B FZC 1
De vulkaan
van Breskens
PUBLIEKSPRIJS
DIZZIE 17
haar laatytv
n>wb?rujsrrk
het jaar-
Voor de PZC-publieksprijs komen 77 titels
in aanmerking. Vandaag worden op deze
pagina voor het laatst drie boeken getipt.
Deze keer verhalen tussen echt en fantasie.
Een aardig stukje regionale geschiedenis
Zeeland - natuurlijk
VAM BE HEIO
Anneke van Dok
Nu het de laatste ru
briek is voor morgen
de winnaar van de
PZC-publieksprijs be
kend wordt gemaakt,
twijfel ik. Er zijn vele
titels die nog om aan
dacht vragen. Ik heb een zwak voor Niet
klagen en niet versagen van Jan Naeije.
Ook het boek over de vliegtuigbouw
van de Schelde van Pieter van Wijngaar
den is het vermelden waard. Dat geldt
ook voor Mijn vaartijd van F.C.M. Aarts.
En De aannemerij van mijn vader van Jo-
han Bos. Allemaal boeken van auteurs
die op de één of andere manier weten
over te brengen, dat ze met hart en ziel
aan hun verhaal hebben gewerkt. Waar
voor hulde.
Maar ik moest kiezen. En zo kom ik bij
drie romans terecht, die ook een flinke
portie al dan niet historisch realisme in
zich bergen.
De eerste is Allemaal Fillers van Quinten
de Zeeuw - pseudoniem van de uit
Oudelande afkomstige Joop Evertse.
Een soldatenroman, die in Zeeland en
omstreken speelt in 1964, als de Koude
Oorlog nog geen geschiedenis is. De Be-
velandse dienstplichtige Quinten de
Zeeuw trekt de kar. Zijn dappere vrien
din Nelleke mag er ook zijn. Het is een
spannend verhaal, waarin Quinten
bijna tussen Oost en West wordt verma
len. Een beetje veel slordigheden in de
tekst, jammer genoeg. Dat is typerend
voor een auteur die wel goed kan vertel
len, maar die ook een corrector nodig
heeft.
Hoewel ik het niet op romantische bio
grafieën heb, noem ik hier toch Haar
laatste meesterwerk van Henny van Reste
ren. Het is een moedige poging om het
laatste levensjaar van schilderes Charley
Toorop (1891-1951) in beeld te brengen.
Charley is aan haar laatste schilderij be
zig en blikt tijdens dat werk terug op
haar leven. In flashbacks lezen we over
haar grote liefdes - vooral Arthur Leh-
ning (1899-2000), haar vriendschap met
Miene van hotel De Valk in Westkapel-
le, de moeizame relatie met haar kinde
ren, haar gedrevenheid als het op schil
deren aankomt.
Oud-burgemeester Anneke van Dok
van Vlissingen schreef een roman over
gemeentepolitiek. Het Jaar van de Held is
vooral een boek over integriteit en
ethisch besefin de politiek. De Zeeuw
se lezer zal er veel Vlissingen in voelen.
Maar in een interview in de PZC zegt
de oud-burgemeester dat haar roman
een algemener beeld schetst. Je kunt er
Thermphos en het De Ruyterjaar in her
kennen, misschien ook een wethouder
en een gemeenteraadslid, maar - bena
drukt ze - haar boek is meer dan een
Vlissingse schets.
TOPTIEN
7. Ozzie de Zeepostmeeuw; Kristien
Het gaf een enorme knal,
het debuut van Peter Sim
pelaar uit 1975, Verzamel
de wolken op je gemak. En daarna?
Helemaal niets meer. O ja, nog
wat gepruttel toen de beroemde
bloemlezing van Gerrit Komrij
met zijn werk afsloot. In een her
ziene editie werd Simpelaar sim
pelweg geschrapt. Verwacht geen
mededogen of medeleven in de li
teratuur. De dichter eindigde als
belastingconsulent te Middel
burg. Indertijd begroette uitgeve
rij De Arbeiderspers hem als de
Zeeuwse Rimbaud, romantischer
kon het niet.
In een interview uit 2000 met Jo
ris van Casteren blikte de verge
ten dichter nuchter terug op zijn
gefnuikte loopbaan. Hij
heeft na zijn eerste en
meteen zijn laatste bun
del nog wel poëzie ge
schreven, maar niemand
bleek geïnteresseerd. Ach
teraf gezien was hij een
soort wonderkind of een
natuurwonder zo men
wil. Op zijn vijftiende be
gon het en op zijn zeven
tiende, inmiddels was hij
verhuisd van Breskens
naar Zierikzee, was het
voorbij. In Zierikzee ont
fermde Ed Leeflang, zijn
leraar Nederlands, zich
over de gedichten en
vond een uitgever.
