BOMONT
Intensieve bemoeienis
met sluiting van Philips
ZEEUWS-VLAANDEREN 33
Bioraffinage
verhuist naar
Flevoland
je vaak bij een kudde ziet. Dat
zijn drijvers. Ik heb echte herders
honden, een oud ras uit Duits
land. Die honden zijn natuurlijk
goed opgeleid en weten wat ze
moeten doen. Een bordercollie
moet je constant commando's ge
ven. Nou, dat hou je geen dag vol.
Dan ben je bekaf."
Is het geen eenzaam beroep?
„Op de dijk kom je jezelf tegen. Je
bent alleen met je dieren. Daar
moet je van genieten, van de om
geving. Vaak beginnen mensen
enthousiast als schaapherder,
maar na anderhalf jaar is het al
over. Kunnen ze niet tegen het al
leen zijn. En ja, in de zomer is het
goed te doen. Maar het kan ook
verschrikkelijk koud en nat zijn."
Ergens anders met een kudde begin
nen is geen optie?
„Nee, want overal in Nederland
loop je tegen de financiële grens
aan. Ook op de Veluwe en in
Drenthe. Halverwege het seizoen
moet je al weten dat je het jaar
daarop ook weer aan de bak kan.
Ik heb tot nu toe mijn boterham
verdiend. Maar meer ook niet. Dat
was het. Pensioenopbouw om
maar wat te noemen heb ik niet.
Ach, misschien had ik nog even
verder gekund met wat sponsors
achter de hand of met crowdfun-
ding, maar dat werkt ook niet
goed. Ook dan heb je geen zeker
heid. En die zekerheid heb je no
dig. Er komt heel wat bij kijken
om een schaapskudde goed over
eind te houden. Dat heb ik trou
wens niet altijd alleen gedaan. Er
zijn genoeg mensen geweest die
er voor zorgden dat de kudde kon
lopen.
Jammer dat de schaapskudde straks
niet meer te bewonderen is op de dij
ken en de wallen van Sluis.
„Absoluut. Maar ik ben al lang blij
dat ik de schapen kan houden en
dat ik de schuur langer kan hu
ren. Als ik naast het houden van
de schapen links en rechts wat
kan doen als loonwerker, komt
het wel goed. Ik heb verder nog
genoeg te doen. Er is achterstallig
onderhoud en de lammertijd
komt er weer aan. Superdruk,
maar dat geeft niet. Dan blijf je op
de been door de adrenaline."
En hoe moet het nu met de binnendij
ken?
„Geen idee. Door de begrazing
werden de dijken in de hele regio
goed onderhouden. Op een na
tuurvriendelijke manier. Mis
schien wordt er straks weer ge
maaid. Dat kost toch ook geld?"
Via de provincie Flevoland wisten
DSD-eigenaar Hans van Klink en
zijn partners Synergo Groep
(Goes), Van Antwerpen Milieu
techniek en Franken Inox (Borsse-
le) een half miljoen subsidie bin
nen te slepen uit het Europese
Eranet-fonds. Naast Acrres, een
onderdeel van WageningenUR,
doet ook een Poolse universiteit
mee. Het project kost één miljoen
euro. Van Klink zoekt voor het
laatste gaatje nog financiers.
DSD gaat in het proeffabriekje in
Lelystad zijn eigen beta-pro-
cess-techniek toepassen. Daarmee
kan bij de bioraffinage van plan
tenresten de vergistingstijd wor
den verkort. Voordeel: snellere en
goedkopere raffinage en meer
bioethanol-productie. Het scheelt
ongeveer de helft in kostprijs.
Ook is het mogelijk de betapro-
ces-techiek te gebruiken voor de
productie van groene grondstof
fen voor de chemie (biobased), zo
als buthanol, ethyleen en propo-
nol. Van Klink spreekt van be
proefde techniek.
