Staat heeft veel sympathisanten in Turkije
Islamitische
44 Veel Palestijnen
voelen zich
gediscrimineerd
door de Israëlische
politie
44 Zonder Palestijnse
staat gaat dit
nooit over.
Dan blijft het
altijd intifada
12 BUITENLAND
66 Koerden overtreffen
Islamitische Staat IS
moordt, maar martelt niet
66 Het land wordt
overspoeld door een
golf van politieke islam
Jeruzalem is in de
automobilisten die
bewust inrijden op
groepen mensen.
greep van een
nieuw fenomeen:
JERUZALEM - Voor de tramhalte
even buiten de Damascuspoort
van de Oude Stad van Jeruzalem
zijn aan weerszijden betonblok
ken opgeworpen. Jonge Israëli
sche soldaten met Mi6-geweren
houden de wacht. Woensdag reed
de 38-jarige Palestijn Ibrahim
al-Akari uit Oost-Jeruzalem, va
der van vijf kinderen, in op een
groep mensen die op de tram
stonden te wachten. Er vielen
drie doden en veertien gewon
den. Akari werd door de politie
doodgeschoten terwijl hij met
een ijzeren staaf uit zijn auto ren
de in een poging nog meer men
sen te verwonden.
Akari's dodenrit kwam precies
twee weken na een soortgelijke
dodelijke auto-aanslag in Jeruza
lem en roept angstige herinnerin
gen op bij de inwoners van de
stad. Ruim tien jaar geleden wa
ren Israels steden, en de gemengd
Joods-Palestijnse stad Jeruzalem
in het bijzonder, het toneel van
een bloedige Palestijnse volksop
stand, de Tweede Intifada. Zelf
moordaanslagen op bussen en in
cafés legden het openbare leven
lam. Je dacht wel twee keer na
voor je boodschappen ging doen
op een drukke markt. Meer dan
3.000 Palestijnen en 1.000 Israë
liërs vonden de dood, een veel
voud raakte gewond. Tot ontzet
ting van de internationale ge
meenschap trok Israël een muur
op langs de Palestijnse Gebieden
op de Westelijke Jordaanoever
om, volgens eigen zeggen, de zelf
moordterroristen buiten de deur
te houden. Dat werkte: het aantal
aanslagen nam met zo'n 90 pro
cent af Maar de angst is terug.
Een ongeluk op de Westelijke Jor
daanoever waarbij een Palestijnse
bestuurder woensdagavond drie
Israëlische soldaten aanreed,
werd onmiddellijk geduid als een
nieuwe aanslag. Israëlische kran
ten en analisten speculeerden er
op los. Maar het lijkt een 'gewoon
verkeersongeluk' te zijn geweest,
de bestuurder meldde zich later
bij de politie. De volgende dag is
in Gush Etzion - het Israëlische
nederzettingenblok ten zuiden
van Bethlehem waar het ongeluk
met de soldaten plaatsvond - van
onrust en politiek geweld niets te
merken. Israëlische soldaten bij
de checkpoints wuiven passeren
de auto's verveeld door na een
korte inspectie, zoals op iedere an
dere dag.
„Je leest voortdurend in de krant
over een Derde Intifada, maar Pa
lestijnse jongeren praten daar zelf
niet over. Er is niet één gezamen
lijke beweging en er zijn geen lei
ders", zegt 'Mahmoud' (20), een
Armeense christen uit Jeruzalem
die niet met zijn eigen naam in
de krant wil. „Sinds de Gaza-oor-
log afgelopen zomer hebben veel
Palestijnen hun werk verloren. Ze
voelen zich gediscrimineerd door
de Israëlische politie en vinden
hun leven uitzichtloos."
Hoewel 'Mahmoud' meent dat so
ciale ongelijkheid en niet religie
de achtergrond van de aanslagen
in Jeruzalem vormen, ziet hij de
strijd om religieuze heiligdom
men in de stad wel als cruciaal.
„Als groepen extremistische Jo
den proberen bij de heilige
al-Aqsamoskee te bidden, dan
wordt dat in alle Arabische media
dagenlang breed uitgemeten.
Daar hebben Europeanen geen
idee van. Het vormt voor Pales
tijnen die het toch al niet meer
zien zitten een aanleiding om ge
weld te gebruiken."
Israëls leiders lijken die bood
schap nu te begrijpen. In een po
ging de rust in de stad te herstel
len laat premier Benjamin Netan
yahu weten dat de status-quo bij
de al-Aqsamoskee niet verandert;
moslims mogen er bidden, joden
en christenen kunnen slechts een
bezoek brengen. De invloedrijke
rabbijn Jitzhak Yosef roept Joden
op de plek niet te bezoeken om
verdere onrust te voorkomen.
