Wie mogelijk ebola heeft, moet zijn contacten prijsgeven
BINNENLAND 7
STRIJD TEGEN EBOLA
De vorige maand toegezegde
Nederlandse steun aan de strijd
tegen ebola krijgt nu concreet vorm.
DEN HELDER - Tranen en omhelzin
gen bij het afscheid op de kade in
Den Helder. Het marineschip Ka-
rel Doorman vertrekt donderdag
voor een ebolamissie naar
West-Afrika, maar gisteren
scheepte de bemanning zich al in
voor enkele oefeningen op zee.
Het grootste schip van de Neder
landse zeemacht brengt hulpgoe
deren uit een groot aantal Europe
se landen voor de bestrijding van
ebola naar Afrika. Na aankomst
wordt het meer dan 205 meter lan
ge schip in de Golf van Guinee in
gezet voor verdere transporttaken
en logistieke ondersteuning van
een reeks partnerlanden.
Morgen legt de Karei Doorman
nog eenmaal aan in thuishaven
Den Helder om te worden bela
den met ruim honderd voertui
gen, waaronder ambulances en
terreinwagens. Ook gaan meer
dan zeventig containers aan
boord met hulpgoederen, zoals
mobiele laboratoria, mobiele zie
kenhuizen, beschermende kle
ding, bedden voor patiënten, ge
neratoren, veldtoiletten en materi
aal voor patiëntenzorg.
De goederen zijn ter beschikking
gesteld door Nederland en een
aantal andere EU-landen, waaron
der het Verenigd Koninkrijk,
Frankrijk en België. De Britse bij
drage wordt onderweg naar Afri
ka in de Zuid-Engelse marinestad
Southampton opgehaald.
De humanitaire missie staat on
der leiding van de Europese Unie
en wordt uitgevoerd in nauwe sa
menwerking met de VN, non-gou
vernementele organisaties en Afri
kaanse autoriteiten.
Luitenant ter Zee Alex Kranen
burg legt uit dat de Karei Door
man niet aanlegt in Afrikaanse ha
vensteden. Het schip zal voor de
kust positie kiezen en soms - bij
voorbeeld voor bevoorrading -
naar Dakar in Senegal of Accra in
Ghana varen.
Naast de vaste bemanning van de
Karei Doorman (137 personeelsle
den), varen meer dan vijftig mari
niers mee. Zij brengen de lading
met landingsvaartuigen aan land
en zorgen voor de bescherming
van de missie. Kranenburg: „Bij
het aan land gaan van Nederlands
defensiepersoneel worden uitge
breide veiligheidsprotocollen in
acht genomen."
Als personeel aan
land gaat, wordt
een uitgebreid
veiligheidsprotocol
in acht genomen
Ook gaat een medisch team mee.
Evenmin als de medische voorzie
ningen aan boord, zal dit team
worden ingezet voor ebolaslacht-
offers op het Afrikaanse vaste
land.
De transportmissie wordt voor
een deel bekostigd door Defensie
(de inzet van het schip en de sala
riskosten van de vaste beman
ning). De rest wordt - tot een
maximum van 14 miljoen euro -
vergoed door het ministerie van
Ontwikkelingssamenwerking en
de Europese Commissie.
De Karei Doorman is specifiek ge
bouwd voor bevoorrading op zee.
Het logistieke ondersteunings
schip heeft een helikopterdek
waar twee heli's tegelijk kunnen
starten en landen, grote laadvloe
ren, liften en middelen voor het
in- en ontschepen van personeel
en materieel in gebieden met be
perkte havenfaciliteiten.
Al zeker twee dagen liep de New-
Yorkse arts Craig Spencer met ver
moeidheidsverschijnselen rond
toen bij hem de diagnose ebola
werd gesteld. Opgelopen in Gui
nea, waar hij ebola-patiënten had
behandeld.
Zijn acties leidden tot commotie
alom, want hij was al met zo veel
mensen in contact geweest. Be
smetting vindt plaats door con
tact met lichaamsvocht, zoals
braaksel, diarree of zweet. Terwijl
Spencer in het ziekenhuis lag,
werden zijn wandelgangen nage
trokken door disease detectives, zo
als de Amerikanen ze noemen.
Zijn verloofde en twee vrienden
werden daarop in quarantaine ge
plaatst.
In Nederland zijn het artsen of
verpleegkundigen infectieziekten-
bestri jding van de GGD die onder
zoek naar de contacten van moge
lijk besmette patiënten verrich
ten. Dit jaar zijn zij tien tot twin
tig keer in actie gekomen, zoals
begin oktober in Dordrecht. De
man was op de huisartsenpost in
elkaar gezegen. „De medewerkers
die hem overeind hebben gehol
pen zijn toen gemonitord", zegt
Henk Klapwijk, arts bij de Dienst
Gezondheid Jeugd Zuid-Hol
land Zuid, waar de GGD onder
valt. Dat betekent dat zo iemand
twee keer per dag zijn tempera
tuur meet. Bij twee keer achter el
kaar op een dag meer dan 38 gra
den koorts, of als de persoon
moet braken, hoofdpijn heeft of
misselijk is, wordt actie onderno
men. „Als de patiënt daar nog toe
in staat is en alleen koorts heeft,
rijdt hij zelf naar het ziekenhuis,
maar er wordt wel verzocht een
achteringang te nemen. Daar
wordt hij opgevangen door perso
neel in beschermende kleding."
In het geval van de Dordtenaar
bleek het uiteindelijk om malaria
te gaan en niet om ebola. Maar
stel dat een Nederlandse militair
of hulpverlener terugkeert uit
West-Afrika, na een week de diag
nose ebola volgt en hij zwijgt
over een deel van zijn bezighe
den? Een specifieke bevoegdheid
om mensen te dwingen de waar
heid te spreken, hebben de artsen
ook niet. Niet nodig, meent
woordvoerster Dorien Tolhuis
van GGD Nederland. „Als je zo
ziek bent, ga je daar niet over lie
gen. In het ergste geval kan de po
litie ingeschakeld worden."
DINSDAG 4 NOVEMBER 2014
I Bemanningsleden van de Karei Doorman nemen afscheid van hun geliefde op de kade in Den Helder, foto HH
Doorman klaar voor Afrika
door Paulus Smits
Alex Kranenburg,
luitenant ter zee
door Lilian Dominicus
UTRECHT - 'Disease detectives' he
ten ze, medici die de wandelgan
gen naspeuren van ebolapatiënten.
GGD-medewerkers hebben
tien tot twintig keer
contacten onderzocht van
mogelijke ebola-patiënten