w
'Waarom mag een Santa Claus niet blank én zwart zijn?'
r
10 BUITENLAND
AANSLAG JERUZALEM
Het lukt Israël maar niet Palestijns
geweld te stoppen. In Jeruzalem is
weer een bloedbad aangericht.
f
JERUZALEM - Drie mannen met
keppeltjes op en beschermende
kleding aan kruipen over de stoep
voor de grote Kehilat Bnei To-
ra-synagoge in de ultraortho-
dox-joodse wijk Har Nof in Jeru
zalem. Twee Palestijnen hebben
hier een bloedbad aangericht.
De mannen bestuderen de stoep
tegels van dichtbij met grote aan
dacht. Naast hen staat een emmer
tje sop. De heren zijn vrijwilligers
van ZAKA, een Israëlische organi
satie die na aanslagen en verkeers
ongelukken lichaamsdelen en
bloedsporen van de slachtoffers
verzamelt. Volgens de joods-reli
gieuze wetten - de halacha - moe
ten namelijk alle overblijfselen
van het lichaam van de overlede
ne begraven worden, ook de
AANSLAG SYNAGOGE JERUZALEM
JERUZALEM
u
O
bloedspetters. In de synagoge zijn
nog veel meer vrijwilligers van
ZAKA aan het werk. Enkele uren
eerder, tijdens het ochtendgebed,
zijn twee jonge Palestijnse man
nen uit de wijk Jabel Mukaber in
Oost-Jeruzalem het gebedshuis
binnengestormd om tekeer te
gaan met messen, bijlen en vuur
wapens. Vier biddende mannen
werden vermoord, acht anderen
raakten gewond. De daders zijn
tijdens een vuurgevecht met de Is
raëlische politie gedood.
„Ik was in het gebouw hiernaast
aan het bidden toen ik via mijn
walkietalkie een melding kreeg
van een schietpartij", zegt Albert
Albukai (40), een buurtbewoner
en vrijwilliger van het Joodse Ro
de Kruis die als eerste hulpverle
ner ter plaatse was. Hij wijst op
een fiets die naast de synagoge
staat. „Die is van het eerste slacht
offer die hier op de stoep lag. Zijn
oor was afgesneden en hij bloed
de hevig. Toen ik hem verzorgde
schreeuwde hij dat er binnen nog
terroristen aan het schieten wa
ren." Nadat de twee daders voor
het gebedshuis werden neerge
schoten, ging Albukai naar bin
nen om de gewonden te verzor
gen. „Wat ik daar aantrof is onbe
schrijfelijk. Ik zag drie mannen
met gebedsriemen om die zo erg
met bijlen waren toegetakeld dat
ik direct wist dat ik ze niet meer
kon helpen. Twee anderen heb ik
nog wel verpleegd."
In de uren na de aanslag drom
men geëmotioneerde buurtbewo-
ners samen voor de synagoge.
Vrouwen vallen elkaar op straat
in de armen. Het geweld dat in an
dere delen van deze stad frequent
is, bleef deze rustige, welgestelde
buurt tot nu toe bespaard. „Ik
hoop dat iedereen in Israël én de
rest van de wereld nu begrijpt dat
dit een religieuze oorlog met de
moslims is, en niet alleen een con
flict over land met de Pales-
tijnen", zegt Dror Shamir (44),
een joodse Israëliër uit de kust
stad Holon die zodra hij van de
aanslag hoorde naar Jeruzalem
reed 'om bij mijn broeders te
zijn'. „Harnas, Islamitische Staat,
het is allemaal hetzelfde. Ze ver
moorden onschuldige mannen
tijdens hun gebed, alleen maar
omdat ze anders zijn. De fanatie
ke islam is als een kanker die zich
over de hele wereld verspreid. Eu
ropa is de volgende", zegt hij op
boze, dreigende toon.
Het is een visie die door veel Israë
liërs wordt gedeeld. Hoewel deze
aanslag, de dodelijkste in drie
jaar, niet direct werd opgeëist
door radicaal-islamitische Pales
tijnse groeperingen zoals Harnas,
speelt religie een steeds grotere
rol in het Israëlisch-Palestijns con
flict. Beelden van Israëlische poli
tieagenten en rechtse joodse acti
visten op de Tempelberg in Jeru-
Waarom is hij niet zwart, schreef
ze. Of, nog beter: zwart én wit, als
een pinguïn? Zodat hij zowel blan
ke als zwarte kinderen aan
spreekt. Een deel van blank Ame
rika stond op de achterste benen.
