Heksenkring
6 WONEN
GROENE VINGERS
Romke van de Kaa
Horen paddenstoelen in de
tuin? Ik vind van wel,
maar je zult ze de kost
moeten geven die het
met mij oneens zijn. Zij zien de
paddenstoel als indringer en zijn
beledigd als er een in de tuin ver
schijnt. Alsof er een zwerfhond
op het gazon komt pissen. Vooral
de heksenkring wordt gezien als
iets wat bestreden moet worden.
Dus fluks een brief naar de krant:
'In mijn gazon groeit een heksen
kring van paddenstoelen en die
wordt steeds groter. Hoe krijg ik
hem weg?' Elk jaar krijg ik deze
vraag meerdere keren gemaild.
Sommige paddenstoelen parasite
ren, maar de meeste zijn volko
men onschuldig. Sterker nog: ze
zijn zelfs buitengewoon nuttig.
De laatste tijd is het inzicht door
gebroken dat planten die samen
leven met schimmels, veel beter
groeien dan planten die zo'n part
ner moeten missen. Daarom wor
den schimmels vaak in het plant-
gat toegevoegd als er een boom
wordt geplant Maar niet alleen bo
men profiteren van de symbiose;
de meeste planten ook.
Schimmeldraden vormen een fijn-
verdeeld netwerk rondom de plan
tenwortels. Via dat netwerk ruilt
de plant suikers voor mineralen,
die de schimmels veel makkelij
ker uit de grond kunnen halen
dan de planten zelf. Het vrucht
lichaam van zo'n schimmel is de
paddenstoel. Vliegenzwammen
en eekhoorntjesbrood zijn niets
anders dan de vruchten van onder
grondse schimmels. Een heksen
kring is bijna altijd een gezond
symptoom van een gezonde on-
dergrondse situatie. Ze zou dus
eerder aanleiding moeten geven
voor een rondedansje dan voor
een bestrijdingsplan.
Niet iedere paddenstoel is nuttig
vanwege die symbiose. Er zijn er
ook die zich verdienstelijk maken
door het opruimen van rottend
hout, zoals het zwavelkopje. En er
zijn paddenstoelen die parasiteren
op vaste planten, struiken of bo
men die toch al niet erg gezond
zijn. Ze geven kwijnende bomen
nog even een extra duw het graf n
in. Kerngezonde bomen worden
eigenlijk nooit aangetast.
Zo'n zwakteparasiet is de honing-
zwam, die je vaak aan de voet van
een kwijnende boom ziet. Zo'n
boom is ten dode opgeschreven,
maar de dood kan dan vaak nog
wel een halve eeuw op zich laten
wachten. Over het nut van zo'n pa
rasiet kun je twisten. Je ziet hier
Darwins survival of the fittest in
de praktijk. De honingzwam is
niet te bestrijden. Het enige wat
je kunt: ermee leren leven.
Het best lijkt mij van de nood een
deugd te maken: honingzwam-
men zijn eetbaar en het ligt dan
ook voor de hand de zieke boom
niet te zien als een ramp, maar als
een welkome paddenstoelenkwe
kerij. Wat is er smakelijker dan
Nieuwe technologie gaat verder dan wat hebbedingen. Ons huis
wordt een control room; de smartphone als afstandsbediening.
„Waar Titulaer het in de jaren tachtig voor
al over had en wat nu in opkomst is, komt
neer op het personaliseren van je huis",
zegt Michiel de Lange, docent nieuwe me
diastudies aan de Universiteit Utrecht en
medeoprichter van The Mobile City, dat de
rol van digitale mediatechnologie in de
stad onderzoekt. „Alle apparaten waarvoor
je uit je stoel moest komen om op een
knopje te drukken, kun je in theorie vanuit
die luie stoel bedienen met je smartphone
of tablet. Daar bestaan apps voor. Zo kun je
alles naar jouw voorkeur instellen."
Maar de mens is een sociaal wezen. Dus
doen niet alleen die apps het goed, maar
ook sociale apps. De Lange: „Apps die din
gen meten, die we vervolgens kunnen de
len. Op Texel heb je een energiecoöperatie
die energie opwekt met zonnepanelen. De
huishoudens die meedoen, hebben een
smartmeter en vergelijken hun verbruik.
