I
I
büldmrrdruil ZSr&mÊr/Zïl rmh
WfJë
mnnnm
interview Westerse landen realiseerden zich
volgens Rob de Wijk niet wat een trauma
uiteenvallen Sovjet-Unie is voor de Russen.
BUITENLAND 9
Milieudoelen van
Duitse regering
zijn 'onhaalbaar*
1,9 miljoen euro
voor steek keizer
459,-
485,-
Terwijl de Arabische wereld
in brand staat en Oekraïne
veel Europese aandacht op
eist, schuiven Rusland en
China hun pionnen vrolijk
vooruit op het schaakbord
van de wereldmacht. India
en Brazilië spelen dat spel gedreven mee.
De Verenigde Staten en Europa leveren in
tussen steeds meer kwaliteitsstukken in,
waarschuwt Rob de Wijk, hoogleraar in
ternationale betrekkingen aan de Universi
teit Leiden. Grondstoffen en energie ma
ken voortaan onlosmakelijk deel uit van
de internationale politiek.
De westerse wereld is volgens de direc
teur van de denktank Den Haag Centrum
voor Strategische Studies (HCSS) niet in
staat om haar oude machtspolitiek voort
te zetten, zo schrijft hij in zijn boek
Machtspolitiek dat dezer dagen verschijnt.
„Het Westen is de verliezer in de huidige
wereldorde", licht De Wijk (6o) toe. „We
hebben de rest van de wereld jarenlang al
onze westerse instituties opgedrongen, zo
als IMF, Wereldbank, VN en het Interna
tionaal Strafhof. De BRIC-landen (Brazi
lië, Rusland, India, China, red.) hebben in
middels hun eigen BRIC-bank opgericht.
Feitelijk hebben we al die tijd andere lan
den onze normen en waarden opgelegd.
De realiteit is dat andere grootmachten
dat niet meer pikken, China en Rusland
voorop."
Is dat erg?
„Nee, dat hoeft niet erg te zijn. Als je een
mooie baan en een goed inkomen hebt en
je raakt plotseling werkloos, dan beland je
ook in een nieuwe situatie en hoefje niet
ongelukkig te worden. Zo is het op het we
reldtoneel ook. Maar ik merk dat de wes
terse wereld strategisch gezien he-le-maal
niet inspeelt op die nieuwe wereldorde.
Het Westen denkt nog steeds de dienst
uit te maken."
Wat is er veranderd?
„Door de crisis in 2008 hebben we econo
misch en financieel flink aan macht en in
vloed ingeboet. Daarnaast hebben de
Navo-landen hun defensie verwaarloosd.
Als je zo rijk en machtig bent als het Wes
ten, dan denk je dat je geen strategie meer
hoeft te hebben. Dat is helaas een misvat
ting gebleken."
Geef daarvan eens een voorbeeld?
„Kijk naar het Midden-Oosten. In het
Westen dachten we dat we wel zonder
dictators zoals Saddam Hoessein in Irak,
Kaddafi in Libië en eigenlijk ook wel zon
der Assad in Syrië konden. Wat daar ont
staat, is een en al chaos. Het kalifaat van
IS? Dat is gedoe in de marge. Wat dreigt is
het einde van de eenheidsstaten Irak en
Syrië. Ik ben ook niet dol op types als Sad
dam en Kaddafi, maar ze deden één ding
wel goed: ze hielden totaal gefragmenteer-
De morele politiek
van Nederland en
het Westen is
steeds minder
relevant
de bevolkingsgroepen bij elkaar. We dach
ten democratie naar de Arabische wereld
te brengen, maar het zit daar totaal niet in
de genen. Het kost veel geduld en tijd om
die staatsvorm in te voeren."
Hebben we ons ook vergist in de Russen?
„Totaal en volledig. Boris Jeltsin heeft in
zijn regeerperiode zelfs een schriftelijk
verzoek gedaan lid te worden van de
Navo. Maar dan zou de Navo, met Rus
land onder Poetin, in zijn huidige vorm
niet meer bestaan. Het Westen heeft zich
verkeken op het Russische trauma van
het uiteenvallen van de Sovjet-Unie. Meer
dan eens is de belofte om de westerse in
vloedssfeer niet uit te breiden naar voor
malige landen van de Sovjet-Unie, niet na
gekomen. Vandaar dat Rusland zijn
machtspolitiek in Oekraïne en eerder in
Georgië gebruikt."
U pleit in uw boek voor het loslaten van men
senrechten als voorwaarde voor ontwikke
lingshulp. Waarom?