De bundel is nog altijd
overweldigend. 'Welterusten le
zer,' wenst de dichter ons ergens,
maar we krijgen geen moment
rust. Weliswaar verwijst hij vaak
naar zijn omgeving: 'De Elyzéese
velden van Zeeland'. Maar 'Duck-
stad of Zierikzee of Naaktslackia'
maakt niets uit, we gaan de we
reld over, de kosmos in. Poëzie als
een kermisattractie, de aller ge
vaarlijkste, de meest duizeling
wekkende. Alleen een waaghals
stapt in en laat zich beuken door
het taalgeweld. 'Als ik lesbisch
ben in mijn Pyreneeën/ met een
transparante stofbril op,/ zie ik
een hangcactusse, die verteerd
wordt door vuur.' Wat dat alle
maal betekent? Geen tijd om over
na te denken, we draaien, slinge
ren, razen voort.
Te veel en toch is er meer. Verza
mel de wolken op je gemak begint
namelijk met een gedicht num
mer 122 en eindigt met een vers
dat nummer 374 draagt. De bun
del bevat slechts 31 voorbeelden
uit wat een reeks van 394 gedich
ten was. Ik moet bekennen heel
benieuwd te zijn naar de 363 ande
re vulkaanuitbarstingen. Jawel,
Breskens had begin jaren zeventig
een vulkaan. Een heel actieve, die
mateloos mateloze gedichten
spuwde. Boem! Knal! Baf!
VRIJDAG 7 NOVEMBER 2014
'HET VERHAAL VAN EEN SUCCESVOLLE ZEEUWSE JACHTHAVEN'
Het jubileum zelf is deze zomer al ge
vierd en bij die gelegenheid zag ook het
boekje 'Delta Marina 50 jaar' het licht.
Met als ondertitel 'Het verhaal van een
succesvolle Zeeuwse jachthaven'. Een aar
digheidje voor liefhebbers van regionale
Zeeuwse geschiedenis, met leuke oude
(lucht)foto's over de aanleg en de groei
van deze Kortgeense jacthaven. In de
tekst anecdotes over hoe oprichter Kees
Becht daar terecht kwam en beelden van
de huidige jachthaven en woningencom
plexen. Toon Franken schreef de tekst.
Het boekje is voor vijf euro verkrijgbaar
via Delta Marina of bij Le Grand Bazar in
Kortgene.
WEEKKALENDER VOOR 2015
Stichting Het Zeeuwse Landschap presen
teert de kalender Zeeland - natuurlijk (10,-
euro) voor 2015. Alle 52 weken krijgen
een afbeelding van dieren en planten, die
het gezicht van Zeeland mede bepalen.
Tekst en foto's: Chiel Jacobusse, Erik
Speksnijder en Lucien Calle. In de kalen
der zijn natuurlijke uittips opgenomen.
mut ISüMfy
I Allemaal Fillers, een soldatenroman met
een Zeeuwse held.
I Haar laatste meesterwerk is een eerbe
toon aan Charley Toorop.
HOMAK - MTCftVfeftXiCOtttfcfcni
I Het jaar van de Held is het romandebuut
van oud-burgemeester Anneke van Dok.
Echt en toch verzonnen
door Jan van Damme
De toptien voor de publieksprijs voor
het Zeeuwse boek 2014 bestaat al de
hele week uit dezelfde titels, met hier
en daar een lichte verschuiving. Ach
ter koploper Breskens en de Visserij strij
den Feniksvrouw (2) en De Stenen van
Cruz de Ferro zwijgen (3) om de twee
de plaats. Op zoek naar Zeeland is met
258 stemmen opgerukt naar de vierde
plaats op de ranglijst
De toptien op dit moment:
1Breskens en de Visserij; Frans Meij-
aard, Reggie Corijn, Wilma Valk (1728
stemmen) (1).
2. Feniksvrouw; Rachelle Verhage
(371) (3)
3. De Stenen van Cruz de Ferro zwij
gen (350 stemmen) (2)
4. Op zoek naar Zeeland (258)
5. Verdwaalde Oeverloper (230)
6. Meester Mitraillette (215)
Tijsen, Tom Harmsen, Fendy Long
(190).
8. Geloot voor Napoleon; Jan de Rui
ter (157).
9. Een dag om aan de balk te spijkeren
(143)
10. Cats voor 1530 (106)
Stemmen op één van de 77 ingezon
den boeken kan nog tot vrijdag 7 no
vember 18.00 uur via onze website:
www.pzc.nl/publieksprijs.
VpKtahH
Peter Simpelaar
(Breskens, 1954)
Poëziebundel
Verzamel de wolken
op je gemak (1975)
ZEEUWSE SCHRIJVERS
door Mario Molegraaf
