Piss '3 ~!R -•■^rS 12 SPECTRUM buitenland m M sir ^lslrTï^' IK: T r —lESsn1** ^111 ■C&J feSsQgNihi 131 tpill if* Clay Sun (38) woont op de derde verdie ping van een ty pisch Chinees nieuwbouwapparte- ment. Meteen ach ter de voordeur sta je in de woonkamer, pal ernaast lig gen de slaapkamers en de badkamer. Centraal in de kamer staat een zwarte leren hoekbank en naast de keuken deur staat een levensechte, porselei nen hond. „Dit is niet echt mijn stijl", zegt Sun. In zijn eentje woont hij op deze Shanghaise compound. Zijn vrouw Li Hong (33) en dochter Ming (1) wonen in Beijing, bij zijn schoon ouders. Omdat Clay zijn baan bij een ontwerpbureau in Shanghai niet wil opgeven, neemt hij eens in de twee maanden de trein naar de hoofdstad. „Gelukkig heeft China veel korte va kanties", grapt hij. Het is naar Chinese begrippen een beetje vreemd dat een man van 38 nog geen eigen huis bezit. Dat weet Sun en daarom kocht hij onlangs sa men met zijn ouders een 'eigen' huis. Naast een hypotheek had hij namelijk ook de opbrengst van hun eerste huis nodig. Het nieuwe huis ligt dichter bij dat van Li Hongs ouders in het dure centrum van Beijing. Bij de aankoop deed Sun iets wat tot nu toe onmoge lijk was: hij onderhandelde. En het lukte zowaar een paar procent van de prijs af te krijgen. In de 70 grootste Chinese steden daal de de huizenprijs in september ten op zichte van het jaar ervoor, gemiddeld met 1,1 procent. De laatste keer dat de huizenprijzen daalden, was in decem ber 2012: toen zakten ze met 0,1 pro cent. Naar schatting is een kwart van het Chinese nationale inkomen afhan kelijk van de huizenmarkt. Alles bij el kaar leunt maar liefst zo'n 80 procent van de economie op de onverzadigba re lust naar huizen, weet Patrick Cho- vanec, een Amerikaanse vastgoeddes- kundige die jarenlang in Beijing woonde. „De prijs wordt omhoog ge stuwd door kopers die nooit zo veel geld zouden betalen voor een huis waar ze ook echt in willen wonen", zegt hij. Woontorens verrezen het afgelopen decennium als beleggingsobjecten uit de grond. Deze zomer stond ruim een vijfde van de Chinese woningvoor raad leeg. In absolute aantallen komt dat neer op bijna 49 miljoen huizen. Toen de overheid in de jaren negentig mensen in de steden de mogelijkheid gaf om hun huis te kopen, grepen ve len hun kans. Clay Sun had het niet zien aankomen. „Een studievriend vertelde destijds dat hij zijn huis wil de kopen en dat hij een lening moest nemen bij de bank. Dat was de eerste keer dat ik hoorde over leningen." Zelf woonde Sun lang bij zijn ouders. Hij groeide op in een hutong, een van de vele oude woonwijken in Beijing die plaats moesten maken voor peper dure woontorens. Als twintiger con centreerde hij zich op zijn eerste baan als ontwerper. Geld lenen durfde hij niet. Met lede ogen zag hij zijn studie vriend door de jaren heen méér hui zen kopen. Inmiddels heeft 21 procent van de bevolking meer dan één huis. De dalende huizenprijzen hebben weinig effect meer op de rijkdom van die allereerste huizenkopers. De huizenbubbel heeft de samenle ving ontwricht, schrijft de Amerikaan se wetenschapper Kaiji Chen in het re cente rapport 'The great housing boom of China'. Jonge mensen moe ten iedere stuiver opzij leggen om te sparen voor een eigen huis, in China het bewijs van een succesvol leven. 'De groeiende huizenprijzen vergro ten ook de ongelijkheid tussen arm en rijk', schrijft Chen. 'Groei wordt aangewakkerd door de hogere mid denklasse die het meeste profijt heeft van de economische voorspoed. Aan de andere kant kunnen de lagere inko mens geen eigen huis betalen.' „De prijzen van de huizen zijn te hoog", zegt Sun. Als voorbeeld noemt hij het huis van zijn ouders. Het werd gebouwd in 1990 in het centrum van Beijing. Bijna 20 jaar geleden'kochten zijn ouders het van de overheid voor 160.000 yuan (18.800 euro). Nu is het maar liefst 5,6 miljoen yuan waard, of wel 659.000 euro. Toch is dat volgens de statistieken een fractie lager dan wat het huis vorig jaar waard was. Die dalende huizenprijs betekent niet automatisch dat de huizenbubbel barst, stelt econoom Kaiji Chen. 'Dat barsten hangt af van verschillende fac toren, zoals de verwachting die inves teerders hebben van overheidsbeleid.' De regering zal iets moeten doen om de bubbel te laten leeglopen, want uit eenspatten heeft economische en fi nanciële gevolgen die nauwelijks te overzien zijn. Zo is de grondprijs van Veel kopers zouden nooit zo veel betalen voor een huis waar ze echt in gaan wonen die moerassen en modderige bouwter reinen waarop de hoogbouw neerge zet wordt, gestegen tot onrealistische hoogten. Daar hebben veel lokale over heden last van, nu de vastgoedprijzen dalen. Bovendien komen tal van aan verwante sectoren door de afnemen de vraag in de problemen, te begin nen met grondstoffenleveranciers, ma chinebouwers, aannemers en bouw vakkers. Er is meer, schrijft Chen: 'Een groeiende bubbel ver laagt de stimulans om te investeren in de private sector. Met een laag risico, lage instapkosten en weinig technolo gie kun je door in huizen te investe ren hoge winsten behalen'. Veel pro ductieve high-tech bedrijven staken hun geld dan ook in de vastgoed markt in plaats van in onderzoek en ontwikkeling. De regering moet kiezen tussen het gereguleerd laten leeglopen van de bubbel of het verder stimuleren van investeringen in de huizenmarkt, wat de prijzen verder zal doen oplopen. Om de vraag wat aan te wakkeren, zijn eerdere restricties op tweede en derde hypotheken weer versoepeld. Sinds september geven staatsbanken korting op een hypotheek voor de eer ste woning. Dat laatste is niet per se een slechte ontwikkeling, want men sen die écht in hun koophuis gaan wo nen, kunnen de wankelende huizen markt een zachte landing bieden. Een probleem dat die oplossing ver traagt, is de hukou: de persoonsregis tratie. Clay Sun zou niets liever wil len dan met zijn gezin in Shanghai wonen, ware het niet dat de hele fami lie in Beijing geregistreerd staat. Zijn ouders en schoonouders hebben regel matig medische zorg nodig. En zijn dochter komt alleen in Beijing in aan merking voor een plekje op een basis school. „Wie lang in Shanghai woont, kan aanspraak maken op verandering van hukou. Maar het is erg lastig want er wonen hier al zoveel mensen", legt Sun uit. Een paar maanden geleden kondigde de regering aan het hukou-beleid te versoepelen zodat mensen zoals Clay Sun in de stad van hun keuze een huis kunnen kopen. Het zou een stap zijn in de ricftting van een gezonde huizenmarkt, gebaseerd op vraag naar woonruimte, in plaats van naar inves- teringsobjecten. En dat is een flinke opsteker voor de Chinese middenklas se. d" Gaatje in huizenbubbel China door Eefje Rammeloo reageren? consument@depersdienst.nl

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2014 | | pagina 72