Alles-in-1
3D
Hoe de plannen faalden
en de trein een flop werd
66 Uit deze fabriek
zullen de komende
jaren echt geen
fatsoenlijke
treinen komen
Onvoorstelbare prestaties,
voorspelbare rekening!
IN HET NIEUWS 5
Jaren voordat de
Italiaanse
treinenbouwer
AnsaldoBreda de
eerste Fyra
afleverde, waren er
al twijfels over de
kwaliteit.
ARNHEM - De latere NS-directeur
Bert Meerstadt had in 2006 al
twijfels over de kwaliteit van de
hogesnelheidstrein Fyra. Tijdens
een bezoek aan de Italiaanse fabri
kant AnsaldoBreda vroeg hij zich
hardop af of uit deze fabriek wel
goede treinen konden komen.
Meerstadt bezocht de fabriek sa
men met Arie van As, directie
voorzitter van treinenonderhouds-
bedrijf NedTrain. Die zag een hy
permoderne fabriek, waar totale
chaos heerste.
Zijn conclusie: de huls is goed,
maar de processen moeten totaal
anders. Na een later bezoek con
cludeerde Van As: „Uit deze fa
briek zullen de komende jaren
echt geen fatsoenlijke treinen ko
men."
In het boek De Ontsporing; Het fias
co van de Fyra, beschrijven oud
FNV-vakbondsman Andries van
den Berg en onderzoeksjournalist
Marcel van Silfhout hoe een ambi
tieus plan voor een hogesnelheids
lijn uitmondde in een nachtmer
rie voor NS en het Rijk. De oor
sprong van het debacle lag al bij
de openbare aanbesteding van het
gebruik van de spoorlijn, analyse
ren de schrijvers. Die hele proce
dure was eigenlijk overbodig,
Al 2 jaar
als beste getest
Internet tot 50 Mb/S
Interactieve TV Bellen
wist ook het kabinet al in 2000.
Er lag een juridisch advies van die
strekking, en ook de EU had laten
weten dat niemand Nederland
zou afrekenen op een onderhand
se aanbesteding.
In het geheim onderhandelde het
ministerie al met de NS over zo'n
gunning, op voorwaarde dat de
spoorwegen samenwerkten met
andere partijen. Dit 'oranjeconsor
tium' van NS, KLM en Schiphol
legde een bod op tafel. Toenmalig
verkeersminister Tineke Netelen
bos (PvdA) kon haar collega's in
het kabinet echter niet overtui
gen om dit aan te nemen. Uitein
delijk hakte toenmalig premier en
partijgenoot Wim Kok de knoop
door en koos alsnog voor openba
re aanbesteding.
De NS deed samen met de 'oranje
partners' daaraan mee en deed
een onverantwoord hoog bod.
„Het is toch vestzak-broekzak.
We betalen het wel", zou direc
teur Hans Huisinga verzucht heb
ben, verwijzend naar het feit dat
het Rijk de enige aandeelhouder
is van de NS.
Door dat hoge bod moest echter
bezuinigd worden op de
hogesnelheidstrein zelf. De aan
schafprijs moest omlaag en er kon
den minder treinstellen gekocht
worden. Daardoor haakten veel
bouwers af en bleven alleen de
twijfelachtige Italianen als aanbie
der over.
Een zucht van verlichting wordt
geslaakt bij de NS, schrijven oud
FNV-vakbondsman Andries van
den Berg en onderzoeksjournalist
Marcel van Silfhout in hun boek
De Ontsporing; het fiasco Fyra dat
woensdag wordt gepresenteerd.
De stemming slaat snel om als de
meegereisde Italianen melden dat
de treinen in Watergraafsmeer
nog moeten worden afgebouwd.
„Dat voelt alsof je een Mercedes
bestelt die voor je deur wordt afge
leverd, en vervolgens zeggen ze
dat de motor het nog niet doet",
vertelt een machinist in het boek.
Hij ziet wekenlang tientallen Itali
anen in de loods rondhangen,
maar heeft geen idee waarmee ze
bezig zijn.
Monteurs ontdekken dat de bedra
ding van twee treinen verschil
lend is aangelegd. Dat is vragen
om problemen in de toekomst,
weten ze. Hoe het komt dat de
treinen verschillend zijn ge
bouwd? De Nederlandse machi
nisten krijgen het 'via-via' ver
klaard. „Ze hadden in Italië vier
verschillende productielijnen,
met vier teams die allemaal hun
eigen gang gingen. Bij de ene zat
de kraan links, bij de andere
rechts."
Dan is er nog het softwarepro-
bleem. Niemand weet hoe die
software precies is gebouwd. Dat
komt doordat de Italiaanse ont
wikkelaar ervan met pensioen is.
