IWO
2014
14 SPECTRUM
Bentude
knapste kop
van Nederland?
1. Waardoor wordt pastis troebel als je water
toevoegt?
(K w
5. Een rooftas is een tas die aan de binnenkant
bedekt is met aluminium. Daarin smokkelen winkel
dieven spullen die beveiligd zijn met een chip langs
de beveiligingspoortjes zonder dat het alarm afgaat
Hoe werkt dat?
9. Welke uitvinding was volgens de Franse
schilder Pierre-Auguste Renoir essentieel voor
de ontwikkeling van het impressionisme?
10. Op zee drijft allerlei materiaal, waaronder
organische resten en stukken plastic. Soms scheidt
een golfde drijvende objecten en zie je clusters van
organische resten en clusters van plastic. Hoe komt
dit?
11. Een stel heeft twee kinderen. Moeder vindt
spruitjes niet bitter, vader wel. Het proeven van
bitter is een dominante eigenschap van één gen. De
werkzame en de niet-werkzame versie van dit gen
komen even vaak voor. Wat is de kans dat beide
kinderen de spruitjes niet bitter vinden smaken?
c) 1/9
12. Wat was het aandeel van Nederland in de
westerse slavenhandel tussen Afrika en de Nieuwe
Wereld?
13. Piet en Kees eten allebei een liter vegetarische
groentesoep. Piet eet soep uit blik, Kees maakt zelf
soep zonder zout. Wie is het extra gewicht van de
soep het eerste kwijt?
a) Piet
b) Kees
c) Maakt niet uit
14. Waarom is iemand zien gapen voor kinderen
met autisme minder aanstekelijk dan voor kinderen
zonder autisme?
15. In een grote bak water van 4°C leg je een blok
ijs. Wat gebeurt er met het waterniveau terwijl het ijs
smelt?
a) Het stijgt
b) Het blijft gelijk
c) Het daalt
Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek Veel plezier en veel succes!
Nationale Wetenschapsquiz 2014
de
a) De smaakstoffen lossen slecht op in water
b) In water vormt anijs eiwitten
c) Er ontstaan heel kleine ijskristalletjes
*'2. Op een regenachtige dag spelen vader en dochter
meerdere potjes Memory. Hoe vergaat het hen?
a) Gemiddeld spelen ze allebei na elk spelletje iets slechter
b) Gemiddeld speelt het kind na elk spelletje iets beter, de vader niet
c) Gemiddeld spelen ze allebei na elk spelletje iets beter
3. Als je in het donker in een felle lichtbron kijkt,
zoals de lamp van een lantaarnpaal, zie je een
stralenkrans om de lichtbron. Waardoor komt dat?
a) Door verstrooiing van het licht in het glaswerk
b) Door verstrooiing van het licht in de lucht
c) Door verstrooiing van het licht in je oog
4. De ruimtesonde New Horizons beweegt met een
snelheid van 15 kilometer per seconde naar de rand
van ons zonnestelsel. Stel dat hij in de richting van
de Sombrero-nevel gaat, die zich op 50 miljoen
lichtjaren afstand van de aarde bevindt, wanneer komt
hij daar dan aan?
a) Over ongeveer 1000 miljard jaar
b) Over ongeveer 50 miljoen jaar
c) Nooit
a) Het aluminium zorgt ervoor dat de straling van het poortje
om de tas buigt
b) Het aluminium wekt een tegengesteld veld op
c) Het aluminium reflecteert de straling van het poortje
6. Als een luidspreker met twee keer de geluids
snelheid over je heen vliegt en een toonladder laat
horen, hoe hoor je de tonen dan?
a) Je hoort de toonladder op de oorspronkelijke snelheid,
maar twee keer zo hard
b) Je hoort de toonladder twee keer zo snel en een
octaaf hoger
c) Je hoort de toonladder zowel vooruit als achteruit
f r
7. Als je een oneindig grote
vloer aaneengesloten zou
betegelen met deze strikjes-
en bootjestegels, wat is
dan de verhouding tussen
strikjes en bootjes?
