Bruin
6 WONEN
GROENE VINGERS
Romke van de Kaa
Zou het boek Vijftig tinten
grijs ook een bestseller
zijn geweest als het 'Vijf
tig tinten bruin' had gehe
ten? Ik weet het niet. Ik denk bij
grijs aan tamelijk neutrale zaken,
zoals mijnenvegers. Of de zee op
een bewolkte dag. Bij bruin denk
je al snel aan remsporen in de wc.
Toch kan bruin een mooie kleur
zijn. Nu, met de winter in zicht,
ligt veel tuinwerk stil. Ik weet het:
de tuingoeroes vertellen ons op
dwingende toon dat we nu het ge
reedschap moeten oliën, de appel
bomen moeten snoeien en dat we
vooral niet moeten vergeten dat
er vaste planten zijn die nog
steeds gescheurd kunnen worden.
Het zal wel, maar voor mij ligt het
tuinwerk stil. De dahlia's zijn op-
gerooid en liggen veilig in de
schuur. Ik geniet nu van de vogels
die allengs minder schuw worden
en vanuit de huiskamer bekeken
kunnen worden. Schijnt de zon,
dan maak ik een ommetje door de
tuin en geniet van vijftig - wat
zeg ik, van vijfhonderd - tinten
bruin.
Om te beginnen heb je het bruin
dat nog een herinnering van de
oorspronkelijke bloemkleur in
zich draagt. Zo zijn de hemelsleu
tels zo langzamerhand wel ver
dord, maar de bloemhoofdjes blij
ven pront overeind. In het donke
re bruin kun je nog een paarse
gloed ontdekken. Hortensia's zijn
uitgebloeid en verbleekt, maar
een rode hortensia verkleurt toch
naar een andere tint bruin dan
een blauwe. En de hortensiabloe-
men die eens wit waren, zijn nu
heel licht perkament.
Varens blijven de hele winter inte
ressant. Zo zijn er groenblijvers
die aan de winterse tuin nog ca
chet verlenen, vooral als ze na een
koude nacht met rijp bedekt zijn.
Ik denk niet dat ik ooit nog een
Elfstedentocht zal meemaken,
maar decoratieve nachtvorstjes
zullen we voorlopig nog wel krij
gen. Ook afgestorven varens kun
nen heel boeiend zijn. Je hebt va
rens die sporen maken aan de ach
terkant van het blad en er zijn va
rens met aparte sporendragers, zo
als de struisvaren. Het blad is al
lang verdord, maar die sporendra
gers blijven 's winters overeind.
Ze hebben niets plantaardigs en
lijken op groeisels die zijn wegge
lopen uit een sciencefictionfilm.
Of op handen die boven het graf
uitgroeien. Ze zijn sinister donker
bruin, op het zwarte af.
Heel mooi bruin kunnen de uitge
bloeide pluimen van de vlinder
struik zijn. De vertakte pluimen
van Buddleja 'Dartmoor' zijn bijna
nog mooier dan de bloemen: ze
zijn roodbruin en glimmend - als
oud mahoniehout - en gloeien in
de laagstaande winterzon.
Bijna vrolijk word je van het war
me bruin van een beukenhaag,
dat in de loop van de winter wel
wat verbleekt, maar waarvan je
'Wij vieren
vier dagen kerst'
Zodra de kerstshows zijn opgebouwd in de tuincentra en woonwinkels, stromen de liefhebbers
massaal toe om de nieuwste trends te spotten én hun mandjes te vullen. Wat kopen zij?
Culdenroede in december.
Behoedzaam pakt Liet van Beuningen
een roze vlinder. „Eigenlijk gebruik ik die
niet als kerstversiering, maar voor de
nieuwe slaapkamer van mijn dochter."
Liet en haar gezin wonen pas in Neder
land. „We verruilden the Big Apple on
langs voor het kleine Appel, een buurt
schap in de bossen", vertelt Liet. Het ge
zin viert maar liefst vier dagen kerst. „De
eerste dag bouwen we zelf een rook-
oven en bereiden daar lekkere dingen
op. Op 25 december gaan we in black
tie, de andere dagen komt familie naar
ons nieuwe huis." De kerstboom is ge
vuld met echte kaarsjes, herinneringen
van reizen en ornamenten met een ver
haal. „Ik ga voor een natuurlijke kerst,
met groen uit eigen tuin en lichtjes."
Daarom stopt Liet ook een aantal stevi
ge kaarsen en een kaarsenhoudertje in
haar mandje.
Kerst ioppen
door Suzanne Dijkstra foto's Bram Petraeus/HH
