4
1926-2014
Spanje smulde van zijn
Niet sexy
0
Snelle smartphone.
Scherpe prijs.
4 IN HET NIEUWS
ILLEGALE DONORHANDEL
Geld neerleggen voor een nier of lever uit
binnen- of buitenland. Patiënten en artsen praten
er niet snel openlijk over, maar het gebeurt wel.
f H
FERRY MINGELEN
Een ijle avondnevel
hangt tussen de bo
men rond het Cats-
huis. Het is ongebrui
kelijk zacht op deze
novemberavond. Het is ook on
gebruikelijk druk rond de offi
ciële ambtswoning van pre
mier Rutte. De lichten bran
den, dienstauto's rijden af en
aan door de bewaakte toegangs
poort. Voor de poort staat de ge
bruikelijke horde verslaggevers
en cameraploegen.
Premier Rutte heeft een spe
ciaal politiek topberaad georga
niseerd. De situatie is zo ur
gent dat niet alleen de minis
ters zijn uitgenodigd, maar ook
alle fractievoorzitters uit de
Tweede Kamer, coalitie en op
positie. „De klimaatproblemen
groeien ons boven het hoofd",
zegt Rutte bij de opening van
het beraad. „Verder uitstel van
de noodzakelijke maatregelen
is onaanvaardbaar. Die zullen
pijn doen. De kiezers zullen
ons er niet dankbaar voor zijn,
maar het kan niet anders en
daarom moeten we hier een
lijn trekken."
Rutte kijkt de vergadertafel
rond. De meeste aanwezigen
knikken instemmend, Zijlstra
(WD) met een diepe het-moet-
maar-zucht. Samsom (PvdA)
wipt enthousiast op zijn stoel,
eindelijk actie! En zelfs Wil-
ders (PW), tot nu toe de groot
ste klimaatontkenner, spreekt
de premier niet tegen.
Waar gebeurd? Nee hoor, was
het maar waar. Het ene interna
tionale rapport na het andere
waarschuwt dat de opwarming
De alarmbellen
over het klimaat
luiden zo hard en
zo vaak, dat
politici er doof
van lijken te
worden
van de aarde (haast) niet meer
te stoppen is. Maar de alarmbel
len luiden zo hard en zo vaak,
dat politici er doof van lijken te
worden.
Misschien is het probleem ook
te groot voor ze. En in ieder ge
val niet sexy. Kiezers lopen
warm voor belastingverlaging
of de bij telling van leaseauto's,
niet voor het klimaat. Het
meest recente onheilsrapport
van het Internationale Klimaat
panel leidde tot weinig opwin
ding op het Binnenhof. De rege
ringsfracties WD en PvdA had
den geen enkele behoefte aan
een groot klimaatdebat. Dat
geeft maar gedonder, omdat ze
het daarover oneens zijn. PvdA
wil bijvoorbeeld verdergaande
maatregelen voor energiebespa
ring, de WD wacht liever tot
2016 om te zien of de eerdere
afspraken voldoende zijn. „We
moeten niet de gekke Henkie
van Europa worden", waar
schuwde Zijlstra al in een dis
cussie met Samsom na Prinsjes
dag.
Toen Van Ojik (GroenLinks) on
langs een debat aanvroeg over
het klimaatrapport, was de
meerderheid, WD en PvdA, te
gen: „We praten er al zoveel
over", zei de PvdA-woordvoer-
der ontwijkend. Maar inmid
dels is de oude PvdA-milieuac-
tivist in Samsom, met een duw
tje van Van Ojik, weer opge
staan. Deze week steunde de
PvdA ineens een tweede po
ging van hem om een groot kli
maatdebat te houden, met pre
mier Rutte erbij en de fractie
voorzitters. Nou ja, groot..,
spreektijd is vijf minuten. Is
dat serieus? Van Ojik: „Fractie
voorzitters spreken op hoofdlij
nen zonder al die abstracte per
centages en jaartallen waar
mensen toch niks mee kun
nen. Het gevoel van urgentie
moet terug, we zijn laat, maar
het is te vroeg om het op te ge
ven."
Dat geldt ook voor de PvdA. Kli
maat is een mooi onderwerp
voor Samsom om na alle inter
ne ellende weer eens te scoren.
Goed voor hemzelf en hopelijk
ook voor het milieu.
