Wat is het beste ziekenhuis doorJeffl'eyKutterink.
van Nederland? Er zijn veel
lijstjes. Maar wat zeggen die
en wat moet je ermee?
44 Soms krijg je punten
als je bepaalde
behandelingen doet
Doe je die niet, stijg je
minder hard in lijstjes
44 Lijstjes zijn zo
34 ZEELAND
VERGELIJKEN IN DE ZORG
e hebben er
weer een
lijstje bij:
het beste
ziekenhuis
van Neder
land. Deze
keer niet van Elsevier, AD, Independer
of Zorgkaart, maar van Wegwijs. Wat
moet je er als patiënt mee? „Kijk er
naar. Maar ik zou er niet je polis op ba
seren", zegt Ad van de Kreeke van pa
tiëntenorganisatie Klaverblad.
Als alle lijstjes één ding laten zien, dan
is het wel de behoefte om ziekenhui
zen met elkaar te kunnen vergelijken.
Dat is niet zo gek. Je kunt immers zelf
kiezen waar je onder het mes gaat.
Maar als je wilt weten welk van de 84
algemene en 8 academische ziekenhui
zen voor jouw aandoening de beste
keus is, valt dat niet mee. De overheid
houdt toezicht, maar wat ze vaststelt is
nauwelijks te achterhalen.
Een poging om te zien hoe goed het
Admiraal De Ruyter Ziekenhuis
(ADRZ) en ZorgSaam het doen,
strandt op oude informatie. Op Kiesbe-
ter.nl staan gegevens uit 2012. Boven
dien gaan die over zaken als communi
catie met artsen en de ontvangst op de
afdeling. Belangrijk. Maar dat zegt nog
niets over de medische kwaliteit of de
veiligheid. De site is dus niet meer dan
een indicatie.
Het is daarom niet zo vreemd dat me
dia proberen orde in de chaos te schep
pen. En dus zijn er diverse lijstjes van
beste ziekenhuizen. Omdat al die lijst
jes weer zijn gebaseerd op andere crite
ria en gegevens, heeft Wegwijs ze alle
maal op een hoop gegooid en er een ge
middelde uit berekend. Hoe meer er
van die overzichten komen, hoe belang
rijker de vraag wat we eraan hebben.
Het gaat te ver om te zeggen dat de
lijstjes geen waarde hebben. Omdat ze
onder andere zijn gebaseerd op ervarin
gen van patiënten, laten ze wel dege
lijk iets zien over hoe een ziekenhuis
presteert. Net zoals je voor het boeken
van een reisje kijkt op Tripadvisor of
Zoover. Maar hotels vergelijken is heel
wat anders dan ziekenhuizen. Boven
dien zijn niet alle lijstjes even zuiver.
Zo zijn er die ziekenhuizen geld vra
gen om ze überhaupt te vermelden.
Weg is de onafhankelijkheid. Dat is bij
de door Wegwijs genoemde samenstel
lers overigens niet het geval.
Toch waarschuwen ADRZ, ZorgSaam
en patiëntenorganisatie Klaverblad
geen absolute waarde te hechten aan
lijstjes. „Het is moeilijk om ziekenhui
zen met elkaar te vergelijken", zegt
Dick Bosscher van het ADRZ. „Soms
krijg je punten als je bepaalde behande
lingen doet. Maar doe je die niet, dan
stijg je minder hard in de lijstjes."
Een ingreep die het ADRZ bijvoor
beeld niet doet, is het verwijderen van
de prostaat bij prostaat-kanker. Daar
voor komen er bij het ADRZ te weinig
patiënten. Artsen doen die ingreep te
weinig per jaar om aan de kwaliteitsei
sen te voldoen. En dus verwijst het
ADRZ door naar onder andere
ZorgSaam en Lievensberg in Bergen
op Zoom. Juist om de kwaliteit van het
ziekenhuis te bewaken.
