Tlinesië in
december
weer naar
stembus
66 Het is een vicieuze
cirkel, mensen
verdwijnen en
daarmee de
voorzieningen
Bijzonder boek Shakespeare
in bibliotheek gevonden
10 BUITENLAND
VERLATEN OORPEN
reportage Investeringen van de
overheid in kustgebieden zorgen
voor ontvolking in Midden-Spanje.
Dat blijkt uit de voorlopige uit
slag die de nationale kiesraad gis
teren heeft bekendgemaakt Esseb
si (87) kreeg 38,46 procent van de
stemmen, terwijl Marzouki op
33,43 procent uitkwam. Ruim
5 miljoen Tbnesiërs konden zon
dag naar de stembus bij de eerste
presidentsverkiezingen sinds de
val van dictator Zine al-Abidine
Ben Ali in januari 2011. Essebsi is
de grote favoriet. Zijn partij,
Nidaa Tounis, is de belangrijkste
seculiere partij en won vorige
maand de parlementsverkiezin
gen. Marzouki heeft de steun van
islamisten. Aan de verkiezingen
namen 22 kandidaten deel.
1\inesië is de bakermat van de
Arabische Lente, de protesten in
Arabische landen tegen onder
meer corruptie, de grote werkloos
heid en het gebrek aan democra
tie. De directe aanleiding voor de
protesten in Hinesië was de dood
van de 26-jarige straathandelaar
Mohammed Bouazizi in 2010. Hij
stak zichzelf in brand omdat zijn
handeltje door de politie in be
slag was genomen. De onrust in
Tlmesië verspreidde zich over de
Arabische wereld.
Alleen in TYinesië is de Arabische
Lente een relatief succes gewor
den met het verdrijven van dicta
tor Ben Ali en het organiseren
van vrije verkiezingen. De onder
liggende problemen, zoals de ho
ge werkloosheid, zijn echter nog
niet opgelost.
TERUEL - Het hart van het Iberisch
schiereiland bloedt langzaam
leeg. Je kunt er urenlang rijden,
zonder tegenliggers, over met
grind bedekte boswegen; om
ringd door honderden meters
hoge rotsformaties, eindeloze pijn-
boombossen, dorre vlaktes en
met om de paar kilometer uitge
storven dorpen en vervallen boer
derijen.
Op 150 kilometer landinwaarts
vanaf de Golf van Valencia begint
een andere wereld, het Siberië
van Spanje. Dat is een streek zo
groot als Nederland, met een lage
re bevolkingsdichtheid dan Lap
land: 1,63 inwoners per vierkante
kilometer. „Een derde van de be
volking is 65-plus en maar 7 pro
cent is jonger dan 15 jaar. Biolo
gisch gezien is deze streek dood",
beseft Francisco Burillo (63), hoog
leraar geschiedenis aan de univer
siteit van Zaragoza, en geboren en
getogen in de regio.
Zoals in de pool-driehoek, ten
noorden van de stad Teruel (Ara-
gon). Op de koudste plek van
Spanje offerden inwoners in de
winter van 1964 massaal hun bed
linnen op. Uitgerekend tijdens de
opnamen van de legendarische
speelfilm Dokter Zhivago was er
namelijk geen vlok sneeuw geval
len. Over de vlakte uitgespreide,
witte lakens deden dienst als al
ternatief sneeuwkanon.
Destijds waren de dorpen nog
goed gevuld, werden de akkers be
werkt, was de zilvermijn open en
draaide de productie van glas en
aardewerk op volle toeren. Vanaf
de jaren '50 van de vorige eeuw
viel de ooit welvarende regio lang
zaam stil. Hoe meer overheidsin
vesteringen naar de Spaanse kus-
ten gingen, hoe sneller de men
sen wegtrokken.
„Het is een vicieuze cirkel", beseft
Burillo, drijvende kracht achter
een project om de streek nieuw le
ven in te blazen. „Mensen verdwij
nen en daarmee de voorzienin
gen: de school, het medisch cen
trum, winkels en uiteindelijk het
café. Als dat de deuren sluit, is het
afgelopen."
De huidige cijfers zeggen veel. In
22 van de 52 Spaanse provincies is
30 procent van de bevolking
65-plus. Honderdén dorpen staan
op instorten door gebrek aan vers
bloed en deelstaten komen in fi
nanciële problemen door hoge
pensioenuitgaven en lage belastin
ginkomsten. Ook landelijk daalt
het inwonertal. Volgend jaar zal
het aantal sterfgevallen voor het
eerst het aantal geboortes overtref
fen.
Verlaten of niet, de dorpen in het
hart van Spanje zijn stuk voor
stuk juweeltjes. Met traditionele
huizen, glooiende straatjes, mid
deleeuwse kerken. „Dat erfgoed
gaat langzaam verloren, er is nie
mand om het te onderhouden.
