mogelijke sanctie Rechtbank: Syriëganger voorlopig
vrij, hoofdverdachten ronselen vast
IN HET NIEUWS 5
Russen:
'Het zijn stuk
voor stuk
leugens'
CAPELLE AAN DEN IJSSEL - De Duit
se televisiezender ARD onthulde
woensdagavond in een opzienba
rende documentaire dat Rusland
een door de overheid gesteund do-
pingprogramma heeft. Veelal met
verborgen camera's werd corrup
tie en gesjoemel met positieve
plasjes vastgelegd. Klokkenluiders
vertelden hoe trainers het ge
bruik er bij atleten inhameren.
Volgens Herman Ram van de Ne
derlandse Dopingautoriteit is het
gat dat de Russen hebben gesla
gen in de internationale dopingbe-
strijding lastig te repareren. „Om
dat de bestrijding vooral een taak
is van de nationale bonden en do-
pingautoriteiten. Daarvoor moet
je een land hervormen. En dat
lijkt me te hoog gegrepen."
Ram staat niet eens te kijken van
wat de documentaire aan het
licht bracht. „Liegen is in mijn
vak immers de norm."
Het roept de vraag op of het inter
nationale systeem daarmee tekort
schiet of wellicht zelfs is opgebla
zen. De ironie is volgens Ram dat
de huidige manier van dopingbe-
strijding in de sport te goed is ge
worden. „De enige manier om het
systeem te kunnen omzeilen, is
dopinggebruik binnen een land
goed te organiseren."
Iets anders kan er volgens Ram na
het zien van de documentaire
niet aan de hand zijn in Rusland.
Alle betrokken instanties als
sportbonden, dopingautoriteit en
overheid spannen volgens hem sa
men om positieve plasjes weg te
moffelen. Met een enkele corrup
te link naar de internationale atle-
tiekfederatie kunnen Russische at
leten eventueel ook buiten de
grenzen ongestoord hun gang
gaan. „Maar je ziet wat dat laatste
betreft dat het ook vaak fout
gaat", stelt Ram.
Dopingbestrijding is op te split
sen in twee delen: de training en
de wedstrijden. In vroeger tijden
werden sporters alleen getest vlak
na een wedstrijd. Toen die contro
les almaar beter werden, schakel
den veel atleten over naar het ge
bruik van doping tijdens de trai
ning. Zo konden ze harder en lan
ger werken in de aanloop naar de
wedstrijd. Dat voordeel betaalde
zich uit in de wedstrijden, die
clean werden afgewerkt.
Out-of-competition controles en
biologische paspoorten waren het
antwoord op die ontwikkeling,
die begin deze eeuw inzette.
Maar de controles op de trainin
gen zijn primair in handen van de
nationale bonden en dopingauto-
riteiten. „Binnen de landsgrenzen
kun je met een georganiseerd sys
teem in die fase dus alles doen",
aldus Ram. Het biologisch pas
poort is ook afhankelijk van de
controles die nationale instanties
uitvoeren. De Russen kunnen dat
systeem volgens hem frustreren
door slechts spaarzaam resultaten
door te sturen.
Compleet opblazen lukt niet. Het
is volgens Ram een kwestie van
geduld om valsspelers via hun
paspoort te ontmaskeren. „Uitein
delijk heb je door de tijd heen ge
noeg resultaten om een afwijking
te kunnen constateren. Zo zijn
Russische atleten ook betrapt."
Desalniettemin zitten de doping-
bestrijders in hun maag met een
land dat de wetten van de sport
en het Wereldantidopingagent-
schap (WADA) georganiseerd om
zeilt. Er is weinig tegen te doen.
„De link met het IAAF kun je on
derzoeken. Maar dat wordt waar
schijnlijk geen onafhankelijk on
derzoek door een andere instantie
dan de IAAF zelf. Bonden willen
geen inmenging. Zoals het ook las
tig is om buitenlandse contro
leurs naar een land te sturen om
sporters te testen binnen het na
tionale systeem. Politiek gezien
zit niemand daar op te wachten."
Daar komt volgens hem bij dat
Rusland binnen het Wereldanti-
dopingagentschap wordt gezien
als een vooraanstaand land in de
dopingbestrijding. „Ze betalen
per jaar miljoenen voor de ont
wikkeling van dopingbestrijding
in kleinere landen." Het is vanwe
ge deze paradox dat je volgens
Ram ook kunt spreken van een cy
nisch dopingsysteem.
Het Russische dopingprogramma
doet denken aan dat van de DDR
in de jaren tachtig. Het is niet toe
vallig dat het opnieuw opduikt in
een Oostblokland. „In een meer
open cultuur is het veel lastiger
zo'n landelijke samenzwering op
te zetten. Je moet ook controle
hebben over de pers en zo."
In de westerse wereld heeft do
pingbestrijding daarnaast veel
meer een ethische kant. In Rus
land ontbreekt die kennelijk. Het
resultaat is daar belangrijker dan
de vraag of dopinggebruik moreel
gezien verantwoord is.
