's Zondags aan de wijn met de papa
SERVICE 47
kerkdiensten
nni ken werk
Opgevoed in een be
vindelijke omge
ving was handha
ving van de zon
dagsrust in mijn
jeugd een onwrikbaar gegeven.
Die dag was bestemd voor kerk
gang en huiselijke gezelligheid.
Buiten spelen kon ook nog, maar
liefst niet buiten het tuinhek.
De eerste bres werd geslagen toen
we van kerk veranderden en de af
stand daar naartoe zo groot werd
dat het rijwiel mocht worden ge
bruikt. Het gaf aanvankelijk een
vreemd gevoel, maar wende al
snel.
Jaren later zag ik, na de kerkgang
in een Grieks dorpje, dat diep don
ker geklede bezoeksters zich na af
loop zonder enige schroom naar
de bakker begaven of er net van
daag kwamen. Na de dienst zag je
ze samen met de papa, de voor
ganger, aan de wijn zitten. En op
nieuw jaren later zat ik na afloop
der dienst samen met andere kerk
gangers lekker aan een pint op
een terras tegenover de Wester-
kerk in Amsterdam.
Handhaving van de zondagsrust
was vooral in Nederland lange
tijd vanzelfsprekend in protestant
se streken. De handhaving was
voortdurend een twistpunt. Zo
streden het stadsbestuur en de
kerkelijke autoriteiten van Middel
burg lange tijd over het al dan
niet openhouden van de stads
poorten op zondag. En in Terneu-
zen werd de kerkenraad in de 18e
eeuw berispt omdat gestoelte op
zondag was uitgeleend aan druk-
beklante herbergen.
Naarmate de onkerkelijkheid toe
neemt, komt er steeds meer de
klad in. De cijfers die het CBS on
langs publiceerde over de kerk
gang wezen uit dat in Zeeland de
gemeente Reimerswaal het hoog
ste scoort met 51 procent kerkgan
gers. Dus ook in zo'n gemeente
kiezen heel veel mensen voor een
andere besteding van de zondag.
Er zitten veel kanten aan. Ja zeg
gen tegen het gelijkschakelen van
alle dagen betekent ook dat in
cao's geen toeslagen meer zijn
voorzien voor mensen die op bij
zondere dagen werken. Dat is een
sociale achteruitgang. Het belem
meren van mensen om des zon
dags een brood te kopen is een
heel andere zaak. Zeker in Goes,
waar je op zondagmorgen wel de
coffeeshop kunt betreden. Dat
wringt nogal.
ZATERDAG 15 NOVEMBER 2014
Sas van Gent roze
Zaterdag 15 en zondag 16 november
2014
Aagtekerke Protestantse kerk 10.00 uur
ds Van Slooten; Gereformeerde Gemeen
te 9.30 en 18.30 uur leesdienst en 14.30
uur ds Janse; Arnemuiden Hervormde
Gemeente 10.30 en 17.00.uur ds Van
der Kraan; Gereformeerde Kerk 9.30 uur
ds Scholing en 14.30 uur ds C. Bagger
man; Hersteld Hervormde Gemeente
10.00 en 17.00 uur ds Mulder; Gerefor
meerde Gemeente in Nederland 9.30 en
18.30 ds Krijgsman en 14.30 uur lees
dienst; Biggekerke Protestantse Gemeen
te dienst in Meliskerke; Domburg Protes
tantse Kerk 10.00 uur ds Beukenhorst;
Rooms Katholieke Kerk (Willibrordkapel)
za 17.00 past. Sweere; Gapinge Protes
tantse Gemeente 10.00 uur ds Klein;
Grijpskerke Michaëlskerk 10.00 uur ds
Poesiat; Kleverskerke Protestantse Ge
meente 9.30 uur dhr Kreeft; Koudeker-
ke Michaëlskerk 10.00 uur ds Den Her
tog; Meliskerke Protestantse Gemeente
10.00 uur ds Ruitenburg; Gereformeerde
Gemeente 9.30 en 14.30 uur ds Moens;
Middelburg PKN: Nieuwe Kerk 10.00
uur ds Vreekamp; Hofpleinkerk 9.30 uur
ds Boekesteijn; Oostkerk 10.00 uur ds Be-
ijer (H.A.) en 19.00 uur vespers; De Mor
genster 9.30 uur ds Nauta (H.A.); De
Hoeksteen 9.30 uur ds Couvee; Koorkerk
gemeenschap 10.00 uur ds De Valk; Ont-
moetingskerk (Wijkgemeente De Ont
moeting) 9.00 en 10.45 uur ds Van
Oordt en 17.30 uur ds Kamphuis; Englise
Wallonne 10.45 uur ds Van Voorren; Ver
pleeghuis 't Gasthuis 10.00 uur mw. Keij-
zer; Rooms-Katholieke Kerk Petrus-en
Pauluskerk zo 10.00 uur past. De Maat;
Huize Willibrord za 19.00 past. Sweere;
Oud-Katholiek Zeeland 10.00 uur past.