DEN HAAG - Praten over de her
komst van je donornier die bui
ten de officiële wachtlijsten om is
getransplanteerd. Openlijk durft
niemand dat, merkten de onder
zoekers van het Erasmus Medisch
Centrum in Rotterdam. Sinds
2012 proberen zij samen met uni
versiteiten in onder meer Zweden
en Macedonië in kaart te brengen
hoe groot het probleem van illega
le donorhandel in Europa, en ook
in de rest van de wereld, is. Resul
taten daarvan worden vandaag ge
presenteerd tijdens een conferen
tie over illegale donorhandel bij
politieorganisatie Europol in Den
Haag.
Zeven patiënten uit Nederland
bleken bereid hun verhaal - strikt
vertrouwelijk - te doen aan inter
nationaal jurist en criminoloog
Frederike Ambagtsheer en haar
mede-onderzoekers. Het zevental,
allen migrant maar wel ingezete
ne van Nederland, haalde nieren
uit landen als Pakistan, Colombia
en China. Ze betaalden bedragen
oplopend tot 25.000 euro. For
meel deden ze dat niet voor het
orgaan zelf, wel voor operatie, con
sulten en medicijnen. De kosten
van hun buitenlandse transplanta
ties - tussen 2001 en 2009 uitge
voerd - werden in die tijd nog
deels, en soms zelfs helemaal, ver
goed door hun Nederlandse zorg
verzekeraar. Over het algemeen
werden de operaties keurig uitge
voerd, maar de herkomst van de
organen bleef in alle gevallen niet
Microsoft
[nu]
Lumia 530
te controleren. De patiënten pol
sten in een enkel geval vooraf
hun behandelend arts in Neder
land, maar de transplantatiereis
en het contact met het ziekenhuis
werden allemaal geregeld via fami
lieleden of kennissen. Althans,
dat is hun lezing.
Wereldwijd is de koop en ver
koop van organen verboden, be
halve in Iran. Bij de patiënten die
de onderzoekster sprak, ontdek
ten de Nederlandse artsen pas dat
hun patiënten al geholpen waren,
toen die zich ineens met een nieu
we nier - en soms met bijbehoren
de complicaties - meldden.
Nog steeds reizen vanuit Neder
land patiënten buiten de officiële
instanties om naar het buitenland
voor een orgaan, zegt Ambagts-
Opsporing zou zich
meer bewust
moeten zijn van
hoe de lijnen van
orgaandeals lopen
heer. De zeven patiënten die zij
sprak, tonen aan hoe belangrijk
het is dat politie- en douanedien
sten oog hebben voor de bewegin
gen die vanuit Nederland plaats
vinden en die illegale donorhan
del in stand houden. De politie
krijgt geregeld wel signalen over
vermoedens van illegale donor
handel. „Opsporingsdiensten zou
den zich nog veel meer bewust
moeten zijn van hoe de lijnen van
de handel lopen en zij moeten
ook in Nederland tijdig aan de bel
trekken bij vermoedens", aldus
Ambagtsheer.
In Nederland zelf kennen artsen
ook voorbeelden van donoren die
gedwongen zouden zijn om een
nier af te staan, tegen betaling
van geld, onder druk van familie
of vanwege een afhankelijkheids
relatie tussen patiënt en donor.
Om binnenlandse donorhandel
tegen te gaan, pleit de crimino
loog voor een soort beloningssys
teem voor donoren in de vorm
van een door de overheid gefinan
cierde korting of tegemoetko
ming, die verder gaat dan de 'reis
kostenvergoeding' die donoren
nu louter krijgen. „Als vooraf ie
mand geld of een groot cadeau be
looft voor een orgaandonatie, is
dat illegaal. Ik kan me echter heel
goed voorstellen dat je als patiënt
wel iemand achteraf spontaan wil
bedanken met een mooi cadeau.
Eigenlijk is ook dat verboden. Als
de overheid daarop inspringt met
een tegemoetkoming, voorkomt
het dat donor en patiënt zelf on
derling deals sluiten."
Met de dood van Maria del
Rosario Cayetana Fitz-Ja-
mes Stuart y de Silva,
kortweg 'Cayetana', raken de
Spaanse roddelbladen hun onge
kroonde koningin kwijt. Gisteren
overleed de achttiende hertogin
van Alva (88), schatrijk en roem
rucht lid van de Spaanse aristocra
tie, in haar paleis in Sevilla.
De afstammelinge van de hertog
van Alva (Alba in het Spaans) -
berucht uit de beginjaren van de
Tachtigjarige Oorlog (1568 -1648)
- was altijd goed voor een mooi
verhaal. Bewust. „Als men je ver
geet, ben je niets meer."
De Spanjaarden smulden van
'Cayetana'
fi
Dealen met
organen
door Niki van der Naald
r
Frederike Ambagtsheer
door onze correspondent
Pauline Blom
Nu
verkrijgbaar bij
"V