„De morele politiek die Nederland en het
Westen hebben gevoerd, is steeds minder
relevant. De Chinezen stellen veel minder
eisen als het om mensenrechten en eerlij
ke verkiezingen gaat. Zij leggen infrastruc
tuur aan in Afrika, in ruil voor grondstof
fen. De Chinezen doen verder niet moei
lijk. Als ik een Afrikaanse potentaat was,
zou ik wel weten met wie ik zaken deed."
Nederland moet de dominee dus thuislaten
en alleen de koopman op handelsreis sturen?
„We moeten veel zakelijker omgaan met
ontwikkelingshulp. Ik was donderdag op
een bijeenkomst met Bill Gates en die
gaat ook heel zakelijk om met de medi
sche hulp in Afrika, veel a-politieker. De
morele politiek van Nederland en Europa
leidt ertoe dat je alleen nog maar met de
niet-interessante landen, de leftovers, een
ontwikkelingsrelatie onderhoudt."
Heeft minister Bert Koenders het boek al gele
zen?
„Ik heb het hem toegestuurd. We kennen
elkaar goed, dus de inhoud zal hem niet
verrassen. Ik denk dat hij mijn analyse
grotendeels deelt."
Hoewel de bewindsman naar bui
ten toe niet toegeeft dat de plan-
nen te hoog gegrepen zijn omdat
hij geen kolencentrales meer wil
sluiten, stelde hij bij intern be
raad op zijn ministerie: „Het is
toch duidelijk dat het doel niet te
halen is. We kunnen nu niet met
een uit de kolen stappen." Al
thans, zo citeert Der Spiegel de
SPD-politicus en vicekanselier
van Duitsland. Gabriel is verant
woordelijk voor de omschakeling
van kolen naar schonere, duurza
me energiebronnen, de zoge
noemde Energiewende. De SPD-lei-
der ligt overhoop met zijn minis
ter van Milieu Barbara Hendricks
(ook SPD). Volgens haar moet de
C02-uitstoot jaarlijks met 62 tot
100 miljoen ton worden terugge
bracht om aan de doelstelling te
voldoen. Het sluiten van oude
kolencentrales zou goed zijn voor
een reductie van 40 miljoen ton
per jaar. Voor Gabriel is de discus
sie gesloten. In een vertrouwelijk
gesprek met Hendricks zou hij
haar gezegd hebben dat hij geen
verdere tegenstand duldt. Eerder
al plaatsten experts vraagtekens
bij de haalbaarheid van de milieu
doelstellingen uit het regeerak
koord van CDU en SPD.
FONTAINEBLEAU - Een steek van de
Franse keizer Napoleon Bonapar
te heeft op een veiling in Fontai-
nebleau bijna 1,9 miljoen euro op
gebracht. Veilinghuis Osenat
schatte de waarde op maximaal
400.000 euro. Franse media meld
den gisteren dat een Zuid-Kore-
aanse verzamelaar 1.884.000 euro
wil betalen. De steek, in 1800 ge
dragen door Napoleon tijdens de
slag bij Marengo in Italië, komt
uit de collectie van de Monegaski
sche koninklijke familie.
6 dagen Kerstgedachten
in Dresden en omgeving
6 dagen Kerstreis
naar Hinterthiersee in
Oosterijkse Alpen
6 dagen Kerstmis op het
eiland Rügen in
Noord-Duitsland
8 dagen Bijzondere
Kerstdagen in
Kroatië Opatija
WINNAAR ZOOVER
AWARD 2014
zoover
8 dagen Kerstreis
Toscane Florence Pisa
<a2S
MAANDAG 17 NOVEMBER 2014
ii
'Het Westen heeft zich
totaal vergist in Rusland'
door Gerard den Elt
Rob de Wijk, directeur
denktank strategische studies
BERLIJN - De milieudoelstellingen
van de Duitse regering voor het
jaar 2020 zijn onhaalbaar. Minister
van Economie en Energie Sigmar
Gabriel heeft zijn inspanningen op
gegeven om de uitstoot van C02
in 2020 op 40 procent van het ni
veau van 1990 te krijgen. Dat meld
de het tijdschrift Der Spiegel giste
ren.
*®§r
>JC<i
Vertrekdatum met vertrekgarantie:
22 december 2014
awards
Mi
Vertrekdatum met vertrekgarantie:
22 december 2014
Vertrekdatum met vertrekgarantie:
22 december 2014
Vertrekdatum met vertrekgarantie:
22 december 2014
Vertrekdatum met vertrekgarantie:
22 december 2014
Brochure en (0318)58 09 58
boekingen: WWw.bolderman.nl