6 BINNENLAND
Kapers gedood
zonder verzet
iSiipfe
iü
George Flappen werd in 1977 gegijzeld bij
De Punt. Hij wil nu 'echte antwoorden', het
liefst van een waarheidscommissie.
DEN HAAG - Hij lag voorin de trein
op de grond, toen mariniers op 23
juni 1977 bij De Punt met grof ge
schut een einde maakten aan een
twintig dagen durende treinka
ping. Te midden van het tumult
hoorde George Flappen een van
hen nog op geen tien meter af
stand schreeuwen: „Hier zijn ze al
lemaal kapot!"
Het heeft Flappen, nu 65, altijd
beziggehouden. Had de marinier
de kapers daar 'allemaal kapotge
schoten' of waren ze al gedood
door scherpschutters die van bui
tenaf het vuur hadden geopend?
„Het voelt niet lekker als er ge
moord is voor je vrijheid. Ik wil
weten of dat zo is."
Al jaren doen verhalen de ronde
dat enkele van de negen Molukse
treinkapers van dichtbij zijn
geëxecuteerd door mariniers.
Nee, zegt minister Ivo Opstelten
(Justitie) nu op basis van een uit
gebreid archiefonderzoek. „Het
doel was niet om de kapers te do
den, maar om mensen in de trein
te bevrijden. De acties kunnen op
geen enkele wijze als executies
worden aangemerkt", aldus de be
windsman gisteren tijdens de pre
sentatie van het rapport.
Flappen is niet overtuigd. Hij had
gehoopt op een diepgravender on
derzoek waarin bijvoorbeeld ook
getuigen zouden zijn gehoord. Nu
mist hij het antwoord op cruciale
vragen, zoals waarom de enige
vrouwelijke gijzelnemer werd ge
dood, terwijl zij al zwaargewond
op de grond lag 'en niet in staat
was zich te verdedigen'. Uit het
rapport blijkt dat zij ongewapend
was.
Ook is hem nog steeds niet duide
lijk waarom een 19-jarige passagie-
re werd gedood. Zij bevond zich
met een andere reiziger in het tus-
sencompartiment toen de bevrij
dingsactie begon. „Waarom wis
ten zij niet dat daar twee gegijzel
den sliepen? Het hing er vol afluis
terapparatuur." Familie van de an
dere gedode gegijzelde kreeg te
horen dat hij door Moluks vuur
was omgebracht. „Dat bleek niet
waar. De kogel was afkomstig van
een marinier. Maar waarom de re
gering daar destijds mee sjoemel
de, staat niet in het rapport. 'Dat
weten we niet', klinkt het dan."
Wat Flappen betreft komt er een
waarheidscommissie, of op z'n
minst een parlementaire enquête
„Ik zou graag willen dat mensen
onder ede gehoord worden. Het
moet nu voor eens en altijd duide
lijk worden wat daar precies is ge
beurd."
Flappen was op weg naar een ten
tamen psychologie in Groningen
toen zijn leven op 23 juni een an
dere wending nam. Niet alleen
liet de impact van de bijna drie
weken durende gijzeling zijn spo
ren na>. De inmiddels gepensio
neerde ICT'er raakte in de trein
aan de praat met de leider van de
kapers, Max Papilaya en dat wekte
zijn interesse in de 'Molukse
zaak'. „Het heeft mijn leven rich
ting gegeven", zegt hij. „Ik ben
me gaan afvragen waarom jonge,
intelligente mensen zoiets deden.
Wij weten in Nederland weinig
van hun problemen, de onder
drukking op Papoea en de Moluk-
ken. Daar zitten inwoners vijftien
jaar vast, alleen omdat ze een vlag
hijsen. Ik ben me gaan inzetten
voor hun zaak."
DEN HAAG - Tijdens de beëindi
ging van de treinkaping bij De
Punt in 1977 zijn minstens vier
Molukse kapers doodgeschoten
die zich niet hadden verzet tegen
aanhouding.
Dat bleek gisteren uit archiefon
derzoek naar de gijzeling. Toen
malig minister van Justitie Dries
van Agt verklaarde destijds dat er
'geen schot is gelosfl op kapers
die zich niet verzetten.
Uit het onderzoek blijkt dat een
van hen gewond en ongewapend
op de grond lag. Drie andere ka
pers hadden wapens in de buurt,
maar: 'er zijn geen aanwijzingen'
dat zij het vuur wilden openen.
Van de leider Max Papilaya is vol
gens de onderzoekers niet na te
gaan of hij zich 'duidelijk waar
neembaar' had overgegeven. Het
schot dat hem doodde, is 'van
dichtbij' afgevuurd, aldus het rap
port.
Nabestaanden zeggen dat kapers
door de mariniers zijn 'geëxecu
teerd'. Maar volgens minister Ivo
Opstelten (Justitie) was er geen
sprake van. De mariniers en schut
ters hebben "binnen de grenzen
van hun mandaaf opgetreden:
„Het toegepaste geweld was voor
af voorzien en aanvaard", aldus de
bewindsman. Ook was de besluit
vorming 'zorgvuldig en welover-
wogen'. De negen kapers gijzel
den 54 passagiers. Zij eisten dat
de Nederlandse Staat de belofte
zou nakomen dat er een Molukse
staat zou komen.
Een van de kapers begeleidt onderhandelaars naar de gekaapte trein bij De Punt. foto Bert Verhoeff/HH
'Ik zou niet willen dat er voor
onze vrijheid is gemoord'
door Sandra Donker
door Sandra Donker
Molukkers Anties Marianne en Augustinus Tuparia luisteren naar de presentatie van een archiefonderzoek naar de
gebeurtenissen rond de beëindiging van de treinkaping bij De Punt op 11 juni 1977. foto Phil Nijhuis/HH
