column
TO©S
Ebolapatient uit Nigeria
in hospitaal Utrecht
Afscheid
Maak iemand
abonnee!
Gynaecologen zijn voor snelle invoering van
veilige en accurate prenatale test in Nederland.
2 IN HET NIEUWS
PRENATALE SCREENING
paul kusters
DeStem
toosenhenk.nl G
MARTINE HUIJBREGTS
Houdoe en bedankt. Het klinkt een beetje bitter, de af
scheidskus van busmaatschappij Veolia. Volgens een
eigen mededeling komt er na deze week een eind
aan 80 jaar bussen in Brabant. Dan worden, na een
hobbelige aanbestedingsprocedure, de roodwitte bus
sen vervangen door spiksplinternieuwe exemplaren van concur
rent Arriva. Die ken ik zelf alleen van die ene keer dat ik door een
stroomstoring op Tilburg Centraal vanaf's-Hertogenbosch naar
huis moest bussen. Drunen, Loon op Zand, Kaatsheuvel,
Sprang-Capelle, Vlijmen. Het kostte drie uur, maar mijn topografie -
kennis van alles ten oosten van Breda was meteen bijgespijkerd.
In al die jaren dat ik met de bus naar Breda, Tilburg en Utrecht ben
afgereisd - in een treinstationloze stad kun je moeilijk anders -
heb ik over veel dingen nagedacht. 'Waarom kan ik meegenieten
met de boemboemboemmuziek van mijn achterbuurman', bijvoor
beeld. Of: 'Lieve buschauffeur, kunt u iets minder hard op de rem
trappen bij elke rotonde die u nadert?' En, hijgend op de fiets: 'Ik
zie de bus staan. Ik weet dat ik te laat van huis ben vertrokken,
maar ik zie de bus al staan. Nog een paar meter. Wacht twee secon
den, ik ben er bijna. Wacht, wacht!Ik pak de volgende wel.'
Nooit heb ik gedacht aan het bedrijf dat de logistieke kant van al
die busritten regelde. Totdat Arriva deze week liet weten dat het
pas verbouwde busstation bij het pas verbouwde treinstation van
Breda te klein is. Het voornemen
om buslijnen beter aan te laten
sluiten op de NS-dienstregeling
kan in de prullenbak. En de be
loofde buslijn in mijn eigen Oos
terhout staat ook al niet in
het busboekje. Ineens be
greep ik die bittere toon
in de afscheidskus van
Veolia. Houdoe. En be
dankt
T i i
KUNSTKERST&OMEM STEEbS MEER IN TREK
Voor meer Paul Kusters zie www.bndestem.nl/paulkusters
DEN HAAG - Een grootschalig inter
nationaal onderzoek onder zwan
gere vrouwen toont aan dat de
bloedtest om chromosoomafwij
kingen als het syndroom van
Down op te sporen, beter werkt
dan de manier waarop we nu in
Nederland screenen. Ook geeft de
test veel minder vaak vals alarm.
Dat zegt de Nederlandse Vereni
ging voor Obstetrie en Gynaecolo
gie (NVOG).
De NVOG wil dan ook dat de
Niet-Invasieve Prenatale Test
(NIPT) zo snel mogelijk voor alle
vrouwen in Nederland beschik
baar is. Nu mogen alleen zwan
geren met een verhoogd risico op
Down een NIPT doen, omdat die
bloedtest niet het risico op een
miskraam met zich meebrengt,
zoals een vlokkentest en vrucht
waterpunctie wel doen.
Het internationale onderzoek
(NEXT) is gedaan onder 15.000
vrouwen en wordt binnenkort in
het prestigieuze New England
Journal of Medicine gepubliceerd.
Daaruit blijkt dat de NIPT veel be
ter kan aantonen of er sprake is
van Down. De NIPT (dat
DNA-fragmenten van het kind op
spoort in het bloed van de moe
der) vond alle 36 gevallen van
Down, terwijl bij de combinatie
test (algemene bloedtest plus nek-
plooimeting via een echo) er
maar 28 gevallen werden gevon
den.
De NIPT slaat veel minder vaak
vals alarm, stelt gynaecoloog Lie
ve Christiaens van de NVOG.
„Nu zitten er vrouwen en man
nen huilend op mijn spreekuur
omdat uit de combinatietest
blijkt dat het risico dat hun kind
je Down heeft hoger dan 1 op 200
is. Maar in veel gevallen blijkt er
dan niets aan de hand. Uit de stu
die blijkt dat de NIPT bij 9 van de
15.000 zwangeren vals alarm gaf
en de combinatietest in 818 geval
len.
Ondanks dat de bloedtest offici
eel nog niet mag bij alle vrouwen,
verwijzen tientallen gynaecolo
gen en verloskundigen al wel
voor de screening naar België.
Christiaens: „Uit onderzoek blijkt
dat het een betrouwbare test is,
waarom zouden wij die dan aan
vrouwen onthouden? Bovendien:
ze kunnen die informatie ook on
line vinden."