„Deze proeflijn wordt meer een
showroom voor klanten." Als zij
er brood in zien, kan dat leiden
tot een bouw van een commer
ciële bioraffinagefabriek. Van
Klink kijkt dan ook naar Zeeland.
„Eigenlijk wilden we deze proef
onderbrengen bij het project De
Groene Poort in Rilland, maar
door besluiteloosheid en een ge
brek aan kennis van partners zo
als de provincie en Impuls verkas
sen we naar Lelystad. Een gemiste
kans, lijkt me."
Gedeputeerde Ben de Reu vindt
de kritiek onterecht. „We onder
steunen meer biobased projecten,
ook een aantal van Van Klink.
Kort na zijn aanvraag was de pot
leeg. Daarbij komt dat elke aan
vraag inhoudelijk wordt beoor
deeld. En dan kun je ook afval
len."
Kijk voor het laatste nieuws ook op:
www.bndestem.nl/columns
ON SELECTED ITEMS
Wethouder Jack Begijn (econo
mie, werkgelegenheid): „We heb
ben onze grote zorg uitgesproken
over de sluiting en de gevolgen
daarvan voor het personeel. De
meesten zijn tussen de 45 en 55
jaar en erg strijdbaar. Omdat de
vestiging nog steeds winstgevend
is, hebben ze sowieso recht op
een goed sociaal plan met een goe
de afvloeiingsregeling." Begijn en
burgemeester Jan Lonink praten
binnenkort met een topman van
Philips Benelux om dat nog eens
te benadrukken. Bij Philips Ter-
neuzen werken 78 mensen. In ok
tober 2015 vallen de eerste ontsla
gen. De deuren gaan half 2016 de
finitief dicht. De productie wordt
overgeheveld naar het Poolse Pila.
Begijn toonde bewondering voor
de medewerkers die volgend jaar
een groep Polen de machines
moeten leren bedienen. Begijn:
„Een hard gelag. Mensen opleiden
die straks jouw baan inpikken.
Dat kun je alleen wanneer je een
echt Philips-hart hebt. Ik vind dat
bewonderswaardig."
De gemeente biedt steun via het
Werkservicepunt Zeeuws-Vlaan-
deren en mogelijke begeleiding
van werk naar werk via een ba-
nenmarkt. Begijn: „Ook voor de
vestiging in Roosendaal is zo'n
markt gehouden. Dat leverde di
rect zo'n 60 mensen werk op."
ZATERDAG 6 DECEMBER 2014
opbouwen kost tijd'
Jan Klomp in zijn stal aan de Oostburgse Mosterdweg: „Gelukkig kan ik hier als schapenhouder verder gaan." foto Camile Schelstraete
WEMELDINGE - In Zeeland kreeg
het geen subsidie los voor een
proefproject met bioraffinage van
Onder meer suikerbieten. Daarom
trekt het Wemeldingse bedrijf Dut
ch Sustainable Development (DSD)
naar Flevoland, met in zijn kielzog
drie andere Zeeuwse bedrijven.
Ba M on
DAMES, HEREN KIDS-KLEDING VAN O.A:
GAASTRA, TOMMY HILFIGER, GEDDES GILLMORE, MARCO POLO, MCGREGOR, GANT GEISHA. M.U.V. ONZE NIEUWE COLLECTIES.
DOMBURG
OOSTSTRAAT 1
SALE
40%
GOES
MIDDELBURG
RENESSE
TERNEUZEN
ZOUTELANDE
ETTEN-LEUR
GROTE MARKT 1
MARKT 73
HOGEZOOM 171
NOORDSTRAAT 109
LANGSTRAAT 13
WINKELCENTRUM 16
door Wout Bareman
www.bomont.nl
TERNEUZEN - B en W van Terneu-
zen maken zich zorgen om het lot
van het personeel van de Phi-
lips-vestiging in Terneuzen. Er is,
sinds de bekendmaking van de slui
ting van de vestiging, intensief
overleg met de directie en onderne
mingsraad.
