'Steeds
daar waar
het gevaar
was'
Gijs Tuinman kreeg gisteren de hoogste militaire on
derscheiding. Hij zou zo weer naar het front gaan. „Dat
heeft met opvoeding te maken."
6 BINNENLAND
MILITAIRE WILLEMS-ORDE
Majoor Gijs Tuinman ging
in oorlogsgebied als koel
bloedig en doortastend
leider door het vuur voor zijn ka
meraden. „Uw eenheid slaagde er
in de Taliban diep in vijandelijk
gebied steeds weer uit evenwicht
te brengen." Dat zei koning Wil
lem-Alexander gisteren in zijn
toespraak tijdens de militaire ce
remonie op het Binnenhof. „Met
uw uitzonderlijke leidinggeven
de capaciteiten wist u in korte
tijd het vertrouwen te winnen
van uw team. U gaf ruimte aan
emoties en bewaarde toch de
rust. U was steeds daar aanwezig
waar het gevaar was."
Premier Mark Rutte, defensiemi
nister Jeanine Hennis, koningin
Maxima, familieleden en een
paar honderd militairen keken
toe hoe Tuinman de eed aflegde.
Daarna gaf de koning hem een
klap op zijn schouder waarmee
Willem-Alexander hem tot Rid
der der Militaire Willems-Orde
der vierde klasse sloeg.
Tuinman krijgt de onderschei
ding voor operaties in het najaar
van 2009. Hij gaf toen leiding aan
enkele tientallen commando's en
mariniers van Taskforce 55 in
Uruzgan. Zo slaagde zijn eenheid
erin een belangrijke verbindings
weg naar Kandahar veilig te stel
len. Ook leidde Tuinman de red
ding van de zwaargewonde kor
poraal Kevin van de Rijdt, die de
missie niet overleefde. Familie
van Van de Rijdt was gisteren bij
de plechtigheid aanwezig.
Tuinman was zichtbaar emotio
neel toen Hennis zijn vrouw en
drie kinderen bedankte voor hun
cruciale steun. De majoor vond
het een ongelooflijke dag. „De
emoties gieren nog steeds door
mijn hoofd. Het weerzien met al
le kameraden van vroeger, het is
onbeschrijflijk", zei hij na afloop.
„Al die jongens met wie ik mis
sies heb gedaan, zitten op de tri
bune. Dat is misschien wel het be
langrijkste." De Willems-Orde
werd in 2009 voor het laatst uitge
reikt aan Marco Kroon. Hij, en
een van de drie andere nog leven
de ridders, de Brit Ken Mayhew,
waren bij de uitreiking aanwezig.
W*
ijs Tuinman (35)
is populair deze
dagen. Er stro
men telefoontjes
binnen van RTL
Late Night, De
Wereld Draait
Door, Pauw, lokale media. Iedereen
wil iets van de nuchtere Heerle
naar nu hij - gisteren - is onder
scheiden met de hoogst mogelijke
militaire onderscheiding: de Wil
lems-Orde. Zijn leven is een gek
kenhuis. „Maar ik overleef het",
lacht hij. „Ik heb voor hetere vuren
gestaan."
Op 6 september 2009 bijvoorbeeld,
als Tuinman en zijn eenheid onder
vuur worden genomen in het Af
ghaanse dorp Deh Rawod. Venray-
naar Kevin van de Rijdt overleeft
de aanval niet. De militairen gaan
met gevaar voor eigen leven terug
om zijn lichaam te halen.
Het voorval wordt tijdens de cere
monie op het Binnenhof door ko
ning Willem-Alexander genoemd
als een belangrijke reden voor de
onderscheiding die Tuinman
krijgt. De koning noemt het optre
den van de militair met Taskforce
55 'creatief tactisch weloverwogen
en altijd op resultaat gericht'.
Tussen 2001 en 2010 is Tuinman
meerdere keren op missie geweest,
onder meer in Afghanistan en
Mauritanië. Tegenwoordig bevindt
hij zich vooral op de Kromhoutka
zerne in Utrecht. Hij is er strate
gisch adviseur van de landmacht.
Hij zou direct naar het front gaan,
als de plicht roept. „Dat heeft met
mijn opvoeding te maken", zegt
Tuinman. „Ik ben opgegroeid in
een omgeving waar iedereen el
kaar helpt zonder er zelf beter van
te worden. Mijn vader is vijf maan
den geleden overleden en we wil
den graag een ceremonie houden
in de tuin van het huis van mijn
ouders. Het gras stond een halve
meter hoog, dus ik moest met een
bosmaaier aan de slag. Plots kwa
men er mensen aangelopen, puur
om mij te helpen. Ik had er niet
om gevraagd, maar toch stonden
we met vier man in die tuin te wer
ken. Geweldig."
Diezelfde mentaliteit vindt hij te
rug in de eenheden waarmee hij ja
ren op pad is geweest. „In dit be
roep moet je met zijn allen één
doel hebben, een stip aan de hori
zon. Dat is het belangrijkste. Alle
maal doen ze dingen die je niet
van hen kan verwachten. Die ik als
leider niet van hen kan vragen.
Kijk maar naar de dapperheidson
derscheidingen die de jongens
door de jaren hebben ontvangen."
Tuinman is fanatiek, praat enthou
siast. En doet dat haast zonder Lim
burgse tongval. „]e hoort niet
meer zo goed dat ik uit Limburg
kom. Al zeggen ze hier dat ze het
nog merken. Ik praat zachter, heb
nog altijd een zachte g en praat
'zangerig'." De tijd van Limburg-
grappen is zo goed als voorbij. „Na
tuurlijk is er gelachen als ik een
presentatie gaf. Dat irriteert op dat
moment. Als Limburger moet je
soms een stapje extra doen. Ik ben
er sterker door geworden."
De overgebleven Limburgse klan
ken worden hem eigen in Heerlen.
Op zijn negende verhuist de fami
lie Tuinman naar Valkenburg,
waar een deel van een oude boer
derij op de Emmaberg wordt be
trokken. „De buren hadden in de
Tweede Wereldoorlog twee Engel
se piloten verborgen. In die onder
grondse hut speelden mijn broer
loost en ik vaak. Er grensde een
bos aan ons huis. Het was fantas
tisch daar." Hij gaat in Heerlen
naar de middelbare school. Samen
met broer Joost legt hij zes jaar ie
dere dag 20 kilometer af om van
de Emmaberg naar het Bernardi-
nuscollege te fietsen en terug. „In
Heerlen lagen mijn roots. Mijn
vrienden gingen ook naar het Ber-
nardinus. Daarnaast staat de
school hoog aangeschreven in de
regio; je krijgt het daar niet ca
deau." Na zes jaar Bernardinuscol-
lege kiest hij voor het militaire
pad. Hij werpt zich op als een na
tuurlijk leider, die taken uit han
den durft te geven. Die kwalitei
ten brengen hem uiteindelijk als
commandant naar Afghanistan.
Daar leert hij harde levenslessen.
„Het temperatuurverschil was
soms 45 graden. Dan sneeuwde
het, hadden wij een dikke jas aan
en kwam de plaatselijke bevolking
op teenslippers langs fietsen. Kin
deren voetbalden gewoon op
straat, ongeacht de temperatuur. Ik
heb daar echt respect gekregen
voor de bevolking. En het is een
schitterend land. Het is niet alleen
woestijn daar."
Hij ziet ook de andere kant. In Af
ghanistan sneuvelt collega en
vriend Kevin van de Rijdt. „Dat is
pijnlijk. Dat is het verschil tussen
het militaire beroep en andere pro
fessies. Wij kennen het ultieme of
fer. Ga je failliet met je bedrijf, dan
begin je opnieuw. Wij kunnen een
fout niet navertellen."
'In dit vak moet je samen
door Bas Dingemanse
Gijs Tuinman kreeg gisteren de Willems-Orde uitgereikt. Marco Kroon
(links) was erbij aanwezig, foto's Frank van Beek/HH
