In het project Venster op
de Wereld belichtten on
derzoekers een vierkante
kilometer bij Dreischor
van alle kanten. De krant
tekende verhalen uit het
gebied op. Vandaag tot
slot aflevering 13, waarin
de balans wordt opge
maakt. En wat is de toe
komst van Dreischor?
8 SPECTRUM
reportage
Gelaten geeft Drei
schor zich over
aan de naderende
winter. De belang
stelling van dagjes
mensen is tijdelijk
geluwd, de drui
ven zijn geoogst en de bomen ont
doen zich van de laatste restanten van
hun 2014-garderobe.
Langzaam maar zeker worden ook de
luiken van het Venster op de Wereld
geloken. Anderhalfjaar lang wist het
ringdorp de schijnwerpers van weten
schappers, fotografen, filmmakers,
journalisten en andere belangstellen
den op zich gericht. Momenteel
wordt de laatste hand gelegd aan het
boek Kim - Venster op Dreischor, dat zo
wel de bekroning als de afronding van
het project vormt.
Het vertrek bezorgt Joop Schaminée,
met Anton Stortelder initiatiefnemer
en gangmaker van het project, 'een
dubbel gevoel'. „Ik ben verknocht ge
raakt aan dit plekje en aan de vierkan
te kilometer. Inmiddels voel ik me
een beetje Reisenaer."
„Tegelijkertijd zijn we heel enthou
siast over de verschillende uitwerkin
gen die ons idee heeft gekregen, met
een film, een boek, een fotoreeks, ra
dioportretten, een website, een serie
in de krant en een kunstproject. We
kunnen met veel plezier en gepaste
trots terugkijken op wat we in ander-
halfjaar hebben neergezet."
Het basisidee van het project was om
wetenschappers van uiteenlopende
op zich misschien niet heel veel mee
te doen valt, maar ze kleuren wel het
beeld van het gebied." Toch waren het
vooral de lokale verhalen die indruk
hebben gemaakt. „Het zijn uiteinde
lijk de mensen die het landschap ma
ken."
Wat het project zeker ook duidelijk
heeft gemaakt is hoezeer Dreischor is
veranderd en verandert. In elk ge
sprek met dorpsbewoners komt wel
ter sprake in welk hoog tempo de mid
denstand uit het dorp is verdwenen.
Halverwege de jaren vijftig beschikte
Dreischor nog over zeventien winkels
en drie cafés. Daar is niets meer van
over. Met het overlijden van Cor van
Dixhoorn, over wie in het dorp met
weemoed wordt gesproken, sloot in
2010 de laatste winkel.
Ook andere voorzieningen komen
vroeg of laat onder druk te staan, ze
ker gezien de bevolkingskrimp en de
vergrijzing waarmee Zeeland in toene
mende mate te maken krijgt. Dat
roept vragen op over de toekomst van
Dreischor. Hoe ziet het dorp er over
tien, twintig, vijftig jaar uit? Of bij
wijze van spreken in 2114?
Dick van der Wouw, senior onderzoe
kers bij sociaal-cultureel instituut
Scoop, is daar niet somber over. Het
dorp van weleer komt echter niet
meer terug, verzekert hij. „Het ideaal-
plaatje is het dorp van halverwege de
jaren vijftig, het dorp van Wim Son-
neveld. Dat is het totale dorp waar al
les gebeurde. Sindsdien is daar steeds
iets uit verdwenen. Dat heeft dorpen
disciplines - van vegetatiekundigen
tot archeologen en van insectenkundi-
gen tot meteorologen - naar het ge
bied te laten kijken en hun bevindin
gen te combineren met de verhalen
van de mensen die er wonen en wer
ken.
„Ik heb vooral beter leren kijken",
zegt Schaminée. „Een belangrijke les
voor mezelf is dat echt iedere plek er
toe doet. Overal zit een verhaal aan
vast. Vaak gaan we veel te lichtvaardig
met onze omgeving om. Ik pleit er ze
ker niet voor om alles op slot te
gooien, maar we moeten ons wel be
wust zijn van de kwaliteiten van de
omgeving. Het boek dat we over het
project maken is naar mijn idee ook
een manier om je ervan bewust te
worden dat je met respect met je om
geving moet omgaan."
Over de wetenschappelijke opbrengst
- er werden onder meer bijzondere
korstmos- en braamsoorten aangetrof
fen - is Schaminée zeker tevreden.
„Het waren kleine onderzoeken, waar
AFSLUITENDE ACTIVITEITEN 'VENSTER OP DE WERELD'
DE VIERKANTE KILOMETER VAN DREISCHOR
Aan elke plek
zit een verhaal
door Rolf Bosboom
Zaterdag 15 november wordt de docu
mentaire Dans met mij, die Stijn van
der Loo en Deen van der Zaken over
Dreischor maakten, twee keer ver
toond in fiZi in Zierikzee. Aanvang:
14.00 en 16.00 uur.
Begin december verschijnt bij Fontai
ne Uitgevers het boek Km2 - Venster
op Dreischor. Het bevat in woord,
beeld en geluid de persoonlijke verha
len van de inwoners van Dreischor en
de bevindingen van de wetenschap
pers.
Medio december - de exacte datum is
nog niet bekend - wordt het boek offi
cieel gepresenteerd in museum Goe-
manszorg in Dreischor.
In januari - daarvoor is ook nog geen
datum bepaald - houdt Tot Nut Ge
noegen' een avond om na te praten
over het project. Ook wordt Dans met
mij dan nogmaals vertoond.