Niemand in de VS had het nog
over het kerstverhaal en de bijbe
horende feestelijkheden. Het ging
over scheiding en ongelijkheid
van cultuur en ras.
Nederland staat niet alleen in
voor- en tegenstanders van een
veranderd decemberfeest en de
vraag of een fictief karakter als
Zwarte Piet of Santa moet vol
doen aan de gekleurdheid in de
echte wereld. En daarmee dus
minder beledigend zou zijn voor
minderheden in het land. Dagen
lang werd vorig jaar in de Ameri
kaanse nieuwsprogramma's gedis
cussieerd over de huidskleur van
Amerika's versie van de goedhei
ligman. Moest die (deels) ge
kleurd zijn, zoals 39 procent van
de 350 miljoen inwoners van het
land (verwacht wordt dat in 2060
57 procent van de Amerikanen ge
kleurd is)?
In Amerika is ras een gevoelige
kwestie, maar ook geloof is voor
velen een big deal. Uitspraken
over andermans geloof liggen ge
voelig en de traditionele, conser
vatieve christenen staan in het
land lijnrecht tegenover de meer
progressieve, liberale inwoners in
wat ze denken en vinden. Een zo
geheten cultuuroorlog culture
war) woedt al jaren tussen de
twee groepen, en beide grijpen
ook Santa aan om hun verschillen
de ideeën te belichten.
Merry Christmas, stellen de libe
rale Amerikanen, mag je niet
meer zeggen. Want dat is een
christelijke boodschap en daar
mee een belediging voor de 63
miljoen niet-christenen in het
land. Grote warenhuizen veran
derden hun kerstboodschap op de
ramen en cadeauverpakkingen de
laatste jaren mondjesmaat, niet
zonder ophef. Een knieval, von
den traditionele Amerikanen. En
uit de mond van Santa hoor je nu
op straat steeds vaker het alterna
tieve 'Happy Holidays'. Tot onge
noegen van de Amerikanen die
juist Merry Christmas zeggen,
omdat ze willen vasthouden aan
tradities. En daarmee tevens een
boodschap afgeven.
Amerika is net als Nederland nog
lang niet eensgezind over dit
soort kwesties. Er zal zeker ook
dit jaar weer een discussie ont
staan rondom de fictieve Santa.
Kerst staat daarmee in Amerika,
net als Sinterklaas in Nederland,
al jaren op het punt het beladen
evenement te worden dat nie
mand ambieert. Een beetje relati
veren, zou daarom welkom zijn.
Zoals tv-icoon Jon Stewart het vo
rig jaar zei: „Waar hebben we het
over? Het gaat om een dikke man
die zich vervoert op een slee die
wordt voortgetrokken door vlie
gende rendieren. Get a life."
'Drie man in
synagoge kon
ik niet helpen'
door onze correspondent
Jan Franke
Kehilat.Bnei
synagoge
Torah
Har Nof
LIBANON
WESTELIJKE
JORDAAN
OEVER
Tel Aviv
Jeruzalem
ISRAEL
GAZA
STROOK
Q£
>-
Amman
:LU
z
O
Hooggerechtshof I
Knesset
1 km
infographic DPd, GN
Hebreeuwse
Universiteit
Oude Stad
met de Ui#*
Tempelberg 'h*
Richting wijk
Jabal Mukaber\
door onze correspondent
Maartje van Hoek
NEW YORK - Het beeld van een
Kerstman met een gezicht in pin-
guïnkleuren. Het idee deed menig
Amerikaan begin december vorig
jaar huiveren. De afro-amerikaanse
cultuurjournalist Aisha Harris
schreef op het online tijdschrift
Slate dat ze het als kind vréselijk
vond dat Santa Claus een witte
man is.
I Santa Claus ontvangt een van zijn kleine fans in een winkelcentrum in de
staat Maryland, foto Ellen Kok/HH
