Gezien in
DWDD:
Een roman in zes
novellen in zes
verschillende stijlen
en tijden. Met
Tijdmeters bewijst
David Mitchell
andermaal zijn
meesterschap.
Een gekwelde dichter
Dizzieni
18 DIZZIE
Prachtig boek!
Waargebeurd
INTERVIEW
Win 'De vrouw op
de trap' van Schlink
et is kwart over acht in
de ochtend. Een ge
schikte tijd voor een
ontbijt op een Londen-
se straathoek. David
Mitchell treuzelt niet:
hij kiest noodles. Het
zal zijn vorige leven in Japan zijn en z'n
huwelijk met een Japanse.
Verder is David Mitchell (45) een en al
Britse voorkomendheid. Als schrijver een
evenwichtskunstenaar. Geen auteur
waagt zich op het slappe koord zo hoog
boven bodemloze afgronden. Niemand
ook die zo triomferend aan de overkant
komt. Zijn nieuwe roman Tijdmeters is
van zo'n duizelingwekkende grootheid
dat je je afvraagt hoe zijn geest dit alle
maal heeft kunnen omvatten.
Net als in Wolkenatlas, zijn meesterproef
uit 2004, begint hij in het verleden om al
snel over het heden heen tot diep in de
toekomst te reiken. Tijdmeters is het ver
haal van Holly Sykes. Het is haar leven
vanaf 1969, in zeven decennia, door
Mitchell beschreven in zes novellen. „Ik
ben geen romanschrijver", zei hij bij een
van de presentaties van het boek, in okto
ber in Londen. Hij zweert bij novellen, ze
ker in het geval van Tijdmeters.
„Met dit boek wil ik laten zien hoe de de
cennia van invloed zijn op ons ouder wor
den, losjes naar de zeven levensfasen van
de mens, zoals beschreven door Shakespe
are in As you like it. Tegenover het besef
van eindigheid, de onontkoombaarheid
van de dood, zet ik fantasiepersonages
voor wie dat niet geldt. Zij kunnen met
de dood onderhandelen."
De mens, zo benadrukt Mitchell in Tijdme
ters, heeft maar zeer beperkte middelen
om door te leven. „Ons voortplanten. Re
productie is onze enige manier om sterfe
lijkheid te overwinnen. Daar hebben jij
en ik heel weinig aan, behalve het genot
op de korte termijn. Zelf blijven we niet
bestaan als we ons voortplanten, maar de
soort wel. Het is iets."
Met wat hij allemaal bij elkaar brengt,
speelt hij hoog spel, dat realiseert hij zich
terdege. In een deel schrijft hij over de
grondoorlog in Irak, in een volgend hoofd
stuk verkeert de lezer in een gefantaseerd
gevecht in een kasteel in de hemel. „Ik
combineer het politieke en het fantas
tische. Met te veel nadruk op het fantas
tische, ondermijn ik het belang van het
politieke. Als ik over de oorlog in Irak
schrijf, moeten de lezers me wel serieus
nemen."
Hij geniet niet alleen van deze complexe
tegenstellingen, hij vindt ze essentieel. „Ik
houd van dingen die moeilijk lijken. Je
hebt boeken waarvan je meteen weet dat
de schrijver niet heeft hoeven zweten.
Die heeft zich geen zorgen gemaakt, dat
merk ik meteen. Dan is zo'n boek hooguit
middelmatig. Alle boeken waar ik van
houd, waren monsters om te schrijven.
Daarom houd ik van ze. Houd van de
monsters, schrijf een monster!"
Moby Dick van Herman Melville komt ter
sprake. „Mogelijk het beste voorbeeld. Mel
ville moet zich hebben afgevraagd wat hij
De Engelse uitge
ver Lee Bracksto-
ne, van Faber 8c
Faber, belde met
Deborah Curtis.
Deed hij vaker, uit beleefdheid
en vriendschap. Even horen.
