12 VERDIEPING
Eind november 2013 verzamel
den Europese staatshoofden
en regeringsleiders, de top
van de Europese Unie (EU)
en een heel leger Europese
ambtenaren en journalisten
zich in Vilnius, de hoofdstad
van Litouwen. Hier werd de derde Eastern
Partnership Summit gehouden. Onder de
aanwezigen in het Paleis van de Grootherto
gen van Litouwen bevonden zich ook de
Duitse bondskanselier Angela Merkel en de
Oekraïense president Viktor Janoekovitsj.
De bijeenkomst, in het hart van een van
die nieuwe, jonge oostelijke lidstaten van
de Europese familie, had een feest moeten
worden. Gevierd zou worden dat na Litou
wen, Estland en Letland weer een aantal
voormalige Sovjet-republieken bereid was
om zich nauwer aan de Europese Unie te
verbinden.
De locatie was vol symboliek. Vilnius, de
barokke Hanzestad, had tot 1991 nog deel
uitgemaakt van de Sovjet-Unie. Maar net
als die andere Baltische landen, Letland en
Estland, had Litouwen zich via het lidmaat
schap van de EU en de NAVO aan de Russi
sche invloed weten te onttrekken.
Nu was het de beurt aan Oekraïne, Arme
nië, Moldavië, Georgië, Azerbeidzjan en
mogelijk in de toekomst zelfs aan het dicta
toriaal geregeerde Wit-Rusland - de zes
landen van het zogeheten Oostelijk Partner
schap - om diezelfde weg naar Europa af te
leggen. Te beginnen met vrijhandelsakkoor
den en meer liberale visaregelingen.
Het Oostelijk Partnerschap was in 2008 op
gezet, op initiatief van Polen en Zweden.
Hoogtepunt van de Litouwse top moest de
ondertekening worden van een vrijhandels
verdrag en een associatie-overeenkomst tus
sen de EU en Oekraïne. Die voormalige Sov
jet-republiek is met 45 miljoen inwoners
een grote potentiële afzetmarkt. De histori
sche 'graanschuur van Europa' is een voor
name graanexporteur en beschikt over een
EU-verdrag opgezegd Massa's op de Maidan Sluipschutters
November 2013
President Janoekovitsj
zegt op het laatste mo
ment de onderteke
ning van een associa
tie-overeenkomst met
de EU af. In het cen
trum van Kiev verza
melen honderddui
zend pro-westerse de
monstranten zich op
de Maidan. Het komt
tot schermutselingen
met ordetroepen.
December 2013
De massa's op onafhan
kelijkheidsplein Mai
dan zwellen aan tot
zo'n half miljoen. Het
stadhuis van Kiev
wordt bezet. De Russi
sche president Vladi
mir Poetin schiet Janoe
kovitsj te hulp en zegt
hem schuldkwijtschel
ding toe en een lagere
gasprijs.
Februari 2014
Zware gevechten bre
ken uit in het centrum
van Kiev. In 48 uur ko
men 88 mensen om.
Op tv-beelden is te
zien hoe sluipschutters
willekeurig op de me
nigte schieten. Opposi
tie en president Janoe
kovitsj komen op 21 fe
bruari tot een akkoord,
dat echter niet stand
houdt.
President vlucht
Februari 2014
Het radicale deel van
de oppositie neemt
met geweld regerings
gebouwen in. Joelia Ti-
mosjenko komt vrij. Ja
noekovitsj veroordeelt
de 'coup' en slaat op de
vlucht. Het parlement
zet Janoekovitsj af en
schrijft presidentsver
kiezingen uit voor 25
mei.
Krim
27/28 Februari 2014
Gemaskerde, bewapen
de mannen bezetten
het parlementsgebouw
in de hoofdstad Simfer
opol van de Krim.
Pro-Russische eenhe
den duiken op rond
vliegvelden op het
schiereiland.
Aansluiting Krim
Maart 2014
97 procent van de kie
zers van de Krim
steunt in een referen
dum aansluiting bij
Rusland. Volgens criti
ci is de stembusgang
frauduleus. Het Wes
ten beschuldigt Mos
kou van schending van
het volkerenrecht. Poe
tin ondertekent de wet
die aansluiting bekrach
tigt.
'Onafhankelijk'
Mei 2014
Na een referendum ver
klaren rebellen in Do
netsk en Loehansk hun
'volksrepublieken' onaf
hankelijk van Kiev. Bij
hevige onlusten in
Odessa komen 42
pro-Russische demon
stranten om nadat het
Huis van de Vakbond,
waarin zij zich hebben
teruggetrokken, af
brandt.
f'. Anatomie
van een revolutie
door Wierd Duk foto's Hollandse Hoogte
