u
Al 150 dagen is
het bankje op het
Leidse stations
plein zijn thuis.
Mohammed Bin
Talal, telg van een
familie die ooit
heerste in Saoe-
die-Arabië, vertelt
zijn bizarre levens
verhaal.
14 SPECTRUM
Wereldwijd in het nieuws
oor de meeste trein
reizigers uit Leiden
is hij een bekend
gezicht. Moham
med Bin Talal, een
dakloze man die al
maandenlang op
een bankje voor de fietsenstalling van
het station zit. Maar achter het uiter
lijk van de dakloze Mohammed gaat
een bijzonder verhaal schuil. Hij is na
melijk van Saoedische adel.
Dag in dag uit, ziet hij op het bankje
bij het station de bewoners van Lei
den voorbijkomen. Werkenden, scho
lieren en studenten op pad naar hun
werk en studie. Mohammed Bin Talal.
Hij heeft geen dromen of verplichtin
gen. Hij woont op straat.
Zijn leven vindt hij allesbehalve saai.
„Dat denken mensen vaak, maar dat
is niet zo. Ik heb heel veel aanspraak,
ben iedere dag wel zes uur in gesprek
met voorbijgangers. Ik heb op dit
bankje mensen van over de hele we
reld ontmoet. Aziaten, Afrikanen,
Zuid- en Noord-Amerikanen. Ze ko
men naast mij zitten en beginnen te
praten." In het Engels, want Neder
lands spreekt hij niet.
Een vrouw van ongeveer 20 jaar komt
op hem aflopen en geeft hem een
knuffel. „Mohammed is echt een
vriend van mij geworden", vertelt ze.
„Hij is niet zoals andere daklozen.
Nooit dronken of onder invloed van
drugs. Nee, hij is heel wijs en geeft
mij altijd advies over het leven." Ze
geeft hem wat sigaretten en Moham
med bedankt haar. Vervolgens loopt
het meisje richting het station. „Ik
krijg erg veel spullen van Leidenaren.
Soms hebben mensen zelf wat ge
kookt en brengen dat dan. Of restau
rants geven mij het eten wat over is."
Zijn stem klinkt rustig en geamu
seerd; hij komt intelligent en sociaal
over. Maar Mohammed heeft ook een
andere kant. Dat blijkt als hij zijn le
vensverhaal uit de doeken doet.
„Mijn opa Mohammed Bin Talal was
de laatste prins van de Al-Rasheed fa
milie. Wij waren de heersers van een
groot gedeelte van Saoedi-Arabië, on
geveer 60 procent van wat het land Sa
oedi-Arabië nu is. In 1921 is de stad
van waaruit wij regeerden, aangeval
len door Ibn Saoed, stichter van het
huidige Saoedi-Arabië. We kwamen
tot een overeenkomst: wij hielden
ons geld, zij kregen de macht."
Maar de vijandschap tussen de twee
families verdween niet, ook al werden
er gemengde huwelijken gesloten om
de relatie te verbeteren. Mohammed
graait tussen de vier jassen die hij
draagt, op zoek naar een pen om zijn
familiestamboom te tekenen. „Mijn
tante was één van de vrouwen van ko
ning Ibn Saoed, de eerste koning van
Saoedi-Arabië. Haar zus trouwde één
van de zonen van diezelfde koning.
De man was een kind van een andere
vrouw. Uit dat huwelijk zijn twee jon
gens geboren. Eén van hen heeft in
1975 de derde koning van Saoedi-Ara
bië vermoord."
Mohammeds stemming verandert als
hij het over zijn familiegeschiedenis
heeft. Stonden zijn ogen net nog
vriendelijk, nu kijkt hij boos. Doordat
zijn pupillen uitzetten, worden zijn
donkerbruine ogen nog donkerder.
„Mijn vader is toen gevangen geno
men. Hij was niet betrokken bij de
aanslag, maar hij wist er wel van en
heeft er niets aan gedaan. Hij heeft
een jaar vastgezeten. Na zijn vrijlating
is zijn paspoort afgenomen. En ook
dat van mij. Ik was toen 7 jaar. We
zijn naar Irak gevlucht. Daar heb ik
tot 1988 gewoond. We kregen een
Iraakse identiteitskaart. Daarna ben ik
naar Amerika gegaan om mijn bache
lor politicologie te halen."
In 1995 belandde hij voor de master
'Social Communication' aan de Uni
versiteit aan Amsterdam. „Ik ben ver
volgens in Leiden terechtgekomen op
uitnodiging van een vriend die ik in
de jaren erna uit het oog ben verlo
ren. Toen ik de stad zag, wilde ik niet
meer weg. Alles is hier leuk. De men
sen, de grachten, de huizen." Hij had
ondanks de dramatische gebeurtenis
sen in Saoedie-Arabië en de oorlog in
Irak een aangenaam leven in Leiden.
Totdat hij, eind jaren negentig, ont
dekte dat het familiefortuin vrijwel
was verdwenen van zijn Zwitserse
bankrekening. Er was nog wel wat
over -35.000 euro, schat Bin Talal, van
de 10 miljoen die er ooit op stond. De
Zwitserse bank claimt dat het geld is
verdwenen omdat zijn vader het in
aandelen had belegd die 'verdampt'
zijn. Bewijs daarvoor, dat Bin Talal
heeft gevraagd, zou de bank nooit
overlegd hebben.
Omdat hij gewend was te leven in ho
tels, raakte het geld onherroepelijk op.
Toen was de prins een dakloze ille
gaal. Na het verlopen van zijn studen
tenvisum vroeg hij geen verblijfsver
gunning aan in Nederland. Over een
paspoort beschikt hij niet. En zijn
Iraakse identiteitskaart verviel na de
val van de regering van Saddam Hoes
sein.
Nu zit Bin Talal dus elke dag op dat
Ik praat
iedere dag
wel zes uur
met voorbij
gangers. Ik
heb op dit
bankje
mensen uit
de hele
wereld
ontmoet
Talal Mohammed Al Rasheed, de oom
van de dakloze Mohammed Bin Talal,
overleed onlangs op 78-jarige leeftijd.
Hij kwam een aantal jaar geleden we
reldwijd in het nieuws, omdat hij van
uit het buitenland een oppositiepartij
startte. Met zijn 'Saudi Democratie
Opposition Front' wilde hij democra
tie brengen in het land. Hij benadruk
te in de Washington Post dat hij niet
de rol van zijn vader wilde overne
men. „Als de Al-Saoed familie wil de
mocratiseren, steunen wij ze. Maar
anders zullen wij vreedzame midde
len gebruiken om ze te bestrijden."
Talal was de oudere broer van de va
der van Mohammed Bin Talal, Mitib.
De vader van Talal en Metib, Moham
med Bin Talal, was de laatste emir
van het Emiraat Jabal Shammar. Hij
kreeg twee zoons en twee dochters.
De vrouwen trouwden met leden van
de Al-Saoed familie.
Prins en
pauper
door Anouk Kragtwijk
V
