II
REIZEN 21
In het zuidwesten van
Portugal ligt een van de
meest ongerepte kusten
van Europa. De Rota
Vicentina is een nieuw
langeafstandswandelpad
dat langs deze kust voert.
Een aanrader voor mensen
met zevenmijlslaarzen.
Een beekschildpad laat zich ver
rassen door het pruttelende
bootje en verdwijnt onder wa
ter. We volgen de kronkelende
rivier de Rio Mira vanaf de
zeemonding bij Vila Nova de
Milfontes stroomopwaarts. De
oevervegetatie komt steeds dichterbij, de ri
vier versmalt snel. De schipper wijst ons
stroomopwaarts op enkele zeldzame medi
terrane bossen, waar de monotonie van eu
calyptusbomen ontbreekt: „Daar organise
ren we speciaal schoolexcursies naartoe."
Hij vertelt over de boomheide, aardbeibo
men, kurkeiken en parasoldennen (van de
pijnboompitten) die deze bossen vullen. In
de verte verdwijnen twee exotisch gekleur
de bijeneters over de bomen.
De historische route van het langeafstands
wandelpad Rota Vicentina passeert de Rio
Mira bij het aardige witte stadje Odemira
met de hooggelegen pronte oude molen.
Wij lopen een dag later het iets zuidelijker
gelegen traject van Odeceixe naar Sao
Teotónio. De zoetgeurende Cistus-dwerg-
struiken zijn net uitgebloeid. Hun blade
ren plakken als langzaam stollende lijm.
We krijgen de kans de ontschorste kurkei
ken van dichtbij te bekijken. Her en der lig
gen weiden waar koeien grazen, vaak bege
leid door hagelwitte koereigers, die leven
van insecten die voor het vee opspringen.
De route passeert verschillende beken met
dichte oeverbossen. Enkele venijnige klim-
metjes tot bijna boven de 200 meter blij
ken echte kuitenbijters. Zien we in de ver
te de oceaan blinken?
De historische route volgt soms lokale pa
den die al eeuwen door de plaatselijke be
woners belopen worden. Als we in de mid
dag op het heetst van de dag het eindpunt
Sao Teotónio bereiken, snakken we naar
een biertje of iets kouds. Een bejaarde
vrouw sloft naar het dorpsplein, haar man
komt er met afgezakte broek enkele meters
achteraan. Op het plein hebben zich ouden
van dagen verzameld, die hier de hitte
weerstaan.
Meer naar het noorden passeert de histori
sche route het stuwmeer Barragem de
Camphilas. Ongeveer 8 kilometer ten oos
ten van het stuwmeer, langs de Ribeira de
Campilhas, liggen rijstvelden waar zich
graag watervogels ophouden.
inkomsten uit en werkgelegenheid door
het toerisme. Een novum voor Portugal.
De aandacht voor het behoud van natuur
en milieu is begrijpelijk, want de wandel
route loopt door het unieke en kwetsbare
Parque Natural do Sudoeste Alentejano e
Costa Vicentina.
We wandelen een deel van de Fishermen's
trail, over de grillige rotsenkust en langs de
klifranden. De opvallende rode zandsteen
- de kleur wordt veroorzaakt door ijzeroxi
datie - is op veel plaatsen bedekt door een
uitzonderlijk kleurrijke flora. Boven ons
verdrijven vileine boeren- en roodstuitzwa-
luwen een torenvalk. Over de golven, die
hard breken op de rotsen, scheren pijlsnel
le rotsduiven en zweven ongeïnteresseerde
geelpootmeeuwen. „Je moet hier in het
voor- of najaar terugkomen. Dan trekken
spectaculaire hoeveelheden grote roofvo
gels langs de kust. Sommige arenden die
naar Gibraltar willen voor de oversteek
naar Afrika zijn dan compleet de weg
kwijt", vertelt onze gids, die al tientallen ja
ren in Alentejo woont en vanaf de start bij
de Rota betrokken is.
De adembenemende kust is hier nog puur
en redelijk onaangetast. We sjokken langs
kleine diepe inhammen, ploeteren over in
tieme zandstrandjes en vergapen ons aan
de op de rotsen broedende ooievaars. Voor
mijn voeten schiet een zonnebadende hage
dis het struweel in.
We lunchen in één van de dorpen en verba
zen ons over het aanbod van streekproduc
ten, zoals kleine en grote vissoorten, de zilt-
smakende olijven en de witte wijn. „De
beste wijn van Portugal komt uit de Alente
jo", vertrouwt een local ons toe. Met het
glas in de hand, een volle mond en onder
uitgezakt geef ik hem maar gelijk. Dit is
niet het moment hem tegen te spreken.
De Rota is nog jong. Na ruim vier jaar over
leggen en hard aanpakken weten enthou
siastelingen, met de Via Algarviana min of
meer als voorbeeld, in 2012 de route van de
grond te krijgen. Een jaar later wordt de
Associa^ao para a Promogao do Hirismo de
Natureza na Costa Alentejana e Vicentina
opgericht. Deze non-profitorganisatie met
meer dan honderd leden, onder wie accom
modatiehouders, grondbezitters en out
door ondernemers, heeft de zorg voor de
Rota. De Associa^ao streeft naar duurzaam
en kleinschalig toerisme en wil de plaatse
lijke gemeenschappen laten profiteren van
WAAR EN WAT
ZATERDAG 29 NOVEMBER 2014
PORTUGAL
Verbluffende
kliffenkust
llha do Pessgueiro.
tekst en foto's Elio Pelzers
De Rota Vicentina is een lange af
standswandelroute langs de zuidwest
kust van Portugal (Alentejo en Costa
Vicentina). De route bestaat uit twee
trajecten: de Fishermen's Trail (kust-
route, startpunt Porto Covo, ruim
120 kilometer) en de Historical Way
(wat verder van de kust af, beginpunt
Santiago do Cacém, eindpunt Cabo
de S. Vicente, 231 kilometer).
De wandelroute is in beide richtingen
goed gemarkeerd. Een uitgebreide
routebrochure (ook op website) en
wandelkaart (1: 55.000) zijn verkrijg
baar bij lokale verkeersbureaus, plaat
selijke hotels en cafés en restaurants.
Langs of in de buurt van de route
staan de wandelaar allerlei faciliteiten
ter beschikking, zoals kleinschalige ac
commodaties, horeca en winkels. Er
zijn ook outdoorondernemingen die
excursies of (watersport)activiteiten
organiseren. Bagage- en personen-
transfers mogelijk. Beste wandélperio-
de: september tot en met mei.
Meer informatie: www.rotavicenti-
na.com en www.visitalentejo.pt/nl.
Lissabon
Boven: Molen van Odemira.
Onder. Monding van de Rio Mira bij Vila
Nova de Milfontes.
v 1-'V I
Atlantische
Oceaan
Villa Nova
de Milfontes
SPANJE
>A Odemira
o
PARQUE NATURAL
DO SUDOESTE
ALENTEJANO E
COSTA VICENTINA