Tot dit jaar was de NIPT in Neder
land verboden. Per april is het al
leen toegestaan in academisch me
dische centra en alleen bij een ver
hoogde kans op afwijkingen. Dat
de NIPT hier zo gevoelig ligt,
komt door de wet op het bevol
kingsonderzoek. De regering staat
voor gezonde mensen maar een
beperkt aantal tests toe, zoals op
borst- en darmkanker. Pas als de
Gezondheidsraad met een posi
tief advies over de NIPT komt, zal
de minister die test openstellen.
Volgens Christiaens zijn er nog
wel ethische vragen te beantwoor
den. „De NIPT toont ook andere
afwijkingen en het geslacht. Wij
willen dat laatste niet ontsluiten,
om elke mogelijkheid van selectie
op sekse te voorkomen."
Het grootste probleem zijn echter
de kosten, stelt Christiaens. Via
een laboratorium in de VS kost
een NIPT 500 euro, daar wordt de
test op grote schaal toegepast. In
Nederland is dat niet het geval en
lopen de kosten op tot 1.200 euro.
Volgens Christiaens kunnen de
kosten flink gedrukt worden door
de test voor alle zwangeren moge
lijk te maken. „Als we de kosten
weten terug te brengen tot 250 eu
ro, is het even duur als de combi
natietest plus een vlokkentest of
vruchtwaterpunctie."
NIET-INVASIEVE PRENATALE TEST (NIPT)
UTRECHT - Een Nigeriaanse hulp
verlener met ebola is zaterdagmid
dag opgenomen in het Calamitei
tenhospitaal van het Universitair
Medisch Centrum Utrecht. Met
een ambulance kwam hij onder
begeleiding van de politie tegen
vijf uur aan bij het ziekenhuis.
Ruim een uur daarvoor was de pa
tiënt geland op Schiphol.
Het gaat om een militair van de
Verenigde Naties Vredesmacht in
Liberia die een bijdrage levert aan
de bestrijding van ebola door te
zorgen dat hulpverleners veilig
hun werk kunnen doen. Het is de
eerste keer dat een buitenlandse
ebolapatiënt in Nederland wordt
verpleegd. In Utrecht wordt de
man in strikte isolatie verpleegd
door een team van artsen en ver
pleegkundigen die hiervoor zijn
opgeleid. De man werd naar Ne
derland gevlogen met een spe
ciaal vliegtuig van de Amerikaan
se maatschappij Phoenix Air. In
het toestel van het type Gulf-
stream III kan de patiënt
volkomen geïsoleerd worden ver
voerd.
Het Calamiteitenhospitaal heeft
vier bedden beschikbaar voor bui
tenlandse hulpverleners die met
de ziekte zijn besmet. Het hospi
taal biedt al jaren bij noodsitua
ties tijdelijke opvang aan slachtof-
fers die niet snel in reguliere zie
kenhuizen terechtkunnen. Het Ca
lamiteitenhospitaal heeft een ei
gen ingang, gescheiden luchtbe
handeling, goederengebruik en af
valverwerking.
MARTINE.HUIJBREGTS@BNDESTEM.NL
HEB HET ZELF MU OOK
HELEMAAL SEHAÖ MET &IE
LEVENItSE KERSTBOMEN!
En u als trouwe abonnee ontvangt
een VVV-cadeaubon t.w.v. 50,-*
De nieuwe abonnee leest de krant
24/7 digitaal nieuws 2 maanden
gratis en betaalt vervolgens normaal
tarief.
Maak iemand abonnee op:
www.bndestem.nl/abonneewerftabonnee
*Voorwaarde is dat u én de nieuwe abonnee
minimaal 6 maanden abonnee blijven.
www.bndestem.nl/abonneewerftabonnee
'Bloedtest voor
alle zwangeren'
door Francine Wildenborg
De NIPT is een 'gewone' bloedtest
bij een vrouw vanaf tien weken
zwangerschap. Het bloed wordt in
een laboratorium onderzocht op
DNA-sporen die de placenta af
geeft. De uitslag is binnen tien tot
vijftien dagen bekend.
Het DNA wordt bekeken op het
syndroom van Down en twee an
dere chromosoomafwijkingen,
trisomie 18 en trisomie 13.
Diezelfde afwijkingen worden bij
een combinatietest (bloedtest en
nekplooimeting via echo) ge
checkt. Dan is de uitslag niet 'ja' of
'nee', maar een geschatte kans. Bij
een risico hoger dan 1 op 200
wordt een vlokkentest of vrucht
waterpunctie aangeraden. Daarbij
wordt in de baarmoeder geprikt.
Dat geeft een klein risico op een
miskraam.
Bij de NIPT is de kans klein dat bij
de uitslag 'ja' er toch geen sprake
is van het syndroom. Voor de ze
kerheid kan alsnog een vlokkente
st of punctie worden gedaan.
De ebolapatiënt komt met een
ambulance aan in Utrecht, foto HH