NU VERKRIJGBAAR
44
'De onbetwiste meester van
de psychologische thriller.'
DIZZIE 19
interview Gustaaf Peek schrijft in Godinheld onverbloemd over erotiek. „Omdat ik op zoek
ben naar inzicht en betekenis."
RENE APPEI.
DE KORTSTE
NACHT
INTERVIEW
Henny Vrienten leest
gedichten over roken
Herman Finkers en
andere Sint-boeken
LITERAUCJOUS
Literaire kookboeken
te kust en te keur
aar heb ik
driekwart
van dit boek
geschreven."
Gustaaf Peek
(39) wijst
naar het
raam dat vanaf één hoog uitziet op
een drukke straat in het centrum van
Amsterdam. „Een heel vruchtbare om
geving, zo met de neus op het verkeer.
Dit was echt een denkboek. Ik moest
ontelbare overwegingen maken, tot op
woordniveau. Het verkeer leidde niet
af, maar sneed er soms juist op een
prettige manier doorheen. Dan had ik
weer wat lucht."
Van alles wat bijzonder is aan Godin,
held, de superieure roman die Peek ach
ter het venster schreef, valt het eerst
op dat hij het verhaal van zijn twee
hoofdpersonages Tessa en Marius ach
terstevoren vertelt. De hoofdstukken
tellen terug, van 50 naar 1. „Voor mij
een heel natuurlijke vorm", zegt hij.
„En heel simpel: toen ik Marius en Tes
sa voor me zag, waren het oude men
sen. Ik wilde weten hoe hun levens
hen op dat punt hadden gebracht.
Voor mij was er geen andere keuze
dan terug te gaan en naar hun jeugd
toe te schrijven om erachter te komen
waar het begin zat. Ik wilde het alleen
over deze twee mensen hebben. Wie
waren zij? Als ik hen recht deed, wist
ik aan het eind wie ze waren."
Wat daarbij dan opvalt, is dat de lezer
weinig direct over de biografie van Tes
sa en Marius te lezen krijgt. Het moet
tussen de regels worden afgeleid.
Jeugdgeliefden zijn ze. Ze huwen,
maar niet met elkaar. Hij is columnist,
zij schrijfster. Hun passie is verzen
gend en dooft nooit. Bij hun onregel
matige ontmoetingen vrijen ze de ster-
Je droomt
iets en je
probeert de
daad te
laten
volgen. Bij
seks is dat
heel sterk
pw* r?%?
ren uit het firmament. De lezer leert
Tessa en Marius kennen door hun vuri
ge tederheid in bed. De seks wordt
door Peek onverbloemd beschreven.
„Ik was niet geïnteresseerd in hoe ze
belastingformulieren invulden, dat
zegt weinig over hun levens. Wat wil
ik nou zeggen over deze relatie, over
deze verterende verliefdheid? Dat was
de vraag. Op een gegeven moment
kwam ik erachter dat ik het had over
de verbeelding. De dingen die de
mens zich voorneemt, de plannen die
hij maakt, de dromen die hij heeft. Ik
zocht die dromen in het aller-intiem-
ste. Toen wist ik: ik ga dit boek heel in
tiem houden. Ik wil weten wat daar
heerst, wat daar gecommuniceerd
wordt.
„Vrijen, krijgt dat eigenlijk niet te wei
nig aandacht? Wanneer lees je nou
eens dat het zo lekker is? Je probeert
iets te overwinnen. Vrijen is existen
tieel. Het is vechten tegen de dood en
je verbeelding, het meest menselijke
aan ons, vrij baan geven. De verbeel
ding, het overwinnen van de dood, dat
komt samen bij het vrijen."
Godin, held begint dus bij het eind,
met de begrafenis van Tessa. Kort voor
dat Gustaaf Peek aan de roman begon,
overleed zijn vader. „Dat is ook al zo
intiem. Toen ik daarna de personages
in ging, kwamen de ideeën over seks
en dood bij elkaar. Ik begon aan dit
boek, ik wilde het hebben over het-in
tieme en ik begon automatisch over
de dood. Ik dacht: wow! Wonderlijk,
een klassieke combinatie eigenlijk,
maar ik had er nog nooit zo over nage
dacht. We gaan het hebben over ero
tiek en in het eerste hoofdstuk zijn we
bij een begrafenis."
Zo onverbloemd over erotiek schrij
ven als Peek doet in Godin, held is vol
gens hem in de literatuur uit. „Naar
mate deze eeuw vordert, denk ik dat
ik een hardnekkige twintigste-eeuwer
ben. Ik zie zeer veel fijne dingen aan
de twintigste eeuw. Een daarvan is dat
we het, in de kunst in ieder geval, ont
spannen konden hebben over het intie
me. Seks an sich is geen taboe in de he
dendaagse samenleving, maar liefde
en seks zie je niet veel. Zo open te zijn
over zijn wensen en verlangens, zoals
Marius, dat is bijna taboe. Ik bezie dat
met enige verwondering. In mijn
hoofd was het volstrekt logisch en het
werkte allemaal."
In zijn zoektocht naar hart en kern
van het aller-intiemste reikt Gustaaf
Peek naar diepe niveaus. „Ik ben geen
seksuele handelingen aan het boeksta
ven, ik ben op zoek naar het inzicht
over ervaringen. Ik probeer heel exact
te zijn."
