I I
Europa's grootste woonhuis staat te
koop. Voor negen miljoen euro kan
het statige Wentworth Woodhouse in
Engeland van jou zijn. Zorg ervoor dat
je handig bent met klussen, want het
landgoed verkeert in slechte staat.
12 SPECTRUM
buitenland
••Mi»»111
Veel is het niet: een
kleine verzameling
huizen rondom de
Holy Trinity Old
Church. Een tuin
centrum en village
shop aan de slinge
rende plattelandsweg B6090. Maar
dan toch, een kroeg: freehouse George
Dragon, voor het betere glas stout
of lager van Carling dan wel Stones.
Stilte heerst in deze countryside villa-
ge met 1.200 inwoners. Het geraas van
de nabijgelegen snelweg Mi, van Shef
field naar Leeds, is pas hoorbaar ver
buiten de bebouwde kom.
Toch is Wentworth in South Yorkshi
re bekend all over Britain. Vooral de
gegoede Britten kennen het als de
plaats waar het statige Wentworth
Woodhuis staat: een gigantisch land
goed met daarop een woonhuis dat al
gemeen beschouwd wordt het groot
ste binnen Europa. De bewoners kun
nen bijna elke dag van het jaar in een
andere ruimte vertoeven, want het ge
bouw heeft meer dan 310 kamers.
Koning Karei I schonk de lap grond in
1641 aan Thomas Wentworth, de
graaf van Strafford. Diens zoon begon
met de bouw van het huidige land
huis in 1725. Na de voltooiing vond
men de barokstijl echter niet meer
om aan te zien en dus werd besloten
om aan de achterkant een reusachtig
nieuw woonhuis neer te zetten. Dit
bouwwerk kreeg een veel groter, im
posanter aanzien dan het oudere huis.
Zodoende werd de achteringang in
eens de voordeur. Zes grote pilaren do
mineren de voorgevel en geven zo het
complex een vorstelijke grandeur.
„Het is eigenlijk meer een paleis dan
een huis", zegt Richard Green, kunst
historicus en voorzitter van de stich
ting Georgian Society. De geboren en
getogen inwoner van York raakt elke
keer weer verrukt als hij over het huis
praat. Green legt uit dat het kloppend
hart van Wentworth Woodhouse de
Marmeren Hal is, een enorme vierkan
te zaal direct achter de hoofdingang.
Elke muur is twintig meter breed en
vijftien meter hoog. Verder werden er
twee grote vleugels links en rechts
aangebouwd, waardoor het bouw
werk de breedste voorgevel in Europa
kreeg: ruim 180 meter.
De architect Sir Thomas Robinson
schreef ooit dat 'het kolossale gebouw
superieur is aan alles wat er ooit is ge-
66 Dronken feestgangers
raakten vaak de weg
kwijt in de wirwar van
gangen en hallen
bouwd in Engeland'. Robinson zat er
niet ver naast. Het bouwwerk is gro
ter dan Buckingham Palace. Zelfs
Highclere Castle, waar de televisiese
rie Downton Abbey wordt opgeno
men, valt erbij in het niet. „Door de
vele uitbreidingen is Wentworth ei
genlijk een verzameling van verschil
lende huizen", legt Richard Green uit.
Toen bewoner Charles Watson-
Wentworth premier van Groot-Brit-
tannië werd in 1765, veranderde hij
het in een ontmoetingsplek voor Brit
se adel en de heersende politieke klas
se. De groten der aarde kwamen er sa
men om te jagen en te dansen.
John Ambler is de laatste jachtopzie
ner van Wentworth. Zijn familie
heeft honderden jaren op het land
goed gewerkt. „Tijdens de vele drank
gelagen gebruikte het personeel ge
kleurde confetti om gasten de weg te
rug naar hun kamer te laten vinden",
weet hij. „Het gebeurde namelijk gere
geld dat een beschonken feestganger
de weg kwijtraakte in de wirwar van
gangen en hallen."
Nog zo'n anekdote. Toen de zoon van
de familie in 1931 zijn 21e verjaardag
vierde, nodigde hij maar liefst 15.000
gasten uit. „Het verhaal gaat dat een
bezoeker er pas in de trein terug naar
Londen achter kwam dat een mede
passagier eveneens het hele weekend
had doorgebracht op Wentworth zon
der dat ze elkaar hadden gezien."
Ambler wijst erop dat er een legertje
aan personeel nodig was om de hon
derden kamers spie en span te hou
den. In 1841 werkten er maar liefst dui
zend mensen op Wentworth, inclu
sief een fulltime rattenvanger en een
kapper. „Voor alles was wel een ka
mer voorhanden: voor de familiekap
per, voor het maken van kaarsen of
het poetsen van spiegels", legt hij uit.
Wentworth was lange tijd verreweg
de grootste werkgever in het dorp.
Ambler, vol trots: „Vrijwel iedereen
hier werkte voor de familie. Het voel
de niet als 'zij' en 'wij', het was ge
woon 'ons'." Absoluut hoogtepunt
voor de dorpsbewoners was het be
zoek van koning George V en konin
gin Mary in 1912. Ze reisden niet wat
je noemt licht: hun entourage nam
maar liefst 76 kamers in beslag.
De familie Wentworth
verdiende miljoenen
via zakenbelangen in
de Britse koloniën. Ze
kon haar geluk niet op,
toen er op haar land kolen werden
ontdekt, juist op het moment dat de
industriële revolutie begon.
Toen de bekende Britse familie
Fitzwilliam Wentworth Woodhouse
betrok, was het schrijfster Jane Aus
ten die geïnspireerd raakte door het
huis en zijn nieuwe bewoners. Het
was namelijk hier waar zij Fitzwilli
am Darcy tegen het lijf liep, die zij la
ter verwerkte als Mr. Darcy in haar ro
man Pride and prejudice.
Na de Tweede Wereldoorlog kwam
Wentworth Woodhouse in zwaar
weer terecht. De Fitzwilliam kolenmij
nen werden genationaliseerd. De in
komsten verdampten snel. Het Britse
ministerie van Volksgezondheid pro
beerde vervolgens het domein in han
den te krijgen om er een tehuis voor
dakloze mijnwerkers van te maken.
„De graaf gruwde van dat idee en
trachtte zijn land aan natuurmonu-
M11
House for sale!
door Michiel Willems
John Ambler, jachtopziener
foto HH, foto's boven PR
