Kinderen uit Hongerwinter
hebben aangepaste genen
Noodkreet na
brandstichting
in varkensstal
Regen leidt tot record-avondspits
Liever vrijwilliger
dan een echte baan
KLM zal komende vijf jaar
700 miljoen euro bezuinigen
BINNENLAND 9
'Meer geld nodig
voor strijd tegen
kinderporno'
Zoals een theatertechnicus achter
zijn mengtafel licht en geluid af
stelt, programmeert een kind in
de baarmoeder zijn erfelijk materi
aal om zich aan te passen aan de
situatie waarin het verkeert. Dat
hebben onderzoekers van het
Leids Universitair Medisch Cen
trum (LUMC) samen met colle
ga's van Columbia University en
Harvard University ontdekt.
Dat op basis van erfelijke factoren
vanaf de conceptie een belangrijk
deel van een mens is vastgelegd
(je bent man, hebt aanleg voor
schizofrenie en bent vatbaar voor
tandvleesontstekingen, bijvoor
beeld) is bekend. Maar wat onder
zoeksleider Bas Heijmans, epige-
neticus bij het LUMC, vertelt gaat
nóg een stap verder.
DNA-onderzoek bij een groep
mensen die in de Hongerwinter
zijn verwekt, maakt duidelijk dat
hun groeigenen anders zijn afge
steld. „De samenwerkende groei
genen hielpen Hongerwinterkin
deren de moeilijke allereerste we
ken van hun leven te doorstaan.
Er zijn niet veel ongelukken ge
beurd, dus het verkeer kon op
zich wel redelijk doorrijden, zo
meldde de ANWB.
In plaats van dat de afstand van
de bijstandsontvangers tot de ar
beidsmarkt wordt verkleind, wil
len ze juist steeds minder graag
een baan.
Dat concludeert onderzoeker Tho
mas Kampen in zijn proefschrift
Verplicht vrijwilligerswerk, waarop
hij 12 december promoveert. Hij
interviewde bijstandsgerechtig
den in Amsterdam, Eindhoven,
Leeuwarden, Nijmegen en Zaan
stad.
De roep om werklozen, in ruil
voor hun uitkering, aan het werk
te zetten, wordt steeds luider. De
Dit kan ook verklaren waarom zij
op latere leeftijd gemiddeld een
slechtere stofwisseling en een gro
tere kans op suikerziekte hebben.
De aangepaste afstelling blijkt sa
men te gaan met een hogere cho
lesterolspiegel in het bloed op
6o-jarige leeftijd."
In de Hongerwinter was er door
de Duitse bezetting een groot te
kort aan voedsel. Gemiddeld daal
de de beschikbare hoeveelheid tot
een kwart van wat een mens ge
woonlijk nodig heeft. Toch zijn er
in de koude maanden van
1944-'45 kinderen verwekt die ge-
Op 11 november werd het vorige
filerecord van dit jaar op de Neder
landse wegen gehaald. Toen stond
er op het hoogtepunt 420 kilome
ter.
De problemen waren het grootst
op de snelwegen rond Utrecht.
De langste file stond op de A27.
Van Almere naar Utrecht moest
het verkeer langzaam rijden tus
sen de knooppunten Eemnes en
overheid hoopt met deze aanpak
de kans van werklozen op een
baan te vergroten. Maar volgens
Kampen gebeurt juist het tegen
overgestelde.
Vrijwilligers hechten namelijk
meer zin en betekenis aan hun
vrijwilligerswerk dan aan een be
taalde baan. Ze gaan zich ook
steeds meer identificeren als vrij
williger. Bovendien vinden ze als
vrijwilliger vaak een ontspannen
sfeer, die ze bij betaald werk den
ken te missen. En als ze wel
klaar zijn om de stap naar een be
taalde baan te maken, worden
ze onvoldoende begeleid en be
middeld. Kampen: „Dat gebrek
maakt dat bijstandsontvangers
vrijwilligerswerk op termijn gaan
zien als vluchtheuvel om te ont
snappen aan de arbeidsmarkt in
plaats van als gelegenheid om de
afstand tot de arbeidsmarkt te ver
kleinen."
zond ter wereld kwamen met een
normaal geboortegewicht. De on
derzoeksgroep was 60 jaar op het
moment dat DNA werd afgestaan.
