Joodse organisaties wijzen
eerbetoon aan Duitse militairen af
Waarom kunnen basisscholen kiezen uit drie eindtoetsen?
6 BINNENLAND
Brussel verdeelt 300
miljard aan extra
steun onder
lidstaten. Rutte
weigert inzage in
wensen Nederland.
BRUSSEL - Nederland dient van
daag een lijst projecten in Brussel
in die meedingen naar de miljoe
nen of zelfs miljarden die te verde
len zijn voor het plan om 300 mil
jard euro extra in de Europese eco
nomie te pompen. Tot ongenoe
gen van Brusselse en Haagse poli
tici weet echter niemand wat
voor investeringspakket de rege
ring opstuurt en waarom de 1\vee-
de Kamer geen inspraak heeft.
Premier Rutte wilde gisteren in
de Kamer niet op een vraag van
Wouter Koolmees (D66) ingaan
over het bestaan van de lijst, wat
de Nederlandse wensen zijn en
welk bedrag ermee gemoeid is.
„Ik hoop niet dat Nederland nu
achter het net vist", zei Koolmees
gisteravond.
Volgens een Brusselse diplomaat
gaat het om een 'indicatieve lijst
van potentieel economisch haalba
re projecten'. „Er bestaan geen toe
zeggingen dat de ingediende pro
jecten daadwerkelijk worden uit
gekozen", aldus de Brusselse
bron. Alle 28 EU-landen kunnen
tot vandaag hun projecten opstu
ren. Het ministerie van Financiën
bevestigt dit maar geeft geen con
crete details.
De projecten zijn deel van het
plan-Juncker, genoemd naar
Jean-Claude Juncker, de eerste
(door het Europees Parlement) ge
kozen voorzitter van de Europese
Commissie sinds 1 november. Hij
beloofde half juli, als onderdeel
van zijn campagne, nog 'voor de
Kerst' met vergaande voorstellen
te komen die tot groei en banen
in Europa moeten leiden, door in
vesteringen van overheid en parti
culier. Voor Nederland zoemt het
onbevestigde bedrag van 8 mil
jard euro rond dat beschikbaar
zou zijn.
De Europese regeringsleiders heb
ben het plan vorige maand onge
zien omarmd en de Commissie
verzocht het al op hun top in
Brussel van 18 en 19 december toe
te lichten.
„Ik ben heel benieuwd naar dit
groeipact", zegt Sylvester Eijfïin-
ger, hoogleraar financiële econo
mie aan de Universiteit van Til
burg. „Europa heeft deze ambitie
nodig. We moeten nu echt door
pakken. Maar het is wel vreemd
dat er zoveel geheimzinnigheid
hangt om die projecten."
Zeker vijf Task Forces waarin de
Europese Commissie, de Europe
se Investerings Bank (EIB) en alle
lidstaten zitten, broeden op de
vraag hoe de investeringen kun
nen worden aangezwengeld en
knelpunten weggenomen. De EIB
wil ook dat kredietinstellingen als
de Bank Nederlandse Gemeenten
en bij het plan worden betrokken.
Voor het slagen van het plan spe
len Duitsland en Frankrijk een
cruciale rol. Eijfïïnger: „Duitsland
moet investeren in de infrastruc
tuur voor 50 miljard euro. Daar
staat tegenover dat Frankrijk 50
miljard moet saneren door hervor
ming van de arbeidsmarkt en col
lectieve sector."
Ze omhelzen elkaar en blijven zo
even staan. Het is een bijzonder
moment. De Joodse mannen Be
noit Wesly en Mattie Thgendhaft
hebben zojuist een krans gelegd
namens de Joodse gemeenschap.
„Ik moest denken aan de ouders
van al die gesneuvelde jongens",
vertelt Wesly, honorair consul
van Israël in Nederland. „Zij heb
ben hebben ook geleden. De tijd
is rijp om aan deze herdenking
mee te doen." Mattie Tligendhaft
die als Joodse, Maastrichtse jon
gen ondergedoken zat, knikt in
stemmend. „We herdenken van
daag de mééste Duitse gevalle
nen, maar dat betekent dus niet
dat we ze allemaal herdenken."
Landelijke Joodse organisaties wa
ren niet te spreken over het eerbe
toon dat Limburgse Joden brach
ten aan gesneuvelde Duitse solda
ten. „Ik heb er maar één uitdruk
king voor: Zum Kotzen!", zegt Gi-
di Markuszower, bestuurslid van
het Nederlands Israëlitisch Kerk
genootschap. „Die mensen zijn
gek, die moesten ze laten opne
men." „Het bevreemdt me hoog
lijk", zegt Joop Fransman, voorzit
ter van het Centraal Joods Over
leg. „We herdenken hier slachtof
fers en niet daders, dacht ik toch."