Robinson. Doopsgezinde Gemeente
10.00 uur ds De Kam; Christelijke Gere
formeerde Kerk 9.30 uur ds Hakvoort en
16.30 uur ds Westrate; Gereformeerde
Kerk Vrijgemaakt 9.30 uur ds Sytsma en
16.30 uur ds Trimp; Gereformeerde Ge
meente Ter Hoogekerk 9.30 en 18.30
uur ds De Heer en 14.00 uur leesdienst;
Gereformeerde gemeente Zuiderkerk
9.30 en 16.00 uur ds Tanis; Gereformeer
de Gemeente in Nederland 9.30 en
18.30 uur leesdienst; Leger des Heils
10.00 uur maj. Schraa; Nieuw Leven Ge
meente (Ravensteinweg 1A) 10.00 uur sa
menkomst; Pinkstergemeente (Baarsjes
straat 42) 11.30 uur voorg. Sondak; Bap
tistengemeente de Fontein 10.00 uur.
Nieuw- en Sint Joosland PKN 10.00 uur
ds B. de Haan; Oostkapelle Protestantse
Gemeente Dorpskerk 10.00 uur ds De
Reus en 19.00 uur ds Beukenhorst; Gere
formeerde Gemeente 9.30 en 16.00 uur
leesdienst; Oost-Souburg De Open Ha
ven 9.30 uur ds V. d. Zanden; De Zoute
Viever 19.00 uur Leger des Heils; Gereja
Kristen Protestan Maluku; Evangeliege
meente De Wijngaard 10.00 uur dhr Ma-
ris; Ritthem Protestantse Gemeente
dienst in Nieuwland; Serooskerke Protes
tantse Gemeente Johanneskerk 10.00
uur mevr. Maris; Sint-Laurens Hervorm
de Gemeente 10.00 uur ds Allewijn; Gere
formeerde Kerk 10.00 uur ds Van Ginho-
ven; Veere Protestantse Gemeente (Klei
ne kerk) dienst in Gapinge; Vlissingen
De PKN-kerk in Biggekerke.
foto Willem Staat
Protestantse Gemeente Sint Jacobskerk
9.30 uur ds Westerneng en 11.30 uur--
Thomasviering mevr Vreeke; Ter Reede
zo 19.00 uur ds Hakvoort; Rooms Katho
lieke kerk Lieve Vrouwekerk zo 10.00 uur
past van Lamoen; Ter Reede za 10.30
past. Van Lamoen; Gereformeerde Kerk
Vrijgemaakt 9.30 uur ds Baas en 16.30
uur uur ds Sytsma; Gereformeerde Ge
meente 9.30 uur leesdienst en 17.00 uur
ds Moens; Doopsgezinde Gemeente
dienst in Middelburg; Hersteld Apost.
Zendingsgemeente 10.00 en 17.00 uur
dienst; Pinkstergemeente (Vrijdomweg
1), 15.00 uur pred. De Cock; Evangeliege
meente De Blinkende Morgenster zo
10.00 uur dienst; Volle Evangelie Ge
meente (Beréa) (Gildeweg) 10.00 uur sa
menkomst; Volle Evangelie Gemeente (Fi-
ladelfia) 9.45 uur voorg. Samson; Aposto
lisch Genootschap 9.30 uur dienst; Zeven- -
de-dags Adventisten (Adventkerk
West-Souburg) za 10.00 uur dienst; Pink
stergemeente Shalom (Adventkerk
West-Souburg) zo 14.30 uur pr. Jong
Sang; Kerk van Jezus Christus van de Hei
ligen der laatste dagen 10.00 uur dienst;
Zuidpoort gemeente (Voltaweg) 10.30
uur dienst; Vlissingen Oost Mission To
Seafarers Vlissingen (Ritthemsestraat
498): zo 20.00 uur, Engelstalige dienst.
Vrouwenpolder Protestantse Gemeente
10.00 uur dhr Soeting;Gereformeerde
kerk vrijgemaakt 9.30 uur (H.A.) en
14.30 uur ds Schaaij; Westkapelle Protes
tantse Gemeente 9.30 uur (H.A.) uur ds
Van der Linden; Vrije Evangelische Ge
meente 9.30 uur br Lok; Gereformeerde
gemeente 9.30, 14.30 en 18.30 uur lees
dienst; Zoutelande Protestantse Kerk
dienst in Biggekerke.
Kerkdiensten uit alle regio's op
www.pzc.nl/monnikenwerk
door Willem Staat
Jan Zwemer gaat in zijn column
Wat kost ons barmhartigheid' in
op de discussie ronde de komst
van asielzoekers in Middelburg.
Zijn verhaal, kerknieuws, activitei
ten en diensten zijn te vinden op:
www.pzc.nl/monnikenwerk