Zo wordt energieverbruik een sociaal spel."
We houden nu eenmaal van wedijveren.
Het is een voorbeeld van hoe nieuwe tech
nologie invloed heeft op ons gedrag. Dat
wordt alleen nog maar meer, denken Tabar-
ki en De Lange. „Apparaten gaan met ons
meedenken. Ze volgen bijvoorbeeld wat
we eten en hoeveel we bewegen en geven
op basis daarvan adviezen", zegt Tabarki.
„Zo kan de koelkast waarschuwen als je te
veel suikerhoudende drank pakt. De reken
capaciteit van smartphones is tegenwoor
dig zo groot, dat steeds beter gemeten kan
worden hoe we ons gedragen."
„Doordat we die metingen delen op social
media en dat met elkaar vergelijken, gaan
mensen zich anders verhouden tot elkaar
en ook tot zichzelf', voegt De Lange toe.
Mensen gaan niet alleen wedijveren wie
het snelst een bepaalde afstand loopt (we
hebben straks immers bijna allemaal een
smartwatch) of de minste energie ver
bruikt, maar zich ook met eikaars leefpa
troon bemoeien, verwacht hij. Vragen of
de ander wel genoeg eet, beweegt of slaapt.
Het meetbare en dus onweerlegbare in
zicht in je eigen leefpatroon zal daarnaast
leiden tot een andere kijk op jezelf.
Neem de slimme babyfoon van Philips.
Die kan met een smartphone worden be
diend, schakelen tussen verbindingen als
3G en wifi en is te koppelen aan het verlich
tingssysteem Hue. Zo kan de verlichting in
de babykamer worden aangepast aan wat
op het programma staat: slapen, borstvoe
ding of wakker worden.
De HomeCooker Next met bijbehorende
app is ook zoiets. Download een recept en
de app geeft aan het apparaat de juiste be
reidingswijze, -tijd en -temperatuur van
het gerecht door. Roeren kan-ie ook...
„Het zal ons leven een stuk makkelijker ma
ken", verwacht trendwatcher Farid Tabar
ki. Hij is ervan overtuigd dat binnen nu en
tien jaar in bijna alle Nederlandse huishou
dens dergelijke slimme apparaten te vin
den zijn. „Simpelweg omdat we apparaten
eens in de tien jaar vervangen."
Voor veel slimme apparaten geldt dat die
nu nog behoorlijk aan de prijs zijn. Niet ie
dereen kan dat betalen of heeft het ervoor
over. „Maar het gaat ongelofelijk hard met
zowel de versnelling als het goedkoper wor
den van de technologie", stelt Tabarki vast.
De wekker waarschuwt het
koffiezetapparaat dat de es
presso door kan komen, de
televisie zet precies die
films en series klaar waar je
zin in hebt. De verlichting
kiest de bijbehorende sfeer,
de cv verwarmt het huis voor en de koel
kast maakt het boodschappenlijstje.
Het bestaat allemaal en het is nog maar het
begin van het wonen 3.0. Onze huizen wor
den control rooms, met je smartphone of
tablet als afstandsbediening. Chriet Titu
laer - sterrenkundige, tv-presentator en
medeoprichter van het allereerste Huis van
de Toekomst - voorzag het al in de jaren
tachtig van de vorige eeuw.
Anno 2014 is de technologie ook zover.
Nieuwe technologie viel de afgelopen de
cennia vooral in de categorie gadgets ofte
wel hebbedingen. Een koffiezetapparaat
met timer, een koelkast met ijsblokjesma
ker, gps op de fiets. De grote sprong voor
waarts is dat die apparaten inmiddels (via
internet en draadloze verbinding) met el
kaar gaan communiceren. The internet of
things, wordt dat genoemd. Nu al hangen
wereldwijd ongeveer acht miljard appara
ten aan het internet. Volgens Kevin Toms
van Philips voorspellen analisten dat dit er
over zes jaar meer dan vijftig miljard zijn.
Grote parasolzwam.
Volledige controle vanuit
©reageren?
wonen@depersdienst.nl
door Saskia Wassenaar
beeld Ronald Visser, foto's Getty Images