„Een technische tour deforce volg
de", aldus de wetenschapper. „Op
meer dan een miljoen plekken
van het DNA hebben we het gene
tisch materiaal onderzocht. De
aanpassingen bleken tientallen ja
ren na de Hongerwinter nog al
tijd meetbaar."
De deelnemers aan het onderzoek
zijn opgespoord via de archieven
van het Academisch Ziekenhuis
Leiden en vroedvrouwenklinie
ken in Amsterdam en Rotterdam.
Nadat contact was gelegd met de
deelnemer werd gevraagd of ook
broers en zussen, die voor of na
de Hongerwinter waren verwekt
en geboren, wilden meewerken.
De onderzoekers vergeleken uit
eindelijk het DNA van de Honger
winterkinderen met dat van hun
broers en zussen op 1,2 miljoen
plaatsen en konden daardoor de
verschillen in de afstelling van de
genen nauwgezet in kaart breng
en.
Onderzoeksleider Bas Heijmans
wordt blij van de uitkomst, zegt
hij: „Dit geeft een fris en positief
nieuw inzicht. Het is prachtig dat
de natuur het zo goed voor elkaar
heeft dat het DNA optimaal
wordt aangepast aan de omstan
digheden."
Lunetten, een afstand van meer
dan 25 kilometer.
Op de Ai bij Barneveld botsten
vier auto's op elkaar. Ook op de
Ai bij Zaltbommel en op de A50
tussen Arnhem en Nijmegen was
het druk.
Op de A12 richting Den Haag
stond het verkeer stil over een
lengte van 13 kilometer, tussen
Woerden en Zevenhuizen.
DEN HAAG - Er moet meer geld ko
men voor de strijd tegen kinder
porno en kindersekstoerisme. De
Tweede Kamer nam een voorstel
daartoe van Magda Berndsen van
D66 donderdagavond aan.
Minister Ivo Opstelten (Veilig
heid Justitie) moet dus op zoek
naar geld voor een aantal projec
ten van Interpol. „Het houdt niet
op bij de Nederlandse grens, kin
deren in het buitenland verdie
nen bescherming tegen kinder
sekstoerisme vanuit Nederland",
vindt D66.
D66 wil dat Interpol ondersteu
ning krijgt om meer te investeren
in het vroegtijdig signaleren van
slachtoffers, training en opleiding
van politie, het ontwikkelen van
een internationale Verklaring Om
trent het Gedrag en het gebruik
van een internationale waarschu
wing voor zedendelinquenten
met een hoog recidiverisico.
'U mag bij mij binnen komen kij
ken en ik zal u alles vertellen over
het mooie beroep van varkenshou
der, maar ook over mijn onderne
ming, mijn gezin, over hoe ik de
dieren houd en waarom ik bepaal
de keuzes maak', schrijft hij in de
brief, die gisteren is gepubliceerd.
'Ik zal uw vragen beantwoorden
en naar u luisteren'.
Hoeven maakt zich grote zorgen.
Maandag deed hij aangifte van
brandstichting nadat zondag
brand uitbrak in een van zijn var
kensstallen. Gelukkig bleef de
schade beperkt, omdat een voor
bijganger het vuur ontdekte.
Een woordvoerder van de politie
zei dat er sporen van brandstich
ting zijn gevonden. Er was bij de
ingang stro in brand gestoken.
„We hadden vrijdag nog nieuw
stro toegevoegd, en dat wordt in
deze tijd van het jaar snel vochtig.
Dus dat rookte gruwelijk", vertelt
Hoeven. De schrik was groot toen
KLM zal de komende vijfjaar
700 miljoen euro bezuinigen.
Daar staat een investering van
ongeveer 550 miljoen euro te
genover, zei topman Pieter Ei
bers gisteren.
Onduidelijk is of de bezuinigin
gen banen zullen kosten. Ei
bers zei dat er nog 'geen banen-
aantal' is. „Zorgvuldigheid is
belangrijker dan snelheid. Als
het gaat om banen, dan doen
we dat op een zorgvuldige ma
nier."
KLM staakt in elk geval met on
middellijke ingang het aanne
men van Nederlands en Azia-
Lagere premie ABP,
meer koopkracht
Premiebetalende deelnemers
in het pensioenfonds ABP gaan
er volgend jaar grofweg 1 pro
cent in koopkracht op vooruit.
