US
Onzichtbare Adri
Duivesteijn laat
Samsom beven
mr m
66 Op twitter wordt
mijn gezondheid
politiek ingezet
met onjuiste
insinuaties
66 ledereen doet zijn
best om eruit te
komen, maar er
zijn grenzen aan
wat acceptabel is
6 BINNENLAND
ZORGCRISIS
mm
Het kabinet scheerde drie dagen
langs de rand van de afgrond. De
coalitie moest en zou eruit komen.
Het probleem: macht van verzekeraar
mHB
DEN HAAG - Zijn gezicht liet hij
niet zien, maar Adri Duivesteijn
was de afgelopen drie dagen de
grootste kwelgeest van het kabi
net. Vanuit zijn woonhuis in Den
Haag speelde de ernstig zieke
PvdA-senator een cruciale rol in
het zorgconflict.
De als politieke dwarsligger be
kendstaande Duivesteijn heeft
grote principiële bezwaren tegen
een beperking van de vrije artsen
keuze, onderdeel van de nieuwe
zorgverzekeringswet van minister
Edith Schippers. En hij was dege
ne, melden bronnen rond het Bin
nenhof, die het langst vasthield
aan zijn afwijkende standpunten.
Terwijl de twee andere 'dissiden
ten', Guusje ter Horst en Marijke
Linthorst, bereid leken water bij
de wijn te doen, bleef de PvdA'er
het de VVD, maar vooral ook zijn
eigen partij, knap lastig maken.
Wie de carrière van Duivesteijn
beziet, had kunnen voorzien dat
hij bereid is hoog spel te spelen.
Vorig jaar torpedeerde hij in zijn
eentje bijna de verhuurdershef
fing van VVD-minister Stef Blok
(Wonen). Ook als Kamerlid en
wethouder schuwde hij controver
se niet en kon hij hard en compro
misloos te werk gaan, vooral als
het om de belangen van zwakke
ren in de samenleving gaat. Het le
verde hem bewondering, maar
ook veel politieke vijanden op.
Het is een publiek geheim dat
PvdA-leider Diederik Samsom bij
dat laatste rijtje staat. Duivesteijn
steekt niet onder stoelen of ban
ken dat hij vicepremier Lodewijk
Asscher hoger heeft zitten, die hij
(wel) oprecht en integer vindt.
Niet verwonderlijk dus dat juist
Asscher woensdagnacht in zijn
dienstwagen kroop om naar het
huisadres van Duivesteijn te rij
den. Samsom liet eerder al, tij
dens de discussie over het woon-
akkoord, doorschemeren geen in
vloed op de senator te kunnen uit
oefenen. „Ik kan hem vragen wat
hij gaat stemmen, maar hij zou
het mij toch niet vertellen."
Duivesteijn hulde zich tijdens de
kabinetscrisis naar buiten toe in
stilzwijgen. Slechts twee dingen
wilde hij kwijt: ik ben niet termi
naal; en: het gaat niet om de poli
tiek, maar om de inhoud.
W¥ m w
DEN HAAG - Jetta Klijnsma weet
nog van niets als ze rond achten
per tandem aan komt fietsen bij
het Tweede Kamergebouw. De
zorgcrisis heeft nu wel lang ge
noeg geduurd, klaagt de door
gaans zo goedlachse PvdA-be-
windsvrouw. De verzuchting die
volgt, is kenmerkend voor de de
plorabele toestand waarin de
PvdA dan al dagenlang verkeert.
„Wat een ellende", kreunt ze.
Nog geen tien minuten later lijkt
de coalitie alsnog gered. „Het kabi
net valt niet", klinkt het in de
PvdA. Dan komt PvdA-staatssecre-
taris Martin van Rijn met het defi
nitieve verlossende woord: we
blijven zitten.
Een kabinetsval hing nadrukke
lijk in de lucht, maar op het laat
ste moment, toen het hard tegen
hard ging, bleek breken toch geen
optie. Niet voor de WD, de partij
die nog altijd op elk congres bena
drukt hoe bijzonder het is dat zij,
voor het eerst in de geschiedenis,
de premier mag leveren. Met
twee gevallen kabinetten in vier
jaar zou het vrijwel zeker afgelo
pen zijn met het partijleiderschap
van Mark Rutte. Zie dan nog
maar eens de grootste partij te
blijven.
En zo'n breuk was al helemaal
geen optie voor de geplaagde
PvdA, die zich compleet had laten
verrassen door drie dwarse partij
genoten. Want, stelt een promi
nent PvdA-Kamerlid, het was
'natuurlijk' bij de PvdA-top be
kend dat de drie senatoren Adri
Duivesteijn, Guusje ter Horst en
Marijke Linthorst bezwaren had
den tegen de beperking van de
vrije artsenkeuze. „We hadden al
leen niet verwacht dat het zo zou
uitpakken." Ofwel: de PvdA dacht
dat het trio uiteindelijk zou mee
stemmen met de rest van de frac
tie. Dat was een kapitale misreke
ning, die Marleen Barth, fractielei
der in de Eerste Kamer, het meest
wordt aangerekend.
Dat Barth weer lijsttrekker wil
zijn bij de komende Eerste Kamer
verkiezing, wekt steeds meer be
vreemding. Volgens een colle
ga-senator is ze 'van slag, over
spannen'.
Politiek leider Diederik Samsom
is intussen niet alleen aangescho
ten, maar ook opgejaagd wild. Het
meest schrijnende beeld geduren
de de afgelopen dagen was hoe
niet Samsom, maar PvdA-vicepre-
mier Lodewijk Asscher woensdag
avond persoonlijk naar het huis
van Duivesteijn ging om hem op
andere gedachten te brengen.
Het geluid in de PvdA dat As
scher eigenlijk een betere partijlei
der zou zijn, klinkt steeds preg
nanter. En ook al blijft Samsom
nu overeind, een volgende afstraf
fing bij de Provinciale Statenver
kiezingen kan hem fataal worden.
Hoewel de coalitie weer handjes
vasthoudt, moet nu de schade bij
de 'constructieve drie', D66, Chris
tenunie en SGP, worden gerepa
reerd. Niet alleen plaatsen die be
vriende oppositiepartijen kantte
keningen bij het zorgcompromis
van het kabinet, ook heeft men
amper nog vertrouwen dat
Samsom wel voldoende gezag
heeft om een stabiele factor in de
gedoogconstructie te kunnen
zijn. Of zoals een ingewijde giste
ren geërgerd zei: „Maandag deed
hij nog alsof er niets aan de hand
was en dinsdag stemmen drie
PvdA-senatoren ineens de wet
weg waar wij al veel eerder een af
spraak over hadden gemaakt."
DEN HAAG - De drie
dissidente PvdA-sena-
toren torpedeerden
de zorgwet van minis
ter Edith Schippers
niet om 'flauw te
doen, maar uit princi
pe'. Het beperken van
de vrije artsenkeuze
zorgt er volgens hen
voor dat de zorgverze
keraars veel te mach
tig worden. Als het
aan de minister ligt,
krijgen zij namelijk
de vrijheid om voor
goedkope polissen
veel minder zieken
huizen en andere
zorgverleners te selec
teren. De patiënt is
de dupe, klinkt het.
Schippers houdt vast
aan haar wet, maar
lijkt bereid expliciet
zwart op wit te zet
ten dat verzekeraars
zorgverleners moe
ten uitkiezen op ba
sis van kwaliteit
B£«a
wiWaspft-v 4^
4£
I PvdA-fractievoorzitter Diederik Samsom (links) en premier Mark Rutte (rechts) in het Torentje waar het crisisoverleg tussen de regeringspartijen WD en PvdA plaatsvond, foto Phil Nijhuis/HH
door Sandra Donker
Breken was
geen optie
door Laurens Kok
en Francine Wildenborg
V
Adri Duivesteijn op twitter
PvdA-senator Guusje ter Horst