Wesly wuift de kritiek weg: „Op
4 mei herdenken we de Neder
landse slachtoffers. Maar op ande
re dagen moeten we ook oog heb
ben voor andere soldaten die te
gen hun zin de dood in zijn ge
stuurd. Ja, ook de Duitse."
vragen over
de eindtoets
Veel basisscholen, zo'n 85 pro
cent, doen al jaarlijks mee aan de
Cito-toets. Staatssecretaris Dek
ker wil dat alle scholen verplicht
een toets doen, vooral omdat die
testen het ministerie de mogelijk
heid geven om de prestaties van
scholen met elkaar te vergelijken.
Daarnaast geven toetsen, volgens
hem, een goed beeld van het ni
veau van een leerling.
Dat komt door de politiek. Toen
Dekker de eindtoets verplicht wil
de stellen, eiste de Tweede Kamer
dat scholen de mogelijkheid moe
ten krijgen om te kiezen wélke ze
hun leerlingen laten doen. Drie
bedrijven hebben zich aangemeld
om een toets te ontwikkelen. Die
drie toetsen zijn beoordeeld en
goedgekeurd: de vertrouwde Ci
to-toets, de Route-8-toets en de
IEP-toets.
De Route-8-toets is alleen op
een computer of een tablet in te
vullen. Het duurt twee tot drie
uur om alle vragen te beantwoor
den, laat A-Vision, het bedrijf dat
de test ontwikkelt, weten. Dat is
veel sneller dan de Cito-toets, die
drie ochtenden in beslag neemt.
Bovendien is de test adaptief: niet
alle kinderen krijgen dezelfde vra
gen. Afhankelijk van de beant
woording van een vraag krijgen
leerlingen een vervolgvraag. Wie
een vraag fout heeft, gaat bijvoor
beeld op een makkelijker niveau
verder. Het sterke punt van de
IEP-toets is volgens de makers dat
taal geen struikelblok is bij de re-
kenopgaven. Ook met een minde
re taalbeheersing zijn de sommen
goed te begrijpen en te maken.
Daarnaast is de toets volgens ont
wikkelaar ICE zo aantrekkelijk
dat leerlingen vanzelf zin krijgen
om eraan te beginnen.
Alle kinderen in groep 8
doen in april 2015 verplicht een
eindtoets. Dat is later dan anders,
want de Cito-toets werd altijd in
februari afgenomen. Het tijdstip
is verschoven om te voorkomen
dat de toets wordt gebruikt om te
bepalen naar welke middelbare
school een leerling gaat. Niet de
toets, maar het advies van de
school is voortaan bindend voor
die keuze.
Als de toets veel beter wordt ge
maakt dan verwacht, kan alsnog
van dat advies worden afgeweken.
Als die slechter wordt gemaakt,
kan dat niet. De onderwijs
inspectie controleert of scholen
toch niet stiekem andere toetsen
of examens afnemen om de
schoolkeuze te bepalen.
Vanaf dat jaar moeten basis
scholen één van de drie toetsen
kiezen die de staatssecretaris
heeft goedgekeurd. Dit jaar mo
gen de scholen nog zelf weten
welke toets ze de kinderen laten
doen.
Geheime
wensenlijst
EU-steun
door onze correspondent
Petra Janbroers
Voor Nederland zoemt
het onbevestigde bedrag
van 8 miljard euro rond dat
beschikbaar zou zijn
Benoit Wesly (links), Mattie Tugendhaft (rechts) en hoofdkrijgsmachtrabbijn Menachem Sebbag bij de herdenking
bij het Monument voor verdraagzaamheid in Haelen. foto John Peters Fotografie
door Jaco Meijer en Wim Doesborgh
HAELEN - Voor de veertiende keer
werden bij het Monument van Ver
draagzaamheid in Haelen gevallen
geallieerde en Duitse soldaten her
dacht. Voor het eerst legde ook de
Joodse gemeenschap een krans.
Daarvoor was respect én kritiek.
5
Staatssecretaris Sander Dekker
(Onderwijs, WD) laat naast de
Cito-toets twee andere eind
toetsen toe in het basisonderwijs.
De eindtoets wordt verplicht.
door Nadia Berkelder
j Waarom moet er een verplichte
eindtoets zijn?
2 Waarom zijn er straks drie toet
sen?
3 Wat is het verschil?
A Hoe gaat het dit schooljaar?
5 En hoe gaat het in 2016?