Maar de Palestijnse leider
Mahmoud Abbas waarschuwt Is
raël. Zijn charismatische voorgan
ger Yasser Arafat speelde een pro
minente rol tijdens de Tweede In
tifada. Abbas biedt slechts halfhar
tige mondelinge steun aan de de
monstranten. Tegelijkertijd laat
hij zijn politieagenten samenwer
ken met Israël om de gevaarlijkste
relschoppers op te pakken. „Die
arrestaties helpen nu misschien,
maar lossen het probleem niet
op", meent president Abbas. „Zon
der Palestijnse staat gaat dit nooit
over. Dan blijft het altijd Intifa
da."
Ook partijgenoot en parlementa
riër Emrullah Isle moest zich in
bochten wringen na zijn tweets
over de Islamitische Staat. Hij
vindt de Koerden nog een tikje er
ger dan de strijders van de Islami
tische Staat, zo twitterde hij na
rellen in Diyarbakir. „Dit over
treft IS. IS moordt, maar martelt
niet."
Hoe de twee politici ook terug
krabbelen, de boodschap is hel
der. Liever de Islamitische Staat
dan de PKK ofwel de Koerden,
voor veel Thrken een pot nat. Dat
ondervond ook de Koerdische Er-
dal Ergörmüs, keepertrainer van
een plaatselijke voetbalclub in
Istanbul. Hij plaatste op Facebook
berichten tegen IS over de strijd
van de Koerden in Kobani. Sup
porters van de club waren woe
dend en eisten zijn ontslag.
Coach Turhan Özyazanlaon, die
weigerde hier gehoor aan het ge
ven, werd door de woedende fans
het ziekenhuis in geslagen.
Terwijl in het Westen met res
pect naar de strijd van de Koer
den in Kobani wordt gekeken en
met afschuw naar de gruwelijkhe
den van IS, is er in Tlirkije nog op
vallend veel sympathie voor de
strijders in het zwart. Ruim twee
duizend Turken zouden zich bij
IS hebben gevoegd. Uit een recent
onderzoek van het bureau Metro
poll blijkt dat bijna 9 procent van
de T\irken IS geen terreurorganisa
tie noemen. 11 procent is er niet
zeker van. De boodschap van de
pure islam en heilige strijd vindt
gehoor bij radicaal islamitische
Turken.
Voor de 22-jarige Fulya is die
strijd niet ver weg. Onlangs ston
den radicale IS-aanhangers in de
hal van haar universiteit in Istan
bul. Een stuk of vijftien jonge
mannen met baarden en knup
pels. Niet de eerste keer, vertelt
de rechtenstudente. Een paar we
ken terug liep het ook al uit de
hand. „Een aantal van hen is stu
dent, anderen komen van buiten.
Ze zijn lid van Moslim Jongeren,
een radicale beweging met sympa-
thie voor IS", vertelt Fulya. „Ze rie
pen Allah is groot en vielen ons
meteen aan."
Fulya is nog steeds woedend. „De
ze radicale IS-fans komen naar
mijn universiteit, wat een plek
zou moeten zijn voor wetenschap
en vrije mensen. Ik weet hoe ze
over vrouwen denken. Het erge is
dat ze door de beveiliging ge
woon door worden gelaten."
De sympathie voor IS is volgens
de studente een gevolg van het be
leid van Erdogan. „Hij heeft hen
gesteund in de media. Wapens ge
geven, de grenzen opengesteld.
Het land wordt overspoeld door
een golf van politieke islam. We
zien het overal. Op de straat, op
school, hoe ze met vrouwen om
gaan. Dit is niet het einde."
'De angst is terug in Israël'
door onze correspondent
Jan Franke
'Mahmoud', Armeense christen
Mahmoud Abbas, president
Een Palestijnse jongen schiet met
een katapult op Israëlische solda
ten bij Oost-Jeruzalem. De span
ning tussen de twee bevolkings
groepen neemt de afgelopen tijd
weer toe. foto Anadolu Agency/HH
door onze correspondent
Jessica Maas
ISTANBUL - „Gelukkig is er IS, Allah
laat ze groeien", twitterde Selim
Yagmur, een lokale AKP-politicus
uit het Turkse Göksun. Een paar da
gen later ging hij door het stof.
Zijn tweet was volkomen verkeerd
begrepen.
Emrullah Isle, politicus
Fulya, rechtenstudente