Dat is het gevolg van een verla
ging van de premie in 2015 met
2 procent. Het ABP maakte de
maatregelen donderdag be
kend. De premie daalt van 21,6
procent naar 19,6 procent.
Het ambtenarenfonds meldt
verder geen mogelijkheden te
hebben om de pensioenen te la
ten meegroeien met de gemid
delde loonontwikkeling bij
overheid en onderwijs, de zoge
noemde indexatie. Daarvoor is
de dekkingsgraad van ABP on
voldoende.
hij zondag bij de stal arriveerde.
„De brand was misschien klein,
maar de rookontwikkeling was gi
gantisch geweest."
Over de uitbreiding van zijn var
kensbedrijflopen al jaren gerech
telijke procedures. Hoeven wil
voor de toekomst van zijn kinde
ren investeren in het bedrijf. Hij
heeft enkele felle tegenstanders.
„Ik kan niet zeggen dat ik denk
dat zij dit zouden doen. De brand
kan ook een kwajongensstreek
zijn, alleen door het tijdstip - zon
dagochtend acht uur - ga ik daar
aan twijfelen."
Met zijn hartenkreet hoopt hij
meer begrip te kweken. „Hier in
Oirschot, maar ook voor de var
kenshouderij in zijn algemeen
heid", vertelt hij. Hij stoort zich
aan het negatieve beeld dat
volgens hem door bepaalde orga
nisaties en in de media is neerge
zet van de varkenshouderij.
„Wij worden in publicaties soms
neergezet als op winst beluste die
renbeulen en milieuvervuilers
die geen oog hebben voor hun
omgeving. Ik herken mijzelf niet
in dat beeld. Ik ben gewoon een
boer, een boer die de monden
van Nederland en van mijn eigen
gezin wil voeden."
tisch cabinepersoneel. Werkne
mers van KLM moeten volgens
Eibers 'efficiënter' gaan wer
ken om de marges op te krik
ken. De luchtvaartmaatschap
pij gaat een 'productiviteitstar-
gef hanteren van 4 procent.
„We zullen met elkaar 4 pro
cent harder moeten werken",
zo verduidelijkte Eibers.
Hoe deze doelstelling intern
vertaald wordt binnen het con
cern blijft onduidelijk. „Dat zul
len we met de bonden bespre
ken", aldus de bestuurder. De
cao-onderhandelingen begin
nen binnenkort.
Opmars wolf wekt
woede Franse boeren
Franse boeren hebben gisteren
met 250 schapen geprotesteerd
aan de voet van de EifFeltoren
in Parijs, omdat ze vrezen dat
hun vee ten prooi valt aan wol
ven. De wolf werd in de jaren
negentig teruggeplaatst in
Frankrijk.
\Momenteel telt het land zo'n
driehonderd wolven en dat aan
tal groeit gestaag. Volgens de
Franse schapenhoudersorgani-
satie worden hun kuddes
steeds vaker aangevallen door
wolven. Dit jaar sterven waar
schijnlijk meer dan achtdui
zend schapen door de wolf. De
boeren willen het recht heb
ben om wolven af te schieten.
VRIJDAG 28 NOVEMBER 2014
door Nancy Ubert
LEIDEN - Kinderen die in de Honger
winter (1944-'45) zijn verwekt, wis
ten de ongunstige omstandighe
den in de baarmoeder te overleven
dankzij specifieke aanpassingen
aan hun DNA.
AMSTERDAM - De avondspits van
gisteren was de drukste tot nu toe
van het jaar. Rond 17.45 uur stond
er 521 kilometer file verspreid
over het land. Dat kwam vooral
door de regen.
door Freke Remmers
AMSTERDAM - Bijstandontvangers
vinden hun verplichte vrijwilligers
werk vaak zo leuk en nuttig, dat
het beleid om ze zo te begeleiden
naar een betaalde baan averechts
werkt.
Een vrouw in Amsterdam tijdens
de Hongerwinter, foto HH
OIRSCHOT - In een emotionele,
open brief nodigt varkenshouder
Chris Hoeven buren, burgers en
politici op om met hem in gesprek
te gaan. Zondag werd brand ge
sticht in zijn varkensstal in Oostel-
beers.
AMSTERDAM
HEERLEN
PARIJS
