Bij na-botsingen: heb vertrouwen in de Russische piloot
Het beroepsgerichte vmbo gaat
op de schop. Leerlingen kiezen
straks uit tien profielen.
66 Overstappende
jongeren zijn
straks nog vóór
de zomer in beeld
bij het mbo
66 Eigenlijk zijn de
beroepsgerichte
vakken sinds 1999
niet inhoudelijk
aangepast
4 IN HET NIEUWS
VMBO-PROFIELEN
DEN HAAG - Wie zich nu verdiept
in het vmbo, verdwaalt al snel in
een groot aantal leerprogram
ma's. Er is 'handel en verkoop',
maar ook 'handel en administra
tie'. Er is 'uiterlijke verzorging'
maar ook 'verzorging'. Dat moet
simpeler, met minder overlap.
Vanaf het schooljaar 2016-2017 on
dergaat het beroepsgerichte vmbo
daarom een metamorfose. De vier
leerwegen blijven bestaan, maar
staatssecretaris Dekker van On
derwijs kondigde gisteren tien
profielen aan. Verzorging gaat op
in 'zorg en welzijn', handel in
'economie en ondernemen'.
Naast de algemene vakken (Ne
derlands, Engels, maatschappij
leer, lichamelijke opvoeding en
beeldende vorming) krijgen vm-
bo-leerlingen straks nieuwe, bij
passende profielvakken.
Krijgen leerlingen nu nog, als ze
eenmaal gekozen hebben voor
een beroepsgericht vak, een vast
programma, straks mogen ze ook
vakken kiezen. Leerlingen met
het profiel 'bouw, wonen en inte
rieur' kunnen zich bijvoorbeeld
specialiseren in timmeren of schil
deren, of zich verbreden door iets
over administratie te leren.
Volgens staatssecretaris Dekker
sluit het vmbo van nu niet meer
goed aan op de arbeidsmarkt. „Ei
genlijk zijn de beroepsgerichte
vakken sinds de komst van het
vmbo in 1999 niet meer inhoude
lijk aangepast", zegt Rob Abben-
huis, projectleider van de vernieu
wing. „Dan gaat het om wat je uit
eindelijk moet kunnen en ken-
nen. Daar stond bijvoorbeeld niet
in dat je moet kunnen werken
met bepaalde tekenprogramma's
op de computer. Dat is nu belang
rijk."
Scholen mogen zelf bepalen wel
ke keuzevakken ze aanbieden, en
zelfs een paar eigen vakken ont
wikkelen die aansluiten op de re
gionale arbeidsmarkt. Veel vmbo-
leerlingen blijven immers wer
ken in hun regio. Dekker roemt
de KTS Teylingen in Voorhout
die al samenwerkt met de Leidse
Instrumentmakers School. „Ik
kan me ook voorstellen dat Stork,
in Twente, jongeren graag warm
wil maken voor hun sector. Sa
men kunnen scholen en Stork
een keuzevak ontwikkelen", geeft
Abbenhuis als ander voorbeeld.
In alle profielen krijgt in ieder ge
val loopbaanbegeleiding een be
langrijkere rol. Twijfelaars moe
ten daardoor beter begeleid wor
den naar het mbo of havo, waar
die nu nog vaak uitvallen. Om
die reden vervroegt de staatssecre
taris ook de uiterlijke datum om
je aan te melden bij een mbo-in-
stelling naar 1 mei. „Daarmee zijn
overstappende jongeren vóór de,
voor sommige leerlingen, risi
covolle zomermaanden scherp in
beeld en blijven dat gedurende de
overstap", schrijft hij aan de Twee
de Kamer.
Lundström neemt het op voor col
lega's die de laatste maanden
bijna tegen (waarschijnlijk Russi
sche) militaire toestellen botsten.
De militaire vliegers hadden hun
transponder uitgezet, waardoor
ze onzichtbaar waren op de in
strumenten in de cockpit van de
SAS-vliegtuigen.
Zweedse politici roepen in koor
dat dit de veiligheid in gevaar
brengt. Het Nederlandse ministe
rie van Buitenlandse Zaken riep
op 30 oktober de tijdelijk zaakge
lastigde van de Russische ambas
sade op het matje vanwege Russi
sche toestellen die onaangekon
digd het Nederlandse luchtruim
binnenvliegen. Luchtvaartveilig
heidsorganisatie EASA doet op
verzoek van Brussel onderzoek
naar de voorvallen. Hoognodig,
want het is een kwestie van tijd
eer het misgaat, aldus Lundström.
„Onzin", vindt Hugo Roos, emeri
tus-hoogleraar luchtvaartecono
mie aan de Erasmus Universiteit.
Roos werkte eerder voor Defensie
en trainde mensen van de inlich
tingendienst. „Dit gaat niet mis."
Volgens Roos zijn de militaire
vliegers goed getraind en hebben
ze alle apparatuur aan boord om
precies te zien waar ze veilig kun
nen vliegen. Het is volgens hem
heel gebruikelijk dat militaire toe
stellen zonder transponder de
landsgrens oversteken. „Dat doen
de Belgen ook bij Nederland. Lan
den testen eikaars alertheid uit."
Zonder transponder zijn de mili
taire toestellen alleen te zien op
ouderwetse radarschermen. Dan
is echter nog niet te zien welk toe
stel ergens vliegt en waar het
heen gaat. Gevolg: de luchtver
keersleiding moet snel de rest van
het vliegverkeer omleiden. Fiö's
nemen dan ter plaatse een kijkje.
Voor een gewone piloot is het
even schrikken als er plotseling
een waarschuwing komt voor een
naderend militair toestel dat niet
op de eigen schermpjes te zien is,
stelt Piet-Hein Eldering, bestuurs
lid Vliegtechnische Zaken bij de
Vereniging Nederlandse Verkeers
vliegers (VNV). „Als het militair
vliegtuig bewust dichtbij op
duikt, is dat niet wenselijk, maar
ook niet gevaarlijk."
Het risico hangt vooral af van de
vaardigheden van de militaire pi
loot. Hij ziet al het vliegverkeer
om zich heen wél op z'n instru
menten. Pas als de luchtverkeers
leiding de radar niet in de gaten
houdt én de militaire piloot niet
oplet, wordt het link. Die kans is
heel klein, stellen zowel Eldering
als Roos.
Nieuw
vmbo
wordt
simpeler
door Freke Remmers
Staatssecretaris Sander Dekker
Rob Abbenhuis, SLO
door Paul Bots
AMSTERDAM/STOCKHOLM - „Stop
de stiekeme militaire vluchten bo
ven Europees grondgebied. Als de
internationale gemeenschap niet in
grijpt, gaat het een keer helemaal
mis." Deze noodkreet uit piloot
Christer Lundström van Scandina
vian Airlines (SAS) op zijn weblog.
Voor het incident vlogen al
twee Russische Soechoj-24
gevechtsvliegtuigen door het
Zweedse luchtruim, foto HH