j-. a) 1 strikjestegel op
2 bootjestegels
b) Minder dan 1 strikjestegel op
2 bootjestegels
c) Meer dan 1 strikjestegel op 2 bootjestegels
8. Wat gebeurt er met de zon als je het oppervlak zou
proberen te blussen met water?
a) De zon wordt heter
b) De zon dooft uit
c) De zon gaat minder fel branden
figuur 1
figuur 2
a) Synthetische kleurstoffen
b) Verf in tubes
c) Kant-en-klare schildersdoeken
a) Doordat plastic een lager soortelijk gewicht heeft dan
organische resten
b) Doordat plastic water afstoot en organische resten water
aantrekken
c) Doordat plastic niet elektrisch geleidend is en organische
resten wel
a) 1/4
b) 1/6
a) Ongeveer 5%
b) Ongeveer 25%
c) Ongeveer 45%
a) Omdat ze niet helemaal begrijpen waarom de ander gaapt
b) Omdat ze niet goed genoeg kijken naar het hele gezicht
van de ander
c) Omdat ze gevoeliger zijn voor auditieve prikkels dan voor
visuele prikkels
nwq
Doe mee aan de Nationale Wetenschapsquiz
2014 en win een weekend Den Haag met een
unieke wetenschappelijke rondleiding in het
Mauritshuis. U kunt ook in een groep meedoen.
Hoe doet u mee?
Ga naar www.nwo.nl/quiz en vul daar uw
antwoorden in.
Zorg ervoor dat uw antwoorden uiterlijk op
zondag 21 december 24.00 uur binnen zijn.
Tijdens de uitzending is het ook mogelijk om
mee te spelen via het tweede scherm.
Wat kunt u winnen?
Individuele inzenders maken kans op:
Hoofdprijs: een weekend Den Haag (voor
2 personen) met exclusieve rondleiding in
het Mauritshuis en uw eigen afdruk van een
schilderij uit de Mauritshuiscollectie.
Tweede prijs: een 3D-printer: print uw eigen
sieraden, lampen of gadgets, alles kan.
Derde prijs: een drone: bekijk de wereld van
een andere kant!
Groepen maken kans op een dag
'geautomatiseerd rijden'bij TNO:
meerijden in een zelfsturende auto of truck.
Uitslag en uitzending
Kijk voor de antwoorden naar de Nationale
Wetenschaps-quiz 2014 op zondag 28
december om 22.35 uur op NPO 2.Tijdens de
uitzending kunt u live meespelen via internet.
De quiz wordt gepresenteerd door Lottie
Hellingman, die wordt bijgestaan door
Rob van Hattum. De juiste antwoorden staan
na de uitzending op 28 december op
www.nwo.nl/quiz en zijn ook op teletekst en
in de VPRO-gids terug te vinden.
Op www.nwo.nl/quiz vindt u tevens een
toelichting op de antwoorden.
Over de uitslag van de quiz kan niet worden
getelefoneerd of gecorrespondeerd. Personeel
van NWO, VPRO en gezinsleden zijn van
deelname uitgesloten. U kunt hooguit eenmaal,
inzenden. Per huisadres kan slechts één prijs
gewonnen worden. Gebruikmaken van hoofd
en groepsprijs geschiedt in 2015.
De Nationale Wetenschapsquiz 2014
wordt georganiseerd door de Nederlandse
Organisatie voorwetenschappelijk Onderzoek
(NWO) en de VPRO.
NWO steekt ieder jaar ruim 650 miljoen euro
in wetenschappelijk onderzoek in Nederland
en staat voor kwaliteit en vernieuwing in de
wetenschap.
Volg ons ook op Facebook (Nationale
Wetenschapsquiz) en Twitter (#nwq2014).
Tir