Peek gebruikt de geijkte woorden voor
de lichaamsdelen en draait er niet om
heen. Dit alles omdat het zijn overtui
ging is dat hij alleen op deze manier
tot het wezen van de band tussen Tes
sa en Marius kan doordringen. „Om zo
te werken naar inzicht en betekenis.
Seks is zeer beladen. Je oog valt op een
pagina automatisch op de vieze woor
den. Alles wat Marius en Tessa zien en
doen, wordt gekleurd door hun ver
beelding. Zo werkt het. Je probeert de
daad in de buurt van je droom te krij
gen. Bij vrijen is dat heel sterk. De
spanning, de onrust, het geluk dat
daar uit voort kan vloeien, maar ook
de misère, daar ben ik naar op zoek."
Wat ook opvalt aan Godin, held is dat
de roman begint met lange zinnen,
krullend en slingerend, en dat ze gaan
deweg korter worden. „Dat is mij ook
opgevallen. Ik heb daar nog geen ratio
nele verklaring voor. Het zou zomaar
kunnen zijn dat ouderdom komt met
contemplatie. Met het uitrollen van se
ries aan gedachten. In de latere hoofd
stukken, als Tessa en Marius jong zijn,
is er minder taal, maar meer directe ac
tie."
Naar de schrijvers die de toekomst van
de Nederlandse letteren zullen bepa
len, kan geen enquête worden gehou
den of de naam van Gustaaf Peek
prijkt bovenaan. „Heerlijk", vindt hij.
„Dat is geen last, dat geeft een fijne
druk. Ik schrijf om gelezen te worden.
Ik ben een competitieve schrijver, ik
sta in competitie met mijn helden."
Sporen daarvan zijn terug te vinden in
Godin, held. Achter een subtiele verwij
zing naar de autobiografische roman
On human bondage van W. Somerset
Maugham gaat een heuse vader-zoon
strijd schuil. Hij las de Engelse inter
bellumliteratuur. Evelyn Waugh's Bri-
deshead revisited en Somerset Maug
ham dus. „Hij heeft mij technisch veel
geleerd. Ik praat in dit boek met hem.
Ik wilde hem oproepen en uitdagen.
Als jij de vader bent en ik de zoon,
kan ik dan over jou heen? Die strijd
voer ik."
In On human bondage schreef Somer
set Maugham over het intieme, net als
Peek in Godin, held. „Over relaties, ver
standhoudingen, over man en vrouw.
Maugham snapt dat hele seksverhaal.
Dan vind ik het jammer dat hij daar in
die tijd met omwegen omheen moest.
Het voelt alsof hij zich zit in te hou
den. Ik leef honderd jaar na Maugham,
ik hoefde me niet meer in te houden,
het mocht."
Wéér een beter boek, wéér een hogere
stap. „Wat ik schrijf, mag niet minder
zijn dan wat ik goed vind. Ik moet en
wil zoveel mogelijk kunnen." Lang
wist Gustaaf Peek niet wat hij wilde
of kon. „Toen ik jonger was, had ik
veel ennui. Was ik somber. Ik moest
daar een vorm voor vinden. Op zoek
naar licht. Volgens mij zit dat in het
schrijven, dacht ik, en dat is gelukkig
zo gebleken."
een kleurlinge bovendien. Alleen dat gege
ven al is, zeker als er belangstelling komt
van de andere sekse, goed voor hilarische
scènes. En dat temidden van de historische
werkelijkheid vol martelingen en slachtpar
tijen. Waarbij McBride herhaaldelijk ver
meldt dat veel slaven helemaal niet vrij wil
den zijn. Vrijheid, zo'n gedoe.
Shackleford vertelt het verhaal in zijn ei
gen spreektaal. Hij verhaspelt met name
werkwoordsvormen of gebruikt oude, als
knowed en You is, die naar mijn smaak in
de vertaling net iets te vaak zijn rechtge-
streken.
Doet niets af aan het heerlijke leesavon
tuur van James McBride, over wie de geest
van Mark Twain vaardig is geworden. Ter le
ring en gepast vermaak.
- Algemeen Dagblad
www.amboanthos.nl
VRIJDAG 14 NOVEMBER 2014
Op veel foto's van Doe Maar rookt Hen
ny Vrienten (foto) een sigaret. Nu leest
hij gedichten over roken. Zojuist ver
scheen zijn bloemlezing Aan de laatste ro
ker. Vlak voor zijn optreden op Crossing
Border een interview op Dizzie.nl
$3
NIEUWSTE UITGAVEN
De intocht van Sinterklaas wordt morgen
in Gouda gehouden. Cabaretier Herman
Finkers is een van de auteurs die een
boek gewijd heeft aan de goedheiligman:
Sinterklaas en de arme kindertjes. Vind de
nieuwste sinterklaasboeken op Dizzie.nl
EVENEMENT
De Kookboeken7daagse en talloze evene
menten rondom culinaire boeken domi
neren de week van 15 tot en met 22 no
vember. Literalicious is een literair kook
boek van Koen de Groote, met prachtige
fotografie. Lees meer tips op Dizzie.nl
door Theo Hakkert
Gustaaf
Godin,
held
Godin, held
Gustaaf Peek
304 blz.
Querido
19,90 euro
Lieveheersvogel
James McBride
Vertaling Rheintje
Ghoos en Jan Pie-
ter van der Sterre
415 blz.
Xander
19,95 euro
