UIT 9
Tanya Long verbindt in haar
expositie op het IK-Eiland in
OostSouburg het zoeken naar
de essentie van de fotografie
met het zoeken naar het
wezen van de werkelijkheid.
Fotografie is in essentie schrijven
met licht. Tijdens haar verblijf op
het IK-Eiland in Oost-Souburg
werkte Tanya Long (New York,
1981) alleen met licht en fotopapier.
Dat blijkt genoeg voor gelaagde beelden.
Het eerst valt mijn oog op grote, kleurige
collages van stroken glanzend papier. Ik zie
er twee: de een in groene tinten, de ander
in paarse. Ze bestaan uit een diagonaal pa
troon van stroken fotopapier die soms even
wijdig en soms haaks op elkaar zijn beves
tigd. De stroken vertonen nuances. Sommi
ge stukken zijn lichter dan andere. Het zijn
sporen van licht, strepen die dwars over de
stroken lopen. Kijk ik langer, dan valt op
dat elke strook ietsje anders is. Tanya Long
lijkt steeds één handeling te hebben ver
richt bij het belichten van het papier. Maar
die is niet zodanig mechanisch dat het ef
fect ervan steeds hetzelfde is. Later hoor ik
dat zij een waterpas heeft gebruikt.
Het werkt oogt decoratief, maar blijkt ge
laagd en vol betekenis. Net als Mondriaan
en vergelijkbare abstract werkende kunste
naars lost Long de tegenstelling tussen or
de en chaos, tussen controle en toeval op
in een beeld van dynamische harmonie.
Maar er is meer. De tinten - technisch
noem je ze cyaan en magenta - verwijzen
naar de basiskleuren van de fotografie.
Cyaan ontstaat bijvoorbeeld door het be
lichten van fotopapier met een combinatie
van magenta en geel. Ook hier zoekt Long
dus naar de essentie, de kleuren waaruit al
le foto's zijn opgebouwd. Dat zoeken gaat
gepaard met het doorbreken van grenzen,
het bevragen van codes. Waarom zou een
foto altijd rechthoekig moeten zijn en han
teren fotografen vaak standaard formaten?
Kan het anders? En kun je foto's op een pu
re manier ook ruimtelijk gebruiken? Ja, dat
blijkt te kunnen. Want ik zie vier 3 meter
hoge stroken zwart glanzend fotopapier
die van de wand opbollen waaraan ze be
vestigd zijn. Long toont ook een klein re
liëf, dat bestaat uit een strook fotopapier
waarvan de randen zijn gevouwen zodat ze
de ruimte in steken. In dit werk is nog iets
boeiends aan de hand. Gewoonlijk zie je
op een foto iets wat elders is. Het zwart -
ontstaan door het papier lang aan ongefil
terd licht bloot te stellen - draagt alle kleu
ren in zich, maar het beeld dat ik door de
spiegeling zie, is een vage voorstelling van
de ruimte waar ik ben en mezelf. Beeld en
plaats vallen samen. Het beeld beschrijft
niet, maar is.
Zo werken en zo kijken vraagt aandacht en
discipline. Maar dat wordt beloond met
een rijke oogst aan ervaringen en gedach
ten die mij scherp maken. Ze halen mij uit
mijn dagelijkse, functionele en oppervlak
kige kijken. De grote collages vertellen mij
dat het beeld dat je hebt is opgebouwd uit
meerdere beelden. De zwarte glanzende
stroken verwijzen er naar dat wat je ziet af
hangt van het standpunt dat je kiest. En
dat je niet altijd alles kunt zien, hoewel het
er wel is. Ik ontdek ook dat de zwarte drie
hoeken van fotopapier van de negatieve
echo zijn van de cyaankleurige collage erte
genover. Het beeld definieert dus ook de
ruimte ertussen. Tanya Long raakt op die
manier ook de spanning aan tussen wat je
ziet en wat er is: er is meer dan je ziet. En
hoewel ik de technische procédés van de fo
tografie ken, blijft het verwonderlijk dat er
licht is en lichtgevoelig materiaal. Door alle
letterlijke verwijzingen weg te laten ver
bindt Tanya Long het zoeken naar de essen
tie van de fotografie met het zoeken naar
het wezen van de werkelijkheid en ons
waarnemen en kennen ervan.