Hij heeft nooit iets op papier ge
zet en deed alles uit het hoofd.
Het is nu ruim een jaar geleden
dat Nederland definitief de stek
ker uit het Fyra-project trok. Toch
is dit hoofdstuk in de Nederland
se spoorgeschiedenis nog lang
niet afgesloten. Een parlementai
re enquêtecommissie is bezig met
een onderzoek naar het debacle.
De Ontsporing brengt in beeld hoe
het langzaam maar zeker mis
ging; hoe de NS samen met de
Belgische en Franse collega's aar
dig op weg was met het maken
van plannen voor een hogesnel-
heidsverbindig naar Nederland
en hoe die plannen spaak liepen
door slechte verhoudingen tussen
NS en politiek Den Haag; hoe ge
kozen wordt voor een openbare
aanbesteding, die uiteindelijk
leidt tot een veel te hoog bod -
De ontwikkelaar van de
software deed alles uit zijn
hoofd, zette niets op papier,
en is nu met pensioen
De verhouding met de NS
was slecht en Den Haag
vond het wel fijn het bedrijf
eens flink pijn te doen
148 miljoen euro per jaar - van de
NS en partners KLM en Schiphol.
Saillant is dat de NS het bod doet
in de hoop dat er later nog wat af
gesnoept kan worden. De politiek
zal immers wel zwichten voor het
argument dat dit leidt tot hoge
prijzen voor de reizigers, is de ver
wachting. Informeel krijgen NS
en zijn partners nog wel telefoon
tjes vanuit de organisatie die de
aanbesteding regelde, beschrijft
het boek. „Jullie moeten ergens
een fout hebben gemaakt. Zeg dat
gewoon! Dan passen we het be
drag van jullie bieding alsnog
naar beneden aan."
De NS en z'n partners geven niet
toe. En bij het ministerie vinden
ze het welletjes. De verhoudingen
met de NS zijn slecht. Den Haag
vindt het eigenlijk wel fijn om
het bedrijf eens flink pijn te doen.
Het bod wordt als een hard gege
ven behandeld. Terugtrekken is
geen optie meer. De gevolgen zijn
groot, want er blijft weinig geld
over voor dure treinstellen. Er
kunnen er ook niet veel gekocht
worden. Daarbovenop komt de
Nederlandse eis dat de treinen
wel het modernste beveiligings
systeem moeten krijgen. Het ge
volg van dit alles is dat de ene na
de andere treinenbouwer in de
aaanbesteding afhaakt. Alleen An
saldoBreda blijft over en krijgt
dus uiteindelijk de opdracht.
De afloop is bekend. De trein
flopt en het woord Fyra raakt zo
besmet dat het nu synoniem staat
voor alles dat mis kan gaan.
je betaalt slechts
per maand!
De Samsung Galaxy
S4 Mini t.w.v. €259,-
En iedere maand
xs4all.nl 0800-0420 (XS4ALL)
Daar houden wij van!
hollandsnieuwe.nl/bndestem
hollands
nieuwe.
MAANDAG 1 DECEMBER 2014
Altijd al
twijfels
over Fyra
door Paul Bots
door Paul Bots
Arie van As, directeur NedTrain
na bezoek aan AnsaldoBreda
WATERGRAAFSMEER/ARNHEM - Ein
delijk zijn ze er. Met vijfjaar vertra
ging rollen eind 2012 de eerste
twee échte Fyratreinen een spe
ciaal verbouwde loods in Water
graafsmeer binnen. Na veel ellende
kan Nederland fatsoenlijk aangeslo
ten worden op het Europese net
werk van hogesnelheidstreinen, is
de verwachting.
De Ontsporing, Het fiasco Fyra
ISBN: 978908193681 1Prijs: 16,95
Uniek aanbod
€19,-
Superscherp beeldscherm
Razendsnelle processor
8 megapixel camera
275 MB, belminuten of sms'jes
500 MB extra
Bij hollandsnieuwe krijg je de Samsung Galaxy S4 Mini (t.w.v. €259,-) nu voor maar €19,- per maand! Dat
is inclusief een maandtegoed van 275 MB, belminuten of sms'jes én 500 MB extra. De bezorgkosten zijn
eenmalig €30,- en de aansluitkosten krijg je cadeau! Liever nóg meer MB's erbij? Kies dan voor 1000 MB
extra. Zo weet je zeker dat je altijd en overal zorgeloos online kunt gaan. Met hollandsnieuwe bepaal je
zelf hoe jij je tegoed gebruikt. Je betaalt altijd een vast laag tarief en belt nooit zomaar buiten je bundel.
Vervelende verrassingen op je rekening zijn dus voorgoed voorbij!
Bestel snel op:
Zakelijk abonnement nodig? Er is ook hollandsnieuwe voor ondernemers.