Dat gaat mij aan het hart." Van
daar dat Burillo kijkt naar de
kracht van de streek, strohalmen
zoekt om de weg terug te vinden.
Zo is de teelt van saffraan bezig
aan een heropleving, net als de on
langs hernieuwd opgezette zoek
tocht naar truffels. Dat zijn parti
culiere initiatieven. „Er is geen
plan, geen steun", legt Burillo uit
waarom hij pleit voor samenwer
king op deelstaatniveau. „Terwijl
het schoolvoorbeelden zijn van
duurzame ontwikkeling, waar-
Een zeldzame uitgave van een
boek van de Engelse schrijver
William Shakespeare is ont
dekt in de bibliotheek van de
Franse stad Saint-Omer. First
Folio was een uitgave die Shake-
speares vrienden in 1623, zeven
jaar na de dood van de schrij
ver, lieten drukken om te voor
komen dat hij in de vergetel
heid zou raken. De eerste edi
tie werd in een oplage van dui
zend exemplaren gedrukt,
waarvan er slechts 228 over
zijn. Eén exemplaar werd in
2001 in New York geveild voor
5,6 miljoen dollar (4,5 miljoen
euro). Een bibliothecaris stuitte
op het werk toen hij een tentoon
stelling wilde samenstellen over
de banden van het gebied in het
uiterste noordwesten van Frank
rijk met Engeland. Mogelijk is het
boek niet eerder herkend omdat
de titelpagina ontbreekt. De bibli
otheek van Saint-Omer was in de
middeleeuwen een van de groot
ste in de christelijke wereld. Het
jezuïetencollege in de Stad werd
later ook door Engelse studenten
bezocht, die het boek mogelijk
hebben meegenomen.
Rellen bij opbreken
kamp van betogers
In de volkswijk Mong Kok in
Hongkong zijn gisteren zeker 32
demonstranten opgepakt, toen de
politie een kamp van activisten
voor meer democratie in de Chi
nese havenstad ontruimde. Hon
derden demonstranten verzetten
zich urenlang tegen de ontrui
ming door honderden agenten.
Drie agenten raakten gewond.
De agenten kwamen in actie, na
dat een rechter had bepaald dat
de demonstranten bepaalde we
gen niet meer mogen blokkeren.
Mong Kok is een van de haarden
van het protest tegen het beleid
van Peking. De protesten begon
nen twee maanden geleden.
Theaters willen af van
optredens Bill Cosby
Theaters in heel Amerika willen
af van optredens van Bill Cosby.
Die is in opspraak geraakt door be
schuldigingen van seksueel mis
bruik. Zalen in de staat Washing
ton en Connecticut hebben de
shows op de lange baan gescho
ven. In Massachusetts wil het be
roemde Hannover Theater niets
liever dan de show afgelasten,
maar kan dat contractueel niet.
Cosby zou vrijdag optreden in
Washington, maar het Capitol
Theatre heeft de show geschrapt
Anders is het in Sandusky in de
staat Ohio. Daar gaat de show
eind januari gewoon door, omdat
het theater dat wil.
Ebola-begrafenisteam
Sierra Leone staakt
In het zwaar door ebola getrof
fen West-Afrikaanse land
Sierra Leone is een team van
doodgravers, die slachtoffers
van ebola moeten begraven, in
staking gegaan. Zeker vijftien
zeer besmettelijke lijken van
slachtoffers zijn daardoor blij
ven liggen in de straten van de
derde stad van het land. Twee
doden zijn op de stoep van het
ziekenhuis in Kenema achterge
bleven, een daarvan voor de
deur van de secretaris. Reden
voor de staking is achterstallig
loon. Het team heeft sinds okto
ber niet betaald gekregen, ter
wijl leden hun leven riskeren.
door onze redactie buitenland
TUNIS - De hoogbejaarde oud-pre
mier Béji Caïd Essebsi heeft zondag
bij de presidentsverkiezingen in
Tunesië zoals verwacht de meeste
stemmen behaald, maar hij kreeg
niet de absolute meerderheid. Hij
moet het in de tweede ronde op
28 december opnemen tegen inte
rim-president Moncef Marzouki,
die als tweede eindigde.
Hart van
Spanje
loopt leeg
door onze correspondent
Pauline Blom
De winnaar van de
presidentsverkiezingen
heeft geen absolute
meerderheid gehaald
FRANKRIJK
o Madrid l
A
Toril
Checa
I
Teruel
Jabalayos
Francisco Burillo,
hoogleraar geschiedenis
SAINT-OMER
HONGKONG
WASHINGTON
FREETOWN