijke oogst!
Een solo-expositie in Museum De Pont in Til
burg valt niet veel kunstenaars uit Zeeland
ten deel. Marenne Weiten - zij woont en
werkt in Middelburg - is dat wel gelukt.
Dat dankt zij aan een gestage en unieke productie
als schilder van intieme taferelen, vooral interieurs.
Ze ademen het verleden. Je ziet ouderwetse fau
teuils, kachels en zware gordijnen. Weiten baseert
deze op foto's en bouwt ze op met deels transpa
rante streken olieverf. De verf is er deels wel en
deels niet. Dat geldt ook voor de interieurs. Ze zijn
een glimp van wat was en alleen als herinnering
voortleeft. Maar hoe verhoudt die zich tot de wer
kelijkheid? En gaat het eigenlijk wel om fysieke
ruimtes? Of zijn het verbeelde gedachten? Een be
schouwing die bestaat uit ruim 140 kleine werken.
In Ruimte Caesuur in Middelburg is niets te zien, op
twee geluidsboxen na. Ze steken donker aftegen de
hagelwitte wanden.
Als slot van een seizoen waarin de grenzen van kunst en
exposeren worden verkend, doet het Engelse collectief
Hard-Core een beroep op je verbeelding. In tekst en mu
ziek maak je in een klein half uur een reis langs plekken
en situaties die vragen oproepen over kunst en werkelijk
heid.
Wat maakt iets tot kunst? Opent kunst je blik op de wer
kelijkheid of creëert zij juist een scherm waarachter de
werkelijkheid verdwijnt? Als een kunstwerk pas bestaat in
het bewustzijn van de toeschouwer en daar pas zijn wer
king heeft, kun je dan niet iets beters verzinnen? Heeft
kunst zin? En hoe geef je het bestaan zin? Vragen waar
mee je de laatste dagen van het jaar prima doorkomt.
T/m 4/1. Museum De Pont, Wilhelminapark 1, Tilburg
Di. t/m zo. 11.00 - 17.00 uur. Tweede Kerstdag open.
T/m 27/12. Ruimte Caesuur, Lange Noordstraat 67,
Middelburg. Alleen nog vr. en za. 14.00 - 17.00 uur.
Werk van Miems van Citters, een klassiek geschoolde vakvrouw.
Frans Kegels (op de voorgrond) toont een rijk geschakeerd ensemble aan bronzen beelden.
Rijke oogst Zeeuwse Kunstkring
Nico Out gaat elke week op
zoek naar het beste wat
Zeeland op het gebied van
beeldende kunst
te bieden heeft.
T/m 4/1 2015. Zeeuwse Kunstkring, De Vlees
hal, Markt 1, Middelburg. Dagelijks 12.00-17.00.