De Russen kunnen zich
niet vinden in het beeld
dat uit de Duitse docu
mentaire naar voren
komt. „Het zijn stuk
voor stuk leugens", zegt
directeur Valentin Balch-
nitsjev van de Russische
atletiekbond. „Ik kan er
dieper op ingaan als we
de situatie later beter
hebben onderzocht."
Het Russisch antidoping-
bureau RUSADA, dat
wordt beschuldigd van
het wegmoffelen van po
sitieve tests, weer
spreekt de beschuldigin
gen ook. „Ze hebben
geen enkel feit of docu
ment dat de beschuldi
gingen ondersteunt", al
dus directeur Nikita Ka-
majev. De verklaring die
het wereldantidoping-
agentschap WADA op
zijn website heeft gezet
noemt Kamajev 'onge
fundeerd'.
Het agentschap stelt in
formatie te hebben ont
vangen die de documen
taire ondersteunt, en de
beschuldigingen volle
dig uit te zoeken en in
dien nodig maatregelen
te nemen. De verkregen
informatie wordt boven
dien doorgestuurd naar
de internationale atle
tiekbond IAAF. Saillant
daar aan is dat die bond
in de ARD-documentai-
re zelf ook wordt be
schuldigd van corruptie.
ben taxiondernemers daar ook
baat bij. Ondernemers zijn van na
ture voor het afschaffen van over
bodige regels", zegt Hubert Ande-
la. Als voorbeeld geeft hij de ver
plichte jaarlijkse ijking van de
taximeter. „Die is achterhaald
door de gebruikte software en
kost vervoerders wel geld."
Andela betwijfelt of UberPOP in
zijn huidige vorm legaal zal wor
den, maar de uitbreiding van de
dienst leidt niet tot protesten van
taxichauffeurs. „Zij vertrouwen er
op dat de overheid haar eigen re
gels handhaaft. Bovendien is de
sector al gewend aan concurren
tie door de liberalisering van de
taximarkt in 2002." Hij vindt het
echter ongepast dat Uber niet
heeft gewacht met uitbreiden tot
de rechter uitspraak heeft gedaan.
Het zou hem verbazen als de rech
ter de dwangsom opheft. „Regels
moeten voor iedereen gelden."
El O. (29) wordt ervan verdacht
zes maanden in Syrië te hebben
gestreden. In oktober 2013 kwam
hij terug naar Nederland. Daar
naast verdenkt het Openbaar Mi
nisterie (OM) hem ervan deel uit
te maken van een criminele terro
ristische organisatie in Den Haag,
die zich bezighield met ronselen
voor de strijd in Syrië. El O. werd
op 5 september opgepakt.
Zijn advocaat vroeg de rechter
maandag de voorlopige hechtenis
te schorsen. Het Openbaar Minis
terie wilde hem langer vasthou
den. De rechtbank laat hem nu
vrij, omdat hij zich na zijn terug
komst 'heeft teruggetrokken uit
de jihadistische scene'.
Daarnaast zou hij een relatief klei
ne rol spelen in de Haagse ronsel-
club en heeft hij ernstige psychi
sche problemen. Hij was al van de
terreurafdeling overgeplaatst naar
het Pieter Baan Centrum. Volgens
zijn advocaat is er bij El O. 'nul
komma nul nul' kans dat hij weer
naar Syrië gaat als strijder voor de
Islamitische Staat. „Hij rookt,
drinkt en gokt. Dat klinkt niet
echt als recidivegevaar."
De beslissing is opmerkelijk om
dat dezelfde rechtbank maandag
een teruggekeerde Syriëganger
tot drie jaar cel veroordeelde. Ook
in Frankrijk (zeven jaar) en Enge
land (vier, vijf en drie jaar) zijn te
ruggekeerde jihadisten veroor
deeld. „De voorlopige vrijlating
van El O. zegt niets over zijn uit
eindelijke veroordeling", aldus
een woordvoerder van de recht
bank. Dat proces wordt na de zo
mer verwacht. Tot die tijd mag El
O. Nederland niet verlaten.
Drie andere vermeende leden van
de ronselgroep (Azzedine C. (32),
Rudolph H. (24) en Oussama C.
(18)) blijven wel in de terreurafde-
lingen van de gevangenissen in
Rotterdam en Vught zitten. Zij
zijn voor het OM de hoofdver
dachten van de groep en worden
behalve van ronselen, ook ver
dacht van opruien. De rechter
vreest dat zij 'hun activiteiten
weer voortzetten' als ze vrij zijn.
„De maatschappij zou het niet be
grijpen als zulke verdachten op
vrije voeten worden gesteld."
VRIJDAG 5 DECEMBER 2014
'Russisch
dopingsysteem is
lastig te bestrij den'
door Ad Pertijs
Niek van Leeuwen, directeur van
Uber. foto Peter Boer/HH
door Cyril Rosman
DEN HAAG - Syriëganger Hicham el
O. hoeft van de rechtbank in Den
Haag niet te worden vastgehouden
op de terreurafdeling van de gevan
genis. Hij mag zijn rechtszaak thuis
afwachten. Drie ronselverdachten
blijven wel vastzitten. „De maat
schappij zou hun vrijlating niet be
grijpen", aldus de rechter gisteren.