Eenzelfde combinatie van soberheid en
rijkdom is te ervaren in de tentoonstelling
in het hoekpaviljoen. Daar is een kleine ex
positie ingericht met werk van Henric Bor
sten, Piet Dieleman en Dave Meijer.
DONDERDAG 13 NOVEMBER 2014
Verwondering over de dingen
van alledag
Maurice van Tellingen schept een mi
niatuurwereld: vervreemdende ver
beelding van vertrouwde plekken. Te
vens is zo'n assemblage ook een for
mele sculptuur. Van Tellingen toont
het bekende anders. Dat verbindt
hem met mede-exposanten op deze
boeiende tentoonstelling: o.a. Dave
Meijer, Nanda Runge, Frank Halmans.
T/m 29/11. Galerie van den Berge,
Westwal 45, Goes. Do. 12.30 -17.00
uur. Vr. en za. 12.00 - 17.00 uur.
Eigentijds meesterschap
in Zierikzee
Met liefde voor licht, vorm en kleur
beweegt Dirk Bal zich in de traditio
nele genres stilleven, portret, figuur
en landschap. Hij schildert strak én
subtiel en geeft wat hij ziet een inten
se aanwezigheid. Zo verbeeldt hij het
bijzondere van het alledaagse en ver
langen naar schoonheid en harmonie.
Ook in beelden van vrouwelijk naakt.
T/m 15/1 2015. Galerie Het Moment,
Poststraat 28-30, Zierikzee.
Wo. t/m za. 11.00 - 17.00 uur
T/m 30/11. Mon Capitaine, Kinderdijk
56, Middelburg. Zo. 14.00-17.00 uur.
'Kunst in Europa na '68'
opnieuw in Gent
Met 'Kunst in Europa na '68' organi
seerde Jan Hoet in 1980 in Gent een
tentoonstelling met internationale uit
straling als antwoord op de dominan
tie van de Amerikaanse kunst. Hij
werkte o.a. samen met directeur Piet
van Daalen van het Zeeuws Museum.
Het SMAK komt uit dit initiatief
voort en toont een impressie van de
ze baanbrekende tentoonstelling,
T/m 15/3 2015. SMAK, Citadelpark,
Gent. Di. t/m zo. 10.00 - 18.00 uur
Indringende beelden in
Mon Capitaine
Maartje Korstanje gebruikt overwe
gend karton voor haar expressieve,
vaak monumentale sculpturen. Ze
roepen associaties op met prehistori
sche dieren, insecten en skeletten. In
dringende beelden die angst en onze
kerheid van mensen van nu verbeel
den in een taal die ons verbindt met
onze voorouders. Binnenkort in Gro
ninger Museum, nu in Middelburg.
T/m 15/12. Galerie de Ouverture.
Boulevard de Wielingen 64, Cadzand
Bad. Do. t/m zo. 14.00 - 18.00 uur.
Een glimp van schoonheid
in een bijzonder moment
Mariane van Meegeren reist veel en
heeft een eigen kijk op wat zij tegen
komt. In vaak verrassende composi
ties belicht ze een bijzonder moment
of een klein onderdeel van wat haar
raakt. Daarin treft zij de essentie,
vaak een glimp van schoonheid, die
voor even zichtbaar is om daarna op
te lossen in het veranderende licht.
Werk van Tanya Long in haar expositie op het IK-Eiland in Oost-Souburg. Met cyaan en magenta verwijst Tanya Long naar de basiskleuren van de fotografie.
Essentie achter de oppervlakte
T/m 23/11. Tanya Long Stichting IK, Vlissingse-
straat 239a, Oost-Souburg. Za. en zo. 12-17 uur
Nico Out gaat elke week op
zoek naar het beste wat
Zeeland op het gebied van
beeldende kunst
te bieden heeft.