„In de lijstjes scoren we op dat onder
deel 0 punten", zegt Bosscher. „Terwijl
het ziekenhuis dat de ingreep wel uit
voert er bij wijze van spreken 3 punten
voor krijgt. Drie punten betekenen in
de AD-lijst dat je zomaar tien plaatsen
hoger eindigt. Zo zijn er verschillende
zaken die de rangorde bepalen, maar
dus niets zeggen over de kwaliteit van
een ziekenhuis."
Het is prima om ziekenhuizen te verge
lijken zolang je er maar geen wedstrijd
je van maakt, vindt Bosscher.
Het is niet voor niets dat Elsevier geen
rangorde meer aanbrengt en elk zieken
huis apart beoordeelt. Natuurlijk vin
den ze het bij ZorgSaam in Terneuzen
leuk dat ze vaak in de top tien staan.
„Je kunt inderdaad je bedenkingen heb
ben bij de vele lijstjes", zegt René
Maas. „En je kunt ze allemaal nuance
ren, maar voor patiënten kunnen de
onderzoeken toch een hulpmiddel zijn
om een beter beeld te krijgen van een
zorgaanbieder. Dus als je als zieken
huis goed scoort is dat prettig."
Maas wijst erop dat alle ziekenhuizen
cijfers moeten bijhouden en aanleve
ren voor de inspectie. „Dus de cijfers
zijn ons bekend. Scoren we in een on
derzoek op een onderdeel slechter dan
we verwachten, dan kijken we ernaar.
Het kan zijn dat cijfers niet of verkeerd
zijn aangeleverd, maar er kunnen ook
andere oorzaken zijn. Daar kunnen en
willen we dan nog op verbeteren. De
lijstjes houden ons dus als organisatie
scherp."
Je kunt zeggen dat ziekenhuizen er be
lang bij hebben om de lijstjes te relati
veren. Maar ook patiëntenorganisatie
Klaverblad neemt ze met een korrel
zout.
„Je weet niet waarop het accent is ge
legd", begint Ad van de Kreeke. „Is bij
voorbeeld meer waarde gehecht aan be
jegening, organisatie of het aantal over-
lijdens? Dat maakt nogal een verschil.
Lijstjes zijn zo betrekkelijk. Ik weet het
verschil niet tussen de lijsten en wegin
gen van het AD en Elsevier."
Hij vindt het wel goed dat wordt gepro
beerd om de prestaties van ziekenhui
zen in kaart te brengen. „Maar om dan
te zeggen dat het ene ziekenhuis goed
is en het andere slecht, is moeilijk. Als
patiënt kun je er geen absolute waarde
aan ontlenen. Je moet op basis van die
lijstjes geen polis afsluiten. En wij ne
men de onderzoeken ook niet als maat
staf mee in onze gesprekken met de di
recties van de Zeeuwse ziekenhuizen."
Eén ding weet je altijd zeker, zegt Van
de Kreeke: als je een lijst maakt staat er
altijd een ziekenhuis bovenaan en een
onderaan. „De hekkensluiter heeft bij
voorbeeld een 7 en die bovenaan een 9.
Je moet je dan afvragen of er wel slech
te ziekenhuizen zijn in Nederland.
Nee dus. Je ziet de laatste jaren dat zo
wel ADRZ als ZorgSaam op de lijstjes
stijgen. Maar wat zegt dat nu als de he
le directie van ZorgSaam is wegge
stuurd en er 288 ontslagen vallen? Aca
demische ziekenhuizen hebben de bes
te dokters. Maar dan nog kan ik een
arts niet aardig vinden. Dat bepaalt
wel mijn beeld van die arts en van het
hele ziekenhuis."
betrekkelijk. Ik weet
het verschil niet
tussen die van het AD
en Elsevier
Wat zijn lijstjes over
ziekenhuizen waard?
W
Dick Bosscher, ADRZ
Q www.wegwijs.nl/besteziekenhuis
www.kiesbeter.nl
Ad van de Kreeke, Klaverblad