Deborah is de weduwe van Ian
Curtis, de zanger van Joy Divi
sion, de Engelse new wave
band die uit elementen van
punk, zwarte romantiek en
elektronica de meest aangrij
pende rockmuziek van die tijd
maakte, eind jaren zeventig, be
gin jaren tachtig.
Obsessieve muziek ook. De pla
ten van Joy Division zet nie
mand zomaar even op. Want
Ian Curtis was niet de zoveel
ste liedjeszanger. Hij was een
dichter, een gekwelde poëet
die worstelend met geest en
lijf zijn donkerste gedachten
opschreef en zo zijn demonen
bevocht. Curtis leed aan depres
sies en epilepsie. Hij had toeval
len op het podium. Aan de
vooravond van een Amerikaan
se tournee maakte hij, in mei
Handgeschreven
teksten van Ian
Curtis, de dichter
van Joy Division,
lagen op zolder
1980, een einde aan zijn leven.
De band had net de opnamen
van de tweede elpee afgerond:
Closer. De single Love will tear us
apart zal dit jaar weer de Radio
2 Top 2000 sieren. Later zou
Brackstone het boek van Debo
rah Curtis over haar man en
Joy Division uitgeven: Touching
from a distance.
Als vanzelf kwam het gesprek
op Ian. Zoals alle keren. Alleen
zei ze deze middag opeens: „Ik
geloof dat zijn papieren hier
nog op zolder liggen."
Kalm blijven, dacht Bracksto
ne, maar hij is nog nooit zo
snel naar Macclesfield gereden
als die middag. Zij had de pape
rassen al van zolder gehaald en
op de salontafel uitgespreid.
Schriftjes, velletjes. „Kun je er
iets mee?"
Dat kon hij. Hij maakte er een
prachtig boek van, met facsimi
le's van alle blaadjes, voor- en
achterkant. Op glanzend pa
pier, gebonden en met het om
slag in de grijstoon die aansluit
bij Still, het latere verzamelal-
bum van Joy Division. So this is
permanence heet het boek. De
teksten, Curtis' aantekeningen
boekjes, al zijn poëzie.
Het is telkens met een brok in
de keel dat ik het opensla. Het
handschrift van de man laat
zich al net zo moeilijk kennen
als Ian Curtis zelf. Dat is pre
cies zoals het hoort.
Bedreigde dieren als
marketingconcept
THEO HAKKERT
De mooiste boeken
vind je op Dizzie
toch in vredesnaam aan het doen was.
Had hij net een lang hoofdstuk geschre
ven over witheid. In een roman! Maar dat
moest wel. Moby Dick was de meest excen
trieke roman tot dat moment. Hij voor
voelde dat het boek hem ten gronde zou
richten. En hij had gelijk: het liep slecht
met hem af. Maar het is een meesterwerk.
Omdat het een monster is."
David Mitchell is een oeuvrebouwer van
een ongewone soort. Niet alleen weet hij
Anneloes Timmerijë
Het vergelen verhaal
van een onwankelbare
liefde in oorlogstijd
www.degeus.nl
'Ik ben
Tijdmeters
David Mitchell
Vertaling Harm
Damsma en Niek
Miedema
592 blz.
Nieuw Amsterdam
24,95 euro
ACTIE
We geven op Dizzie.nl tien exem
plaren weg van De vrouw op de trap
van Bernhard Schlink. Deze nieu
we roman van de auteur van De
voorlezer is een verrassend en
boeiend liefdesverhaal.
door Theo Hakkert
RECENSIE
J
Benieuwd naar nieuwe titels of je me
ning delen met anderen? Dat kan op
Dizzie: hét online boekenplatform
van deze krant, met nieuws, eigen re
censies en interviews. Stel je boeken
plank samen en koop je titels online.
Go naar Dizzie.nl
'Door bedreigde diersoorten als mar
ketingconcept te gebruiken, wordt
de consumptiemaatschappij herken
baar te kijk gezet', aldus een recensie
op Dizzie over Albrecht en wij van Lo-
dewijk van Oord. Lees op Dizzie.nl
NU IN DE BOEKHANDEL
