Verwijzet
De pubertijd hóórt bij de
ontwikkeling van een
jongvolwassene. Maar in deze
verwarrende tijd ontwikkelen
sommige jongeren complexe
gedragsproblemen of zelfs een
verslaving. Hoe kom je zoiets te
boven?
Tekst Sylvie Smeets
Beeld Robert van den Berge
Dichtslaande deuren, geschreeuw. Soms
lijkt er geen eind te komen aan puberge
drag. Ouders dringen simpelweg niet
meer tot hun -ooit zo meegaande- kind
door. „Ik was onvoorspelbaar, hoogst on
betrouwbaar en agressief. Liegen was een
automatisme en een liter wodka op een
dag was niets, vertelt Joey (20) uit Dorst.
Joey heeft op z'n zestiende al met heel
wat hulpverleningsinstanties kennisge
maakt. Niets hielp. Vooral ook omdat hij
niet geholpen wilde worden. Zijn gedrags
problemen werden van kwaad tot erger.
Zelf vond hij het allemaal wel meevallen
en had de oplossing allang gevonden:
drank. „Al het gezeik kwam minder heftig
binnen als ik wat op had. Nadeel was dat
ik agressief werd van de alcohol/' denkt
Joey terug. Eind vorig jaar bereikte hij een
dieptepunt toen hij uit boosheid en frus
tratie een aantal keer met een vleesmes
in z'n arm sneed.
„Vanaf dat moment besefte ik dat het zo
niet verder kon. Ik kon kiezen tussen een
psychiatrische inrichting, een kliniek waar
ik in de weekenden naar huis mocht of
naar Yes We Can." Joey koos voor deze
laatste.
Yes We Can Clinics is een specialistische
jeugd GGZ-instelling waar jongeren tus
sen de 13 en 21 jaar naar toe door verwe
zen kunnen worden als ze een complexe
gedragsstoornis, een verslaving of een
combinatie van beide hebben.
Biechtdag
Tien weken lang volgen ze zeven dagen
per week een intensief programma in de
Ardennen. „Hier komën jongeren die al
veel ambulante hulp gehad hebben en
waarvan niemand gelooft dat het nog iets
met ze wordt. Ons team van psycholo
gen, orthopedagogen, psychiaters,
coaches en ervaringsdeskundigen gelooft
daar wél in", vertelt directeur van Yes We
Can, Jan Willem Poot.
Hij schetst: „Wij overladen ze met veel
warmte en liefde. Om in een veilige omge
ving op het juiste moment en gefaseerd
de confrontatie aan te gaan."
Het zijn niet alleen de jongeren die kei
hard werken. Ook ouders volgen, apart
van hun kroost, wekelijkse bijeenkom
sten. Na vijf weken zien ouders en kind el
kaar op de ouderdag en is het 'biechtdag'.
Open en eerlijk delen zij informatie die ze
nog niet van elkaar wisten om vervolgens
weer ieder hun eigen weg te gaan. Na
tien weken is de behandeling in de Arden
nen afgelopen en krijgt de 'kanjer', zoals
Jan Willem de jongere noemt, minimaal
acht weken nazorg.
Doorzetten
Joey: „Yes We Can is zó anders dan alle
plekken waar ik al geweest was. Eerst be
sloot ik niet te praten, maar aan de hou
ding van de behandelaar zag ik al direct
dat ik met zwijgen of liegen niet weg
kwam. Toen ben ik maar gaat praten.
Over alles." Joey had van 's ochtends ze
ven tot 's avonds elf een heel team profes
sionals voor hem klaar staan. Jan Willem:
„Jongeren die hier komen hebben dingen
meegemaakt die een ander in zeventig
jaar nog niet meemaakt. Er zit zoveel woe
de en verdriet van binnen waar ze niet
mee om kunnen gaan. Dat moet er eerst
uit. Dat laten we gaan, de rotzooi moet er
uit. Onze behandelwijze vraagt om veel
geduld, maar het resultaat is steeds weer
zó mooi. Zeventig procent van de jonge
ren die hier geweest zijn, hebben erna
geen hulpverlening meer nodig", vertelt
hij trots.
Jan Willem weet waar hij het over heeft.
Zelf heeft hij van z'n 12 tot 27 jaar een
verslaving en ernstige gedragsproblemen
gehad. Op zijn 18e zocht hij een manier
om uit de negatieve spiraal te komen,
maar kon de juiste instantie niet vinden.
Uiteindelijk vond hij een kliniek in Schot
land. In 2011 startte hij op basis van zijn
ervaringen, samen met een specialistisch
team, Yes We Can.
Goede combinatie
Joey is dankbaar dat hij deze kans gehad
heeft. „Als die topmensen bij Yes We Can
niet zo hadden doorgezet met mij, was
het fout met me afgelopen. Zij hebben
me gered." Ik vond het heerlijk om naast
de groepssessies en andere gesprekken
ook te sporten. Ik heb gehiked, bergbe-
klommen, geraft, gevoetbald, gemoun-
tainbiket. Het gaf me rust in mijn kop. En
de kracht om weer door te gaan met de
ingeslagen weg. De beweging in mijn lijf
zorgde dat de juiste tandwielen in mij aan
het werk gingen. Die combinatie werkte
goed voor mij."
Ritme
Joey is nu in balans. Hij heeft een leuke
baan in de groenvoorziening. Als hij
merkt dat hij te weinig praat, pakt hij z'n
map erbij die hij bij Yes We Can met ziel
en zaligheid gemaakt heeft. „Het is ont
zettend zwaar geweest in de Ardennen.
Ben enorm met mezelf geconfronteerd.
Heb diep gezeten, maar ben er uitgeklom
men. Ik sta nu totaal anders in het leven
dan vorig jaar. Zie nu ook pas wat m'n
ouders allemaal met me te verduren heb
ben gehad. Ik ga laten zien dat ik het wél
kan. Ritme is heel belangrijk voor mij. Op
tijd naar bed en op tijd op. En niet te veel
binnen zitten."
Jongeren worden door een gezinsvoogd bij
Jeugdzorg, de huisarts of collega GGZ-in-
stellingen doorverwezen naar Yes We Can
Clinics. Nu de jeugdgezondheidszorg vanaf
2015 een verantwoordelijkheid van ge
meenten is, is Yes We Can druk bezig om
contracten te sluiten met gemeenten. In
veel regio's is dat inmiddels gelukt. Met an
deren, zoals in West-Brabant, wordt daar
over nog gesproken. Per jaar worden zo'n
20 jongeren uit West-Brabant geholpen.
Jan Willem hoopt dat er met de West-Bra
bantse gemeenten ook snel een contract
komt, zodat Yes We Can door kan gaan
met jongeren hun leven terug te geven. Yes
We Can heeft per jaar 1.300 aanmeldingen
waarvan er 400 behandeld worden. De se
lectie is streng. Ambulant in de buurt waar
het kan. Klinisch op afstand waar het moet.
ZATERDAG 8 NOVEMBER 2014
Jöey: „Ik heb diep gezeten, maar ben er uitgeklommen. Ik sta nu totaal anders in het leven dan vorig jaar."
Worstelen en